Πρώτη προτεραιότητα αποτελεί για την ΑΑΔΕ η διενέργεια πλειστηριασμών των περιουσιακών στοιχείων όσων έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στην Εφορία και δεν πληρώνουν.
Με ειδικό εγχειρίδιο η ηγεσία της ΑΑΔΕ δίδει οδηγίες για τη διενέργεια πλειστηριασμών στις αρμόδιες εισπρακτικές υπηρεσίες, για να προσέχουν τις ημερομηνίες και τα χρονοδιαγράμματα εντός των οποίων θα υλοποιούνται, όπως και η διαδικασία που θα ακολουθείται.
Για τα χρέη, άνω των 500 ευρώ το σχέδιο της ΑΑΔΕ, προβλέπει συγκεκριμένα βήματα, με στόχο να εξασφαλίσει την είσπραξή τους. Ειδικότερα:
- Πριν το χρέος του καταστεί ληξιπρόθεσμο κοινοποιείται η πρώτη ειδοποίηση του άρθρου 5 Κ.Ε.Δ.Ε. ή 37 Κ.Φ.Δ. ή μέσω e-mail (για ΕΝΦΙΑ).
- Αφού καταστεί ληξιπρόθεσμος, μέσω του auto reminder system λαμβάνει e-mail, είτε από τη Διεύθυνση Φορολογικής Συμμόρφωσης αν εμφανίζει χρέος για πρώτη φορά, είτε κεντρικά αν εμφανίζει παλιά και νέα χρέη.
- Αν δεν ανταποκριθεί στα e-mail, λαμβάνει την ειδοποίηση προ λήψης μέτρων του άρθρου 7 Κ.Ε.Δ.Ε. ή 47 Κ.Φ.Δ., που αποτελεί προδικασία πριν από κάθε πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης εκτός από τις κατασχέσεις εις χείρας τρίτων.
Ωστόσο, μπορούν να γίνουν και απροειδοποίητα κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών ή ποσών εις χείρας τρίτων.
Σύμφωνα με τη νομολογία τόσο του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣΤΕ 2080/2014) όσο και με του Αρείου Πάγου (432/2017) κρίθηκε ότι η μη προηγούμενη ειδοποίηση του οφειλέτη πριν από την επιβολή της κατάσχεσης, δεν αντίκειται σε υπέρτερης ισχύος κανόνες δικαίου, καθώς και το σκεπτικό των αποφάσεων αυτών.
Πλειστηριασμοί και 1η κατοικία
Σύμφωνα με τις οδηγίες της ΑΑΔΕ, ο αρμόδιος για την επιδίωξη είσπραξης της οφειλής Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ., του Ε.Μ.ΕΙΣ., Κ.Ε.ΜΕ.ΕΠ., Κ.Ε.ΦΟ.ΜΕ.Π., Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕ.Β.ΕΙΣ.) επιλέγει είτε από μόνος του, είτε κατόπιν εισήγησης του Προϊσταμένου του αρμόδιου Τμήματος, οφειλέτη/φάκελο κατάσχεσης για την έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού, με τις ακόλουθες ενέργειες:
- Επί κατάσχεσης κινητών, μετά την παρέλευση τουλάχιστον, 15 ημερολογιακών ημερών από την επιβολή της κατάσχεσης και
- Επί κατάσχεσης ακινήτου, μετά την παρέλευση 40 ημερολογιακών ημερών ή το αργότερο σε τέσσερις (4) μήνες από την επιβολή της κατάσχεσης στο ακίνητο περιουσιακό στοιχείο του οφειλέτη.
Η ανωτέρω προθεσμία δεν τηρείται, εφόσον υφίσταται σπουδαίος λόγος (π.χ. όταν πρόκειται για ακίνητο που αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του οφειλέτη, η οποία καλύπτει τις στοιχειώδεις ανάγκες στέγασης, η αξία της οποίας δεν απέχει σημαντικά από τα όρια που τίθενται κατά τις κείμενες διατάξεις για την απαλλαγή του Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων - Φ.Μ.Α., ως πρώτης κατοικίας.
Αυτό σημαίνει πως τίθεται εκτός της λίστας των πλειστηριασμών, η πρώτη κατοικία των οφειλετών, η αξία της οποίας βρίσκεται κοντά στα όρια της απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, για την απόκτηση πρώτης κατοικίας.
Παράδειγμα για ζευγάρι χωρίς παιδιά το όριο είναι 250.000 ευρώ, ενώ για ζευγάρι με δύο παιδιά, το όριο της "προστασίας" είναι 300.000 ευρώ. Αναλυτικότερα τα όρια απαλλαγής από τον ΦΜΑ είναι:
- Άγαμος 200.000 ευρώ
- Έγγαμος 250.000 ευρώ
- Έγγαμος ΑΜΕΑ 275.000
- Τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 30.000 ευρώ για καθένα από τα επόμενα παιδιά.
Επίσης για τα οικόπεδα, επί ων οποίων θα κτιστεί 1η κατοικία, τα αφορολόγητα όρια είναι:
- Για τον άγαμο 50.000 ευρώ.
- Για τον έγγαμο 100.000, ευρώ.
- Τα ποσά προσαυξάνονται κατά 10.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα παιδιά και κατά 15.000 ευρώ για καθένα από τα επόμενα παιδιά.
Ο οριζόμενος υπάλληλος του αρμόδιου Τμήματος για το Δικαστικό και την Νομική Υποστήριξη συντάσσει και προσυπογράφει την αίτηση προς το αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο / Κτηματολογικό Γραφείο, του τόπου που βρίσκεται το ακίνητο που κατασχέθηκε, με την οποία ζητείται η χορήγηση πιστοποιητικού βαρών/ πιστοποιητικού κτηματολογικών εγγραφών αντικειμένου εγγραπτέων δικαιωμάτων του ακινήτου, η οποία προσυπογράφεται και από τον Προϊστάμενο του Τμήματος και της Υποδιεύθυνσης, όπου προβλέπεται.
Ηλεκτρονικές κοινοποιήσεις
Για την είσπραξη οφειλών, των οποίων ο εκτελεστός ή ο νόμιμος τίτλος αποκτήθηκε από 01-01-2014 και εφεξής, η κοινοποίηση σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα διενεργείται εγγράφως ή ηλεκτρονικά.
Για οφειλές των οποίων ο εκτελεστός τίτλος αποκτήθηκε πριν την 01-01-2014, δεν απαιτείται η τήρηση της ανωτέρω διαδικασίας.
Παράλληλα γίνεται έρευνα και σύνταξη πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συνεργασία με πιστοποιημένο εκτιμητή για την εκτίμηση της εμπορικής αξίας του ακινήτου που πρόκειται να πλειστηριαστεί (ανεξαρτήτως ορίου οφειλής), στην περίπτωση που δεν έχει προσδιοριστεί η εμπορική αξία του ακινήτου κατά την επιβολή της κατάσχεσης από πιστοποιημένο εκτιμητή.
Ο πιστοποιημένος εκτιμητής υποχρεούται να παραδώσει εντός δέκα (10) ημερών από την επομένη του διορισμού του, την έκθεση εκτίμησης για την αξία του υπό πλειστηριασμού περιουσιακού στοιχείου στον Προϊστάμενο της αρμόδιας για την επιδίωξη της είσπραξης Φορολογικής Υπηρεσίας.