«Η διαδικασία προσχώρησης της Τουρκίας στην ΕΕ συνεχίζεται. Δεν έχει ανασταλεί, ούτε έχει σταματήσει».
Αυτό τονίζει, χωρίς περιστροφές, ο αρμόδιος για την Διεύρυνση, Επίτροπος, κ. Χαν, απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας, Νίκου Χουντή, ο οποίος υπενθύμιζε ότι, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε ψήφισμά του, είχε ζητήσει την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Ταυτόχρονα, στην ίδια απάντηση, ο κ. Χαν «ξεχνά» το κριτήριο καλής γειτονίας που οφείλει να τηρεί η Τουρκία και φυσικά τις συνεχείς προκλήσεις σε βάρος Ελλάδας και Κύπρου.
Πιο συγκεκριμένα, στην ερώτησή του, ο Νίκος Χουντής ζητούσε «Να σταματήσει η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και να αντικατασταθεί με άλλη μορφή εταιρικής σχέσης», επικαλούμενος, τόσο τις σχετικές δηλώσεις Μακρόν για «άλλης μορφής εταιρική σχέση», όσο και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο ζητούσε «επίσημη αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων» της Τουρκίας.
Στην απάντησή του, ο Ευρωπαίος Επίτροπος, παραπέμπει αρχικά στις δηλώσεις της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ, κ. Μογκερίνι, μετά την άτυπη σύνοδο των 28 Υπουργών Εξωτερικών στις 28 Απριλίου 2017, ότι, «η διαδικασία προσχώρησης συνεχίζεται, δεν έχει ανασταλεί, ούτε έχει σταματήσει».
Συνεχίζοντας, ο κ. Χαν, επικαλείται δήλωση του Πρόεδρου της Κομισιόν, κ. Γιούνκερ, στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης, στις 13 Σεπτεμβρίου 2017, όπου σημείωνε ότι, «οι υποψήφιες για ένταξη χώρες πρέπει να δώσουν τη μέγιστη προτεραιότητα στο κράτος δικαίου, στη δικαιοσύνη και στα θεμελιώδη δικαιώματα, γεγονός που αποκλείει την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ στο προβλέψιμο μέλλον. Υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν εξετάζεται το άνοιγμα κανενός νέου κεφαλαίου».
Αλγεινή ωστόσο εντύπωση, προκαλεί το γεγονός ότι, ο Ευρωπαίος Επίτροπος, αναφερόμενος στα κριτήρια ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, «ξεχνάει» (;) το κριτήριο της καλής γειτονίας, το οποίο οφείλει να σέβεται, αλλά συστηματικά και κατάφωρα παραβιάζει η Τουρκία, με τις συνεχείς απειλές κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, τις καθημερινές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, τις παραβιάσεις της Κυπριακής ΑΟΖ και την παρεμπόδιση κάθε δραστηριότητας εντός αυτής και αρκείται να επαναλάβει ότι, «Τα κριτήρια για τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης είναι σαφή, ιδίως στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των θεμελιωδών ελευθεριών. Πρόκειται για βασικές αρχές από τις οποίες η Τουρκία δεσμεύεται ως χώρα υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης»
Με αφορμή την απάντηση της Κομισιόν, ο Νίκος Χουντής έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Η απάντηση στην ερώτησή μου είναι απολύτως ενδεικτική του γεγονότος, ότι παρά τις προκλήσεις Ερντογάν, παρά τις διώξεις και φυλακίσεις εκατοντάδων χιλιάδων αντιφρονούντων, παρά την ανυπαρξία κράτους δικαίου, παρά την “λόγω και έργω” αμφισβήτηση και βάναυση καταπάτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων και δημοκρατικών ελευθεριών, η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνείται, να πάρει οποιοδήποτε μέτρο σε βάρος του καθεστώτος.
Το χειρότερο όμως, για την Ελλάδα και την Κύπρο είναι το γεγονός ότι απουσιάζει απολύτως από τις δηλώσεις των θεσμικών παραγόντων της Ε.Ε κάθε αναφορά στην αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων και στις απειλές της Τουρκίας σε βάρος Ελλάδας και Κύπρου.
Καλούμε την Ελληνική Κυβέρνηση να απαιτήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση την αυτονόητη καταδίκη της Τουρκίας, για ωμή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και προσβολή κάθε έννοιας καλής γειτονίας που πρέπει να σέβεται κάθε χώρα που βρίσκεται σε διαδικασία ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ακολουθούν η πλήρης ερώτηση του Νίκου Χουντή και η απάντηση του κ. Γιοχάνες Χαν:
Ερώτηση ευρωβουλευτή ΛΑΕ, Νίκου Χουντή:
Θέμα: Να σταματήσει η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ και να αντικατασταθεί με άλλη μορφή εταιρικής σχέσης
Κατά την επίσκεψη του τούρκου Προέδρου Ερντογάν στο Παρίσι, ο Πρόεδρος Μακρόν, μεταξύ άλλων, άσκησε κριτική στα κράτη μέλη της ΕΕ, τα οποία, όπως ανέφερε, πρέπει να σταματήσουν να υποκρίνονται ότι είναι εφικτό το άνοιγμα νέων διαπραγματευτικών κεφαλαίων με την Τουρκία για την ένταξή της στην ΕΕ, και πρότεινε οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας να μην επανεξεταστούν στο πλαίσιο ενταξιακής διαδικασίας, αλλά μιας συνεργασίας με μορφή εταιρικής σχέσης.
Με δεδομένες και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το ψήφισμα σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής του 2016 για την Τουρκία[1], όπου ζητείται η επίσημη αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην περίπτωση που εφαρμοστεί η συνταγματική μεταρρύθμιση στην Τουρκία, ερωτάται η Επιτροπή:
Ποιες πρωτοβουλίες προτίθεται να πάρει στην κατεύθυνση της απαγκίστρωσης από τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, οι οποίες, όχι μόνο δεν ανταποκρίνονται πλέον στην σημερινή πραγματικότητα, αλλά και δεν βοηθούν στην ουσιαστική και σε ρεαλιστική βάση βελτίωση των ευρωτουρκικών σχέσεων;
Απάντηση Επιτρόπου Διεύρυνσης, κ. Γιοχάνες Χαν:
Όπως δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος μετά την άτυπη σύνοδο των 28 Υπουργών Εξωτερικών[2] στις 28 Απριλίου 2017, η διαδικασία προσχώρησης συνεχίζεται, δεν έχει ανασταλεί ούτε έχει σταματήσει. Ωστόσο, όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης[3] στις 13 Σεπτεμβρίου 2017, οι υποψήφιες για ένταξη χώρες πρέπει να δώσουν τη μέγιστη προτεραιότητα στο κράτος δικαίου, στη δικαιοσύνη και στα θεμελιώδη δικαιώματα, γεγονός που αποκλείει την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ στο προβλέψιμο μέλλον. Υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν εξετάζεται το άνοιγμα κανενός νέου κεφαλαίου.
Τα κριτήρια για τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης είναι σαφή, ιδίως στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των θεμελιωδών ελευθεριών. Πρόκειται για βασικές αρχές από τις οποίες η Τουρκία δεσμεύεται ως χώρα υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και ως μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα και να αξιολογεί την κατάσταση στην ετήσια έκθεσή της για την Τουρκία, η οποία δημοσιεύτηκε στις 17 Απριλίου 2018[4].