Εντονες ανησυχίες στον συνδικαλιστικό χώρο και προβληματισμό στα κόμματα προκαλεί η επικείμενη υλοποίηση του προγράμματος SURE, που περιλαμβάνει τη χπρήγηση δανείων από την ΕΕ σε χώρες-μέλη, για τη στήριξη – υποτίθεται – της απασχόλησης και των εργαζομένων που πλήττονται από τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Τα δάνεια δίνονται στις χώρες-μέλη για να επιδοτήσουν επιχειρήσεις ι οποίες θα εντάξουν το προσωπικό τους σε σχήματα μειωμένου χρόνου εργασίας.
Με την κατανομή που έχει γίνει, η Ελλάδα θα μπορέσει να πάρει έως 2 δισ. ευρώ γι αυτό το σκοπό.
Θα δανειστούμε δηλαδή – ως κράτος και ως φορολογούμενοι – για να δώσουμε τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις να μειώσουν τον χρόνο απασχόλησης του προσωπικού τους με αντίστοιχη μείωση μισθού. Η μείωση θα αντισταθμίζεται εν μέρει με ένα κρατικό επίδομα προς τους εργαζόμενους που υφίστανται τις περικοπές.
Περικοπές αντί στήριξης
Συνδικαλιστικοί παράγοντες και γνώστες της αγοράς εργασίας εκτιμούν ότι κατάληξη θα είναι η γενικευμένη μείωση των μισθών, η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και η ντε φάκτο κατάργηση του οκτάωρου.
Φαινομενικά το SURE είναι ένα πρόγραμμα επιδότησης θέσεων εργασίας, με στόχο να αποτραπεί δραματική μείωση της συνολικής απασχόλησης ως αποτέλεσμα των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Ομως, όπως εκτιμούν παράγοντες της ΓΣΕΕ και της ΟΤΟΕ, οι περικοπές μισθών που θα το συνοδεύουν θα οδηγήσουν εκ των πραγμάτων σε περαιτέρω συμπίεση των πραγματικών αμοιβών εργασίας στο ιδιωτικό τομέα και σε συρρίκνωση της αγοραστικής σύναμης εκατοντάδων χιλιάδων μισθωτών.
Η ευρωπαϊκή εμπειρία και τα «συμβόλαια μηδενικού χρόνου»
Το πρόγραμμα αυτό εφαρμόσθηκε ήδη στην Αυστρία και στην Ελβετία, ενώ δοκιμάσθηκε και στη Γερμανία, απ όπου ξεκίνησε ως κυβερνητική πρωτοβουλία για τη στήριξη της απασχόλησης. Εκεί θεσμοθετήθηκαν σχήματα εργασίας βάσει των οποίων οι επιχειρήσεις μπορούν να απασχολούν το προσωπικό τους – ή μέρος αυτού – μόνον στο 20% -30% του ημερήσιου χρόνου εργασίας, δηλαδή μόνο για μιάμιση μ ε δύο ώρες.
Είναι η κερκόπορτα που οδηγεί στα εργασιακά «συμβόλαια μηδενικού χρόνου», δηλαδή στις συμβάσεις όπου ο εργαζόμενος υποχρεούται να είναι διαθέσιμος ανά πάσα στιγμή, όσες φορές και για όσες ώρες τον χρειάζεται ο εργοδότης ημέρα με τη ημέρα.
Το σύστημα αυτό είχε εφαρμοσθεί παλιότερα στη Μεγάλη Βρετανία από επιχειρήσεις ιδωτικό ταχυχρομείου, διανομών, ταχυφαγείων-delivery κλπ, Οδήγησε σε πραγματική “εργασιακή σκλαβιά” τους κακοπληρωμένους ημι-απασχολούμενους σ'αυτούς τους τομείς.
Τώρα στρώνεται το έδαφος για να γενικευθεί η εφαρμογή του, η οποία σημαίνει ντε φάκτο κατάργηση του 8ωρου και του καθορισμένου χρόνου απασχόλησης, καθώς και πλήρη ανατροπή των εργασιακών σχέσεων.