Πάνω από 400 άνθρωποι, ανάμεσά τους 15 γυναίκες, έχουν εκτελεστεί μέχρι στιγμής αυτή τη χρονιά στο Ιράν, ανακοίνωσαν χθες Δευτέρα ανεξάρτητοι ειδικοί του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, θορυβημένοι εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης των θανατώσεων τον Αύγουστο.
Τουλάχιστον 81 άνθρωποι εκτελέστηκαν τον περασμένο μήνα, σχεδόν οι διπλάσιοι από τους 45 που αναφέρθηκε πως θανατώθηκαν τον Ιούλιο, σημείωσαν οι ειδικοί σε ανακοίνωσή τους, χωρίς να αποκαλύψουν τις πηγές πληροφόρησής τους.
Ο αριθμός των εκτελέσεων που έχει καταγραφτεί φέτος ξεπέρασε έτσι τις 400, συμπεριλαμβανομένων αυτών δεκαπέντε γυναικών, επέμεινε η ομάδα — έξι ειδικοί εισηγητές του ΟΗΕ και πέντε μέλη ομάδας εργασίας των Ηνωμένων Εθνών κατά των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών και των κοριτσιών.
Οι ειδικοί, που ενεργούν με εντολή της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, επισήμως δεν εκφράζονται εξ ονόματος του διεθνούς οργανισμού.
Υπογράμμισαν χθες τη «βαθιά ανησυχία τους για τη μεγάλη αύξηση του αριθμού των εκτελέσεων» τον Αύγουστο στο Ιράν.
Περίπου οι μισές (42) από τις εκτελέσεις έγιναν εξαιτίας ποινικών αδικημάτων συνδεόμενων με τη διακίνηση και τη χρήση ναρκωτικών, διευκρίνισαν στην ανακοίνωσή τους, υπενθυμίζοντας ότι το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και τα Πολιτικά Δικαιώματα —στο οποίο είναι συμβαλλόμενο μέρος η Ισλαμική Δημοκρατία— περιορίζει το πεδίο εφαρμογής «της θανατικής ποινής στα ‘πιο σοβαρά εγκλήματα’, κάτι που είναι κατανοητό πως σημαίνει τις ανθρωποκτονίες από πρόθεση».
«Οι εκτελέσεις για παραβιάσεις της νομοθεσίας για τα ναρκωτικά παραβιάζει τους διεθνείς κανόνες», επισήμαναν οι ειδικοί.
Ο ΟΗΕ έχει καλέσει επανειλημμένα το Ιράν να εφαρμόσει μορατόριουμ στις εκτελέσεις ενόψει της πλήρους κατάργησης της θανατικής ποινής.
Στην ανακοίνωσή τους, εξηγούν ότι ο αριθμός των εκτελέσεων για υποθέσεις ναρκωτικών έχει αυξηθεί πολύ στο Ιράν από το 2021, με πάνω από 400 το 2023, και διαπιστώνουν πως η αύξηση αυτή καταγράφεται παρά τις αναθεωρήσεις της νομοθεσίας οι οποίες, στη θεωρία, είχαν σκοπό να περιοριστεί η επιβολή της εσχάτης των ποινών για τα αδικήματα αυτής της φύσης.
Υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορούν τις αρχές του Ιράν πως χρησιμοποιούν τη θανατική ποινή ως μέσο εκφοβισμού, για να καταστείλουν το κίνημα αμφισβήτησης που πυροδότησε ο θάνατος της νεαρής Μαχσά Αμινί το 2022 στα χέρια της αστυνομίας ηθών. Η 22χρονη, που ανήκε στην κουρδική μειονότητα, συνελήφθη για παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα που επιβάλλεται στις γυναίκες στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Στην ανακοίνωσή τους, οι ειδικοί του ΟΗΕ στάθηκαν στην εκτέλεση του Ρεζά Ρασαΐ, κούρδου διαδηλωτή, ο οποίος θανατώθηκε την 6η Αυγούστου στη φυλακή Ντιζέλ Αμπάντ, στην Κερμανσάχ.
Η ποινή του θανάτου του επιβλήθηκε «στη βάση ομολογίας η οποοία του αποσπάστηκε με βασανιστήρια» για την υπόθεση της δολοφονίας «αξιωματικού των Φρουρών της Επανάστασης καθώς συμμετείχε σε επίσημη τελετή»· νωρίτερα, ο Ρεζά Ρασαΐ συμμετείχε σε κινητοποίηση ανθρώπων με «πλακάτ» στα χέρια τα οποία «ανέγραφαν ‘γυναίκα, ζωή, ελευθερία’», θύμισαν. Η ποινή του επικυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο «παρότι συγκατηγορούμενοί του ανακάλεσαν τις καταθέσεις τους» που τον ενοχοποιούσαν και παρά «την κατάθεση ιατροδικαστικού που έθετε υπό αμφισβήτηση την εμπλοκή του» στον φόνο, συμπλήρωσαν οι ανεξάρτητοι ειδικοί.