Καλπάζουν κυριολεκτικά οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων, η νέα μόδα που δίνει την ευκαιρία σε ιδιοκτήτες ακινήτων να αποκομίσουν σημαντικά κέρδη, νοικιάζοντάς τα σε τουρίστες για λίγες μέρες, που προηγουμένως τα είχαν κλειστά.
Πρόκειται για τη δραστηριότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων στο πλαίσιο της οικονομίας διαμοιρασμού, που άρχισε να εμφανίζεται στην Ελλάδα από το 2010, αλλά την τελευταία τριετία αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία έρευνας του ΚΕΠΕ, μέχρι τον Ιούνιο του 2018 περισσότερα από 126.000 καταλύματα είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση διαμορφώνοντας νέες συνθήκες στην αγορά με πολλαπλές επιδράσεις.
Σημειώνεται ότι ο αριθμός αφορά στα νόμιμα, στα δηλωμένα ακίνητα, σε μία μόνο πλατφόρμα την Airbnb, ενώ υπάρχουν και άλλες πλατφόρμες, όπου είναι εγγεγραμμένα ακίνητα. Είναι σαφές πως ο αριθμός των διαθέσιμων προς βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων είναι αισθητά μεγαλύτερος από τιος 126.000. Σημειώνεται ότι από φέτος τα έσοδα από τη διαδικασία αυτή φορολογούνται, με την ίδια κλίμακα που φορολογούνται και τα έσοδα από ενοίκια. Λόγω του μεγάλου πλήθους των ακινήτων που μισθώνονται βραχυχρόνια, το δημόσιο αναμένει σημαντικά έσοδα.
Όσο υπάρχει τουριστικό ρεύμα, οι κατοικίες που θα μισθώνονται θα αυξάνονται, ενώ περιορίζονται τα διαθέσιμα διαμερίσματα για ενοικίαση, γεγονός που έχει εκτοξεύσει στα ύψη τα ενοίκια.
Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται μία σειρά από πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, όπως οι Airbnb, TripAdvisor, Booking.com, HomeAway, HouseTrip, Flipkey, 9Flats, Roomorama, trivago, και StayInAthens.
Επιπλέον, στο πλαίσιο αυτό έχουν δημιουργηθεί εταιρείες που διαχειρίζονται για λογαριασμό του ιδιοκτήτη τα ακίνητα που μισθώνει μέσω κάποιας πλατφόρμας, όπως η EazyBnb, η GuestEasy, και η Airbnb management in Greece.
Αναφορικά με τους ρυθμούς εξάπλωσης του φαινομένου, το 2010 ήταν εγγεγραμμένα μόλις 132 ακίνητα, για να αυξηθούν σε 747 το 2011, σε 2.298 το 2012, σε 5.390 το 2013, σε 12.063 το 2014. Από το 2015 πλέον οι ρυθμοί αύξησης είναι ιλιγγιώδεις. Το 2015 αυξήθηκαν σε 26.455, το 2016 σε 57.307, το 2017 σε 96.217 και φέτος το 2018, μόνο μέχρι τον Ιούνιο, τα ακίνητα που ενοικιάζονται βραχυχρονίως ανέρχονται σε 126.231, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 31,2% σε σχέση με το 2017.
Ποιές Περιφέρειες κερδίζουν
Οι περιφέρειες Αττικής, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης φαίνεται να διαθέτουν τον μεγαλύτερο αριθμό καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά τη διάρκεια όλης της περιόδου, καθώς συγκεντρώνουν πάνω από το 60% του συνολικού αριθμού των αναρτήσεων αντίστοιχων καταλυμάτων (από 76,5% το 2012 έως 61,6% το 2018).
Ακολουθούν τρεις ακόμα περιφέρειες, η Κεντρική Μακεδονία, τα Ιόνια Νησιά και η Πελοπόννησος, στις οποίες ο αριθμός των καταλυμάτων συνολικά κυμαινόταν από 13,9% του συνολικού αριθμού το 2011 έως 26,3% το 2018.
Στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2018, σε καθεμία από τις έξι προαναφερθείσες περιφέρειες βρίσκονταν αναρτημένα πάνω από 5.000 καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης (κυμαίνονταν από 6.474 στην Πελοπόννησο έως 30.184 στην Αττική), συγκεντρώνοντας το 87,9% της αντίστοιχης δραστηριότητας.
Σημαντικά χαμηλότερη είναι η συμμετοχή των υπόλοιπων επτά περιφερειών, καθώς ο αριθμός των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης που δραστηριοποιούνταν σε αυτές, στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2018, ανερχόταν αθροιστικά στο 12,1% του συνολικού αριθμού, ενώ τα αντίστοιχα καταλύματα κυμαίνονταν από 196 στη ∆υτική Μακεδονία έως 3.880 στη Θεσσαλία.
Εξετάζοντας τις εξελίξεις στη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων στην Περιφέρεια Αττικής, η οποία εμφανίζει τον μεγαλύτερο αριθμό καταλυμάτων, ο κεντρικός τομέας Αθηνών φαίνεται να συγκεντρώνει το 53,3% των αντίστοιχων καταλυμάτων στα τέλη της εξεταζόμενης περιόδου, από τα οποία το 93% συγκεντρώνεται στον ∆ήμο Αθηναίων.
Ακολουθεί η Ανατολική Αττική, στην οποία περιλαμβάνονται αρκετοί παραθαλάσσιοι δήμοι και η οποία διαθέτει το 19,3% των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης της Αττικής.
Στην περιοχή αυτή ο ∆ήμος Σαρωνικού συγκεντρώνει το 20,3% των καταλυμάτων, ο ∆ήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης το 19,8%, ενώ στο 9,8% ανέρχονται τα ποσοστά των ∆ήμων Μαραθώνος και Μαρκοπούλου-Μεσογαίας.
Στο 11,0% ανέρχονται τα καταλύματα στον Νότιο Τομέα Αττικής, στον οποίο οι Δήμοι Γλυφάδας, Παλαιού Φαλήρου και Καλλιθέας συγκεντρώνουν το 25,2%, 18,2% και 16,0% των καταλυμάτων του τομέα, αντίστοιχα.
Οι έξι περιφέρειες με τον μεγαλύτερο αριθμό καταλυμάτων διαθέτουν συνολικά ποσοστό της τάξης του 87,5% των ενεργών καταλυμάτων κατά τη διάρκεια όλων των μηνών, με τον συνολικό αριθμό των ενεργών καταλυμάτων τους να κυμαίνεται από 40.944 τον Φεβρουάριο έως 69.213 τον Ιούνιο.
Στις υπόλοιπες επτά περιφέρειες ο συνολικός αριθμός καταλυμάτων κυμαίνεται από 5.834 τον Φεβρουάριο έως 9.974 τον Ιούνιο και το αντίστοιχο ποσοστό στο σύνολο των ενεργών καταλυμάτων ανέρχεται στο 12,5%. Η εξέλιξη του αριθμού των ενεργών καταλυμάτων μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου του 2018 φαίνεται να αντανακλά κατά κύριο λόγο την εποχικότητα της συγκεκριμένης δραστηριότητας, ενώ συνδέεται παράλληλα με τη συνεχιζόμενη αυξητική τάση στον αριθμό των δραστηριοποιούμενων στην αγορά.
Μείωση στον συνολικό αριθμό των ενεργών καταλυμάτων παρατηρείται τον Φεβρουάριο σε σχέση με τον Ιανουάριο, ενώ αυξήσεις σημειώνονται σε όλους τους επόμενους μήνες.
Αντίστοιχες είναι οι εξελίξεις σε όλες σχεδόν τις περιφέρειες, με εξαίρεση τη ∆υτική Ελλάδα, τη Μακεδονία, τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο, οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση σε όλους τους μήνες, οι δύο πρώτες μικρή αύξηση τον Φεβρουάριο σε σχέση με τον Ιανουάριο (5,9% και 5,3%, αντίστοιχα) και οι δύο επόμενες οριακή αύξηση (0,7% και 0,5%, αντίστοιχα). Η αύξηση του αριθμού των καταλυμάτων μεταξύ Ιουνίου και Ιανουαρίου στο σύνολο της χώρας ανέρχεται στο 66,5%, με το σύνολο των ενεργών καταλυμάτων να αυξάνεται από 47.558 τον Ιανουάριο σε 79.187 τον Ιούνιο (αρχές του καλοκαιριού).
Όπως ήταν αναμενόμενο με βάση την εποχικότητα της τουριστικής κίνησης στους κατεξοχήν θερινούς προορισμούς, οι νησιωτικές περιφέρειες παρουσιάζουν μεγάλες αυξήσεις, οι οποίες ανέρχονται στο 123,4% στα Ιόνια Νησιά, στο 99,1% στο Νότιο Αιγαίο και στο 73,6% στην Κρήτη (περιφέρειες με υψηλή δραστηριότητα) και άνω του 150% στο Βόρειο Αιγαίο (περιφέρεια με χαμηλότερη συμμετοχή). Στην κατηγορία των περιφερειών με χαμηλότερη δραστηριότητα, υψηλή αύξηση εμφανίζει η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη (111,7%).
Οι χαμηλότερες αυξήσεις σημειώνονται στη ∆υτική Μακεδονία (21,1%) και στην Αττική (28,2%), με αποτέλεσμα το προβάδισμα της Αττικής ως προς τον αριθμό ενεργών καταλυμάτων τον Ιανουάριο (12.376) να αντικαθίσταται από προβάδισμα των νησιών του Νοτίου Αιγαίου τον Ιούνιο (16.821).