Σημαντική υποχώρηση της ανεργίας στο 8,7% τα επόμενα χρόνια και ετήσιες αυξήσεις των μισθών της τάξεως του 5% προβλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς εκτιμά ότι τα επόμενα χρόνια, έως και το 2026, οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας θα ξεπερνούν το 2% με μεγάλη ώθηση από τις επενδύσεις.
Ειδικότερα, η ΤτΕ τονίζει ότι το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 10,5% το 2024 και θα συνεχίσει να αποκλιμακώνεται ταχέως και να φθάσει το 8,7% το 2026. Η μισθολογική δαπάνη ανά μισθωτό θα αυξάνεται με ρυθμό περίπου 5% ετησίως, κυρίως λόγω της στενότητας της αγοράς εργασίας. Η παραγωγικότητα της εργασίας αναμένεται να αυξηθεί με χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι η μισθολογική δαπάνη ανά απασχολούμενο, ασκώντας ανοδικές πιέσεις στην αύξηση του μοναδιαίου κόστους εργασίας.
Πάνω από 2% η ανάπτυξη έως και το 2026
Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της ΤτΕ, που δημοσιεύονται στο αγγλόφωνο δελτίο της για την οικονομία, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2024 αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2,2%, να επιταχυνθεί το 2025 στο 2,5% και να μειωθεί ελαφρά στο 2,3% το 2026. Οι επενδύσεις, η ιδιωτική κατανάλωση και οι εξαγωγές θα εξακολουθήσουν να αποτελούν τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της οικονομίας τα επόμενα χρόνια. Η συμβολή της δημόσιας κατανάλωσης αναμένεται να είναι οριακά αρνητική, ενώ ο εξωτερικός τομέας θα είναι οριακά αρνητικός λόγω του υψηλού βαθμού εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας από τις εισαγωγές.
Η ιδιωτική κατανάλωση θα αυξηθεί κατά μέσο όρο κατά 1,9% στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα προβολής, υποβοηθούμενη από την ενίσχυση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, καθώς η απασχόληση συνεχίζει να ανακάμπτει, οι μισθοί αναμένεται να αυξηθούν και ο πληθωρισμός μειώνεται.
Μεγάλη αύξηση επενδύσεων
Οι επενδύσεις αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται με υψηλό ρυθμό, κατά μέσο όρο κατά 8,5% στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα προβολής, τονίζει η ΤτΕ, υποστηριζόμενες σε μεγάλο βαθμό από τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους. Οι πόροι αυτοί, σε συνδυασμό με την υψηλή ρευστότητα στον τραπεζικό τομέα, αναμένεται να προσελκύσουν πρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια. Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης των επενδύσεων αντανακλούν επίσης τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, ιδιαίτερα μετά την αναβάθμιση της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα, και τη σημαντική υποεπένδυση της τελευταίας δεκαετίας.
Οι συνολικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται κατά μέσο όρο κατά 3,8% τα επόμενα χρόνια. Οι εξαγωγές αγαθών αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,8% καθ' όλη τη διάρκεια της προβολής, συμβαδίζοντας με την εξωτερική ζήτηση, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών αναμένεται, βάσει των προβολών, να συνεχίσουν να αυξάνονται, αλλά με ελαφρώς χαμηλότερο ρυθμό, στο 2,6%, υποστηριζόμενες από τον τουρισμό και τη ναυτιλία. Ωστόσο, η συμβολή του εξωτερικού τομέα στο ΑΕΠ θα είναι οριακά αρνητική τα επόμενα χρόνια λόγω της έντονης επενδυτικής δραστηριότητας που αναμένεται να αυξήσει τις εισαγωγές.
Ο πληθωρισμός, με βάση τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), θα μειωθεί σημαντικά τα επόμενα δύο έτη. Το 2024 αναμένεται να διαμορφωθεί σε 3,0%, από 4,2% το 2023, αντανακλώντας την απότομη πτώση των τιμών των ενεργειακών βασικών εμπορευμάτων και την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού των ειδών διατροφής. Μέχρι το τέλος του χρονικού ορίζοντα προβολής, ο πληθωρισμός θα συγκλίνει προς τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά θα παραμείνει πάνω από αυτόν.
Οι πέντε κίνδυνοι
Οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις προβλέψεις για την ανάπτυξη είναι κυρίως καθοδικοί και σχετίζονται με:
- (α) τυχόν επιδείνωση της γεωπολιτικής κρίσης στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή και τον επακόλουθο αντίκτυπο στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον,
- (β) χαμηλότερο από το αναμενόμενο ποσοστό απορρόφησης και αξιοποίησης των κονδυλίων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας,
- (γ) πιθανές φυσικές καταστροφές που συνδέονται με τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης,
- (δ) την εντεινόμενη στενότητα στην αγορά εργασίας και
- (ε) την καθυστέρηση στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που θα επιβραδύνουν τη διαδικασία ενίσχυσης της παραγωγικότητας της οικονομίας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Η ελληνική οικονομία θα επηρεαστεί θετικά εάν τα έσοδα από τον τουρισμό ξεπεράσουν και πάλι τις προσδοκίες.
