Δυσαρεστημένοι με την κατάσταση στην κοινωνία είναι οι νέοι στην Κροατία, ενώ είναι αρκετά ικανοποιημένοι από το προσωπικό τους περιβάλλον, σύμφωνα με όσα προκύπτουν από τα ευρήματα της εμπειρικής έρευνας, που διεξήγαγαν το 2018 στη χώρα το Ινστιτούτο Friedrich Ebert Stifung (FES) και το Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών (IDIZ), τα οποία παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση στο Ζάγκρεμπ.
Η έρευνα στην Κροατία διεξήχθη σε δείγμα 1.500 ερωτηθέντων, ηλικίας μεταξύ 14 και 29 ετών, ενώ, παράλληλα διεξήχθη και διεθνής έρευνα στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και των Δυτικών Βαλκανίων (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Μαυροβούνιο, Κροατία, Κόσοβο, Βόρεια Μακεδονία, Ρουμανία, Σλοβενία και Σερβία).
Οι νέοι ρωτήθηκαν για τις ιδιωτικές πτυχές της ζωής τους -οικογένεια, φίλους, ελεύθερο χρόνο, εκπαίδευση, απασχόληση, προσωπικές, κοινωνικές και πολιτικές αξίες. Η πρώτη έρευνα αυτού του είδους στην Κροατία διεξήχθη το 2012 και η Βλάστα Ίλισιν (Vlasta Ilisin) από το IDIZ δήλωσε ότι τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας δεν άλλαξαν τόσο πολύ στην πάροδο του χρόνου.
"Κάποιες αξίες γίνονται αποδεκτές περισσότερο από ό, τι στο παρελθόν" επισήμανε και πρόσθεσε ότι "παράλληλα, ο αποκλεισμός έχει μειωθεί προς άτομα διαφορετικού σεξουαλικού προσανατολισμού". Οι νέοι στην Κροατία, τόνισε η κ. ‘Ιλισιν, είναι εξαιρετικά δυσαρεστημένοι με την κοινωνική τους θέση και τα όσα συμβαίνουν στη σύγχρονη κοινωνία. Σε σύγκριση με τις άλλες χώρες, όπου διεξήχθη η έρευνα, οι νέοι στην Κροατία συμμετέχουν ελάχιστα στις αθλητικές δραστηριότητες.
"Οι περισσότεροι νέοι στην Κροατία δεν συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες (40%), ενώ στη Σλοβενία μόνο το 2% δήλωσε ότι δεν έχει καμία αθλητική δραστηριότητα" ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε σχέση με άλλα "χαρακτηριστικά" των κοινωνιών στις χώρες της περιοχής, ένα εκ των οποίων είναι - σύμφωνα πάντοτε με τα ευρήματα της έρευνας - η αξιοποίηση γνωριμιών για την εύρεση εργασίας, η κ. Ίλισιν είπε πως στην Κροατία οι νέοι θεωρούν ότι πρόκειται για μια αποδεκτή συμπεριφορά και απόλυτα "συμβατή" με το κοινωνικό πλαίσιο, ενώ στις υπόλοιπες χώρες της περιοχής οι νέοι δεν θεωρούν δικαιολογημένη -σε τόσο υψηλό ποσοστό όπως στην Κροατία - μια τέτοια συμπεριφορά.
Η έρευνα έδειξε ότι λιγότεροι από τους μισούς νέους στην Κροατία απασχολούνται στο επάγγελμα το οποίο έχουν σπουδάσει και ότι οι μισοί από αυτούς δεν έχουν ασφαλή ή μόνιμη εργασία. Κατά μέσο όρο εργάζονται περισσότερο από τις ώρες που αρχικά έχουν συμφωνήσει και πληρώνονται λιγότερο από το μέσο όρο της αμοιβής στην Κροατία.
Περισσότερο από το 1/4 των νέων ζουν μαζί με τους γονείς τους ή άλλους συγγενείς, ενώ ένας στους πέντε είναι παντρεμένος. Το 71% ζει και στην κατοικία των γονέων τους, το 15% έχει δικό του σπίτι και το 13% νοικιάζει κατοικία. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι οι νέοι εξακολουθούν να έχουν πίστη στο γάμο και τα 4/5 θεωρούν ότι παντρεύονται και έχουν παιδιά κάποια στιγμή στο μέλλον.
Μικρό ήταν το ποσοστό των νέων που δήλωσαν ότι δείχνουν ενδιαφέρον για την πολιτική και τα αποτελέσματα δείχνουν δυσαρέσκεια για το πολιτικό σύστημα. Συνολικά, οι νέοι δείχνουν περισσότερη δυσπιστία στα πολιτικά κόμματα, καθώς το 66% φαίνεται ότι τους γυρνά την "πλάτη" και το 50% είναι δύσπιστο απέναντι στο κοινοβούλιο και την κυβέρνηση.
Τα 2/3 των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι δεν επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη χώρα και το 1/3 δήλωσε ότι θα το έκανε εάν έβρισκε την κατάλληλη ευκαιρία. Πρόκειται -σύμφωνα με την έρευνα- για αύξηση 20% από το 2012, σε σχέση με τον αριθμό των ατόμων που θέλουν να φύγουν από τη χώρα για να αναζητήσουν καλύτερο μέλλον.