Δραματικά μηνύματα εκπέμπουν τα ελληνικά νοικοκυριά, μέσω της έρευνας του ΙΟΒΕ, από την οποία προκύπτει ότι είναι στη χειρότερη θέση από όλους τους Ευρωπαίους, ανησυχούν για τη δουλειά τους και την οικονομία, δεν θα προβούν άμεσα σε αγορές, δεν μπορούν να αποταμιεύσουν και τρώνε τις καταθέσεις τους.
Πρόκειται για άκρως απογοητευτικές διαπιστώσεις οι οποίες καταδεικνύουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών νοικοκυριών, που προσπαθεί να επιβιώσει με εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα και με επιδόματα, εν μέσω πρωτοφανούς ακρίβειας.
Το ζήτημα της ακρίβειας εξακολουθεί να ανησυχεί τους πολίτες, αν και η μείωση της ανεργίας και τα έως τώρα στοιχεία για τον εισερχόμενο τουρισμό είναι ιδιαίτερα θετικά, εξέλιξη που αναμένεται ότι θα συνεισφέρει με αισιόδοξες προοπτικές όχι μόνο στους πιο στενούς τουριστικούς κλάδους αλλά και σε όσους συσχετίζονται με αυτούς ευρύτερα στην οικονομία. εκτιμά το ΙΟΒΕ.
Αναλυτικότερα οι βασικότερες διαπιστώσεις του ΙΟΒΕ είναι οι ακόλουθες:
- Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον Ιούλιο επιδεινώθηκε και διαμορφώθηκε στις -43,9 μονάδες, έναντι -42,7 μονάδες τον Ιούνιο. Πρόκειται για τη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ, ενώ ακολουθούν οι καταναλωτές από την Εσθονία με –29,0 μονάδες και οι Σλοβένοι με -24,5 μονάδες.
- Έντονη υποχώρηση στην πρόθεση για μείζονες αγορές. Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) εξασθένισε σημαντικά με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις - 45,3 (από -38,2) μονάδες. Το 53% (από 46%) των καταναλωτών προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 3% αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -13,6 μονάδες στην ΕΕ και στις -14,9 μονάδες στην Ευρωζώνη.
- Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες, επιδεινώθηκε οριακά και παραμένει σε βαθιά αρνητικά επίπεδα, στις –66,5 μονάδες από -66,4 τον προηγούμενο μήνα, όταν στην ΕΕ και την ευρωζώνη, οι δείκτες είναι θετικοί. Το 83% (από 85%) των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 17% (από 15%) τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις +8,4 μονάδες στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη αντίστοιχα.
- Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες αποκλιμακώθηκε τον Ιούλιο, στις +17,4 μονάδες, από +19,7 τον Ιούνιο. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προέβλεψε μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας υποχώρησε στο 37% (από 40%), με το 17% των ερωτηθέντων να αναμένει ελαφρά μείωσή της. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +20,1 και +19,2 μονάδες.
- Ο θετικός δείκτης για τις προβλέψεις μεταβολών στις τιμές τους προσεχείς 12 μήνες αποκλιμακώθηκε ήπια τον Ιούλιο και διαμορφώθηκε στις +26,5 μονάδες, έναντι +34,4 μονάδων τον Ιούνιο. Το 56% των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 16% (από 13%) αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +13,0 και +11,2 μονάδες αντίστοιχα.
- Μικρή ενίσχυση του ποσοστού που «αντλεί από τις αποταμιεύσεις του». Σχετικά με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» διαμορφώθηκε εκ νέου στο 61%, ενώ στο 13% από 11% ενισχύθηκε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν 18% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» διατηρήθηκε στο 8% όσο και τον προηγούμενο μήνα.
- Ενίσχυση του ποσοστού των νοικοκυριών που είναι αβέβαια για τη μελλοντική οικονομική κατάστασή τους Στο ερώτημα το οποίο αξιολογεί το βαθμό αβεβαιότητας των νοικοκυριών ως προς τις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις, το 61,0% έκρινε τον Ιούλιο ότι η οικονομική κατάστασή του μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, από 53,5% τον προηγούμενο μήνα. Τον Ιούλιο, εξετάζονται σε τριμηνιαία βάση στην έρευνα καταναλωτών τρία2 πρόσθετα ζητήματα, τα οποία εξειδικεύουν περισσότερο την πρόθεση για μείζονες αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών (αυτοκίνητο, κατοικία) και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως πρόδρομοι δείκτες για την ιδιωτική κατανάλωση.
- Εξασθένιση σημειώθηκε στην πρόθεση για αγορά ή κατασκευή κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -93,9 (από -90,2) μονάδες, ισοζύγιο επίσης αρκετά χειρότερο από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς δείκτες, καθώς αυτός διαμορφώθηκε στην ΕΕ στις -78,3 (από -78,6) και στην Ευρωζώνη στις -79,6 (από - 80,2) μονάδες. Το 2,3% (από 4,5%) των νοικοκυριών εγχωρίως δηλώνει ότι ίσως να προβεί σε αγορά ή κατασκευή κατοικίας τον επόμενο χρόνο.
- Μικρή υποχώρηση καταγράφηκε στο δείκτη της πρόθεσης πραγματοποίησης σημαντικών δαπανών για βελτίωση/ανανέωση της κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, ο οποίος διαμορφώθηκε τον Ιούλιο στις -79,9 (από -76,6) μονάδες. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες κινήθηκαν αντίθετα στην ΕΕ και διαμορφώθηκαν στις -47,1 (από -48,9) μονάδες και στις -49,8 (από -51,7) μονάδες στην Ευρωζώνη. Το ποσοστό των νοικοκυριών στην Ελλάδα που δηλώνει ότι είναι αρκετά ή πολύ πιθανό να πραγματοποιήσει σημαντικές δαπάνες αυτού του είδους εντός ενός έτους υποχώρησε στο 7,8% (από 10,6%).
- Οι αρνητικές εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προηγούμενους 12 μήνες περιορίστηκαν ελαφρά, στις -44,5 μονάδες (έναντι -45,1). Το 60% (από 62%) των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 2% (από 4%) θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -9,9 και -10,4 μονάδες αντίστοιχα.
- Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, τους προσεχείς 12 μήνες εξασθένισαν ήπια τον Ιούλιο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -40,1 (από -39,6) μονάδες τον Ιούνιο.
- Το 54% (από 56%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 7% προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -2,7 και -3,1 μονάδες αντίστοιχα.
- Ο αρνητικός δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο παρουσίασε μικρή υποχώρηση τον Ιούλιο και διαμορφώθηκε στις - 45,7 (από –47,9) μονάδες. Το 63% (από 65%) των καταναλωτών προέβλεψε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 19% το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -22,5 και -23,6 μονάδες αντίστοιχα.