Στο μικροσκόπιο της Κομισιόν μπήκε η ΔΕΗ για πιθανή παραβίαση των υγειών όρων ανταγωνισμού στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, τη χρονική περίοδο 2013-2019.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει σε ανακοίνωσή της, πως η προκαταρκτική της άποψη είναι ότι η ΔΕΗ έκανε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης που κατείχε στο διασυνδεδεμένο σύστημα (το οποίο κατά την υπό εξέταση περίοδο περιλάμβανε την ηπειρωτική Ελλάδα καθώς και το Ιόνιο και μερικά νησιά του Αιγαίου). Ειδικότερα παρείχε ηλεκτρική ενέργεια από τις θερμικές μονάδες της (λιγνίτη και φυσικού αερίου) σε τιμές μικρότερες από το μεταβλητό τους κόστος).
Εφόσον επιβεβαιωθεί η προκαταρκτική άποψη της Επιτροπής, αυτή η τακτική θα κριθεί πως παραβιάζει το άρθρο 102 της Συνθήκης της ΕΕ το οποίο απαγορεύει την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Ωστόσο γίνεται σαφές πως «η αποστολή κοινοποίησης αιτιάσεων δεν προδικάζει το αποτέλεσμα μιας έρευνας».
Η ανακοίνωση της Κομισιόν έχει ως εξής:
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε τον ελληνικό πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ("ΔΕΗ") για την προκαταρκτική της άποψη ότι παραβίασε τους αντιμονοπωλιακούς κανόνες της ΕΕ, καθώς πωλούσε ηλεκτρική ενέργεια στην ελληνική χονδρική αγορά κάτω του κόστους, αποκλείοντας έτσι τους κύριους ανταγωνιστές της.
Η ΔΕΗ είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας λιανικής και χονδρικής στην Ελλάδα, στον οποίο το ελληνικό Δημόσιο κατέχει σημαντικό μειοψηφικό μερίδιο. Μεταξύ 2013 και 2019, η ΔΕΗ ήλεγχε όλη τη λιγνιτική και υδροηλεκτρική δυναμικότητα, καθώς και ορισμένες από τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο και ανανεώσιμες πηγές. Δραστηριοποιήθηκε επίσης στην προμήθεια ενέργειας σε καταναλωτές λιανικής και σε επιχειρήσεις.
Η προκαταρκτική άποψη της Επιτροπής είναι ότι η ΔΕΗ κατείχε δεσπόζουσα θέση στη διασυνδεδεμένη ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία κατά την εν λόγω περίοδο περιλάμβανε την ηπειρωτική Ελλάδα, καθώς και το Ιόνιο και μερικά νησιά του Αιγαίου.
Η Επιτροπή εκφράζει -σε προκαταρκτικό στάδιο- ανησυχίες ότι, μεταξύ 2013 και 2019, η ΔΕΗ καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση της στην ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, προμηθεύοντας την ηλεκτρική ενέργεια που παρήγαγαν οι θερμικές μονάδες της (δηλ. λιγνίτη και φυσικό αέριο) σε τιμές χαμηλότερες από το μεταβλητό κόστος τους (δηλαδή το κόστος που αυξάνεται με τον όγκο της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγει η ΔΕΗ).
Οι πιθανολογούμενες επιπτώσεις αυτής της φερόμενης συμπεριφοράς στην ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ήταν ότι οι ανεξάρτητοι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας περιθωριοποιήθηκαν και αποτράπηκαν οι επενδύσεις σε πιο φιλικές προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας. Αυτό θα μπορούσε να εμποδίσει τους ανεξάρτητους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας να επεκταθούν σε επίπεδο λιανικής, ανατρέποντας τις προσπάθειες για την απελευθέρωση της αγοράς λιανικής που ολοκληρώθηκε επίσημα τον Ιούλιο του 2013. Ως εκ τούτου, η συμπεριφορά της ΔΕΗ ενδέχεται να οδήγησε σε υψηλότερες τιμές για τους Έλληνες καταναλωτές, καθώς και σε υψηλότερα επίπεδα εκπομπών τοπικής ρύπανσης.
Εάν επιβεβαιωθεί η προκαταρκτική άποψη της Επιτροπής, η συμπεριφορά αυτή θα παραβίαζε το άρθρο 102 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο απαγορεύει την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης.
Σημειώνεται ότι η αποστολή κοινοποίησης αιτιάσεων δεν προδικάζει την έκβαση της έρευνας, ενώ μετά τη γνωστοποίηση του προκαταρκτικού πορίσματος, η ΔΕΗ θα έχει τη δυνατότητα να εξετάσει τα σχετικά έγγραφα της έρευνας και να απαντήσει στην Κομισιόν και τις εθνικές αρχές. Αν η Κομισιόν κρίνει εν τέλει ότι υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις για παραβίαση, τότε η επιχείρηση θα είναι αντιμέτωπη με πρόστιμο έως το 10% του ετήσιου τζίρου της.
«Ανησυχούμε ότι η Ελληνική Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, ΔEΗ, μπορεί να έκανε κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της πουλώντας σε τιμές κάτω του κόστους στη χονδρική αγορά για περισσότερα από έξι χρόνια. Η συμπεριφορά της ΔEΗ μείωσε την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από περιβαλλοντικά καθαρότερες αντίπαλες γεννήτριές της. Η συμπεριφορά αυτή παρεμπόδισε επίσης τον ανταγωνισμό σε επίπεδο λιανικής. Μια λιγότερο ανταγωνιστική αγορά λιανικής σήμαινε ότι αυτές οι χαμηλότερες τιμές χονδρικής δεν μετακυλίονταν στις επιχειρήσεις και στους καταναλωτές. Οι Έλληνες καταναλωτές μπορεί επομένως να έχουν υποφέρει από υψηλές τιμές λιανικής και μεγαλύτερη τοπική ρύπανση», επεσήμανε η αρμόδια Επίτροπος, Μ. Βεστάγκερ.
Πώς απαντά η ΔΕΗ
Η υποτιθέμενη παραβίαση των κανόνων ανταγωνισμού στην οποία αναφέρεται Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφορά περίοδο πριν τον επανασχεδιασμό της Ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού σύμφωνα με τις επιταγές του μοντέλου Στόχου της ΕΕ (Target Model) αλλά κυρίως πολύ πριν από τον μετασχηματισμό της εταιρείας σε μια μοντέρνα και βιώσιμη εταιρεία ενέργειας.
Αυτό επισημαίνει η ΔΕΗ με αφορμή την Ανακοίνωση Αιτιάσεων που απέστειλε σήμερα η Κομισιόν. Η ΔΕΗ σημειώνει ακόμη ότι:
- Η υπόθεση ξεκίνησε με τον έλεγχο στα γραφεία της ΔΕΗ τον Φεβρουάριο 2017 και οι επίσημες διαδικασίες ξεκίνησαν τον Μάρτιο 2021. Η ΔΕΗ έχει συνεργαστεί με την Επιτροπή καθ' όλη τη διάρκεια της υπόθεσης.
- Οι αιτιάσεις της Επιτροπής σχετίζονται με την περίοδο από τον Ιούλιο 2013 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019.
- Η ΔΕΗ θα συνεχίσει να συνεργάζεται με την Επιτροπή και να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα και αναγκαία μέτρα προκειμένου να προασπίσει τα δικαιώματά της.
- Η Ανακοίνωση Αιτιάσεων αποτελεί ένα βήμα της έρευνας και όπως τονίζει και η Επιτροπή στη δήλωσή της, η επίδοση της δεν προδικάζει το αποτέλεσμα της έρευνας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε σήμερα τη ΔΕΗ για την προκαταρκτική της άποψη ότι παραβίασε τους αντιμονοπωλιακούς κανόνες της ΕΕ, καθώς πωλούσε ηλεκτρική ενέργεια στην ελληνική χονδρική αγορά κάτω του κόστους, αποκλείοντας έτσι τους κύριους ανταγωνιστές της. Σύμφωνα πάντα με την προκαταρκτική άποψη της Κομισιόν, μεταξύ 2013 και 2019, η ΔΕΗ καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση της στην ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, προμηθεύοντας την ηλεκτρική ενέργεια που παρήγαγαν οι θερμικές μονάδες της (λιγνίτη και φυσικό αέριο) σε τιμές χαμηλότερες από το μεταβλητό κόστος τους.
