Το ελληνικό σύστημα υγείας βασίζεται σε εντελώς ξεπερασμένες δομές και μεθόδους οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας. Τα κρατικά νοσοκομεία προσφέρουν μόνο υποβαθμισμένες υπηρεσίες και έντονη δυσαρέσκεια.
Στην Ελλάδα λειτουργούν δύο παράλληλα συστήματα υγείας, ένα δημόσιο και ένα ιδιωτικό, χωρίς καμία επικοινωνία και συντονισμό. Το σύστημα υγείας δεν εξασφαλίζει τη συνέχεια της ιατρικής φροντίδας (μετά την οποιαδήποτε περίθαλψη). Έτσι, είναι τελείως ανεπαρκής η ανάπτυξη νέων δομών ή και εναλλακτικών μορφών φροντίδας εκτός νοσοκομείου.
Οι κατά κεφαλήν δαπάνες για την Υγεία αυξάνονται διαχρονικά, ενώ οι ιδιωτικές δαπάνες απορροφούν το 40% των συνολικών δαπανών (το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ). Οι πολίτες με χαμηλά εισοδήματα ξοδεύουν μεγαλύτερο τμήμα του εισοδήματός τους για δαπάνες υγείας.
Όσον αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις στον τομέα των δαπανών υγείας, οι εκτιμήσεις είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες. Οι δαπάνες υγείας θα ακολουθήσουν έντονα αυξητικές τάσεις, γιατί εμφανίζονται νέοι παράγοντες περίθαλψης όπως: γήρανση του πληθυσμού, αύξηση του προσδόκιμου ζωής, καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, υποβάθμιση της διατροφής και έξαρση της κατανάλωσης εξαρτησιογόνων ουσιών, ενώ οι προϋπολογισμοί για την Υγεία θα περιορίζονται λόγω του πιεστικού οικονομικού περιβάλλοντος.
Από τα παραπάνω συνάγονται τα εξής συμπεράσματα:
• Η τρέχουσα κατάσταση στον τομέα της υγείας στη χώρα μας έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο, παρά το γεγονός ότι η κοινωνία έχει διαθέσει επαρκέστατους πόρους.
• Οι δαπάνες υγείας θα έχουν έντονα αυξητικές τάσεις μακροπρόθεσμα. Η αγνόηση του προβλήματος θα έχει τις ίδιες οδυνηρές συνέπειες με αυτές που προέκυψαν πρόσφατα στον τομέα των συντάξεων, επειδή και εκεί δεν έγινε καμία σοβαρή μεταρρύθμιση στα σαράντα χρόνια της μεταπολίτευσης.
Η απαίτηση των μνημονίων για μη υπέρβαση του 6% του ΑΕΠ για τις δημόσιες δαπάνες υγείας επιβάλλει μια νέα οριοθέτηση δαπανών. Η ανεξέλεγκτη σπατάλη πόρων στον τομέα της υγείας πρέπει να τεθεί υπό έλεγχο. Οι πόροι που εξοικονομούνται πρέπει να διατεθούν σε ένα πιο αποδοτικό σύστημα αμοιβών των γιατρών και όλων των εργαζομένων στην Υγεία.
Για την επίτευξη των στόχων αυτών αναπτύσσεται ένας επιχειρησιακός σχεδιασμός του τομέα υγείας: Η δημιουργία του ΕΣΥ ΝΠΔΔ, το οποίο θα αναλάβει την αναδιοργάνωση, τη διοίκηση και την αποδοτική λειτουργία των κρατικών νοσοκομείων. Ταυτόχρονα, στο ΕΣΥ ΝΠΔΔ θα υπαχθούν και όλες οι Μονάδες Υγείας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ).
Έχει ήδη γίνει το πρώτο θετικό βήμα με τη δημιουργία του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), με την απόσχιση και απορρόφηση των κλάδων υγείας των ασφαλιστικών ταμείων. Το ενιαίο ταμείο υγείας θα διαπραγματεύεται και θα «αγοράζει» υπηρεσίες υγείας και από τον ιδιωτικό τομέα, με βάση την ποιότητα και το κόστος. Έτσι, δημιουργείται μια «εσωτερική αγορά υπηρεσιών υγείας».
Το Υπουργείο Υγείας δεν θα πρέπει να ασχολείται πλέον με τη διοίκηση των δημόσιων νοσοκομείων, ώστε να πάψει να είναι υπουργείο νοσοκομείων και ασθένειας!
Ο μύθος της «δωρεάν δημόσιας υγείας» αποτέλεσε προσφιλές σύνθημα για το πολιτικό προσωπικό της Μεταπολίτευσης, αλλά τελικά κατέληξε να επιβαρύνει με τις μεγαλύτερες ιδιωτικές δαπάνες υγείας μεταξύ όλων των αναπτυγμένων χωρών.
Το «νέο πακέτο δημόσιων υπηρεσιών υγείας» θα προκύψει με τον καθορισμό απαλλαγών (deductibles) και ποσοστών συνασφάλισης (co-insurance), που θα καθοριστούν για όλες τις κατηγορίες υπηρεσιών υγείας. Οι απαλλαγές και η συνασφάλιση θα βαρύνουν τους πολίτες. Η διαφορά είναι ότι σε αντίθεση με την υφιστάμενη πρακτική της άμεσης επιβάρυνσης των πολιτών τη στιγμή που χρειάζονται ιατρική περίθαλψη, προτείνουμε την ασφαλιστική διαχείριση αυτών των ιδιωτικών δαπανών υγείας, με αποτέλεσμα την ελάφρυνση του βάρους των πολιτών. Είναι μια λύση που μας αφορά όλους και μας επιτρέπει να προγραμματίζουμε καλύτερα το μέλλον.