Συνωστισμός, ανθυγιεινές συνθήκες: στο αεροδρόμιο της Μαδρίτης έχει συγκεντρωθεί πρωτοφανής αριθμός Αφρικανών αιτούντων άσυλο, αναγκάζοντας την ισπανική κυβέρνηση να προχωρήσει στην έκτακτη έκδοση ειδικών θεωρήσεων εισόδου και ωθώντας τον Ερυθρό Σταυρό να αποχωρήσει σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
Με καταγωγή κυρίως από τη Σενεγάλη, εκατοντάδες παράτυποι μετανάστες έχουν κατακλύσει τις τελευταίες εβδομάδες το αεροδρόμιο Μπαράχας της Μαδρίτης, όπου περιμένουν σε γεμάτες αίθουσες και κοιτώνες να ζητήσουν διεθνή προστασία ή να απελαθούν.
«Ο υπερπληθυσμός και οι ανθυγιεινές συνθήκες έχουν φτάσει σε κρίσιμο επίπεδο, με την εμφάνιση κοριών, τη συσσώρευση απορριμμάτων», ανθρώπους αναγκασμένους «να κοιμούνται σε φουσκωτά στρώματα ή (…) να μοιράζονται τα κρεβάτια», κατήγγειλε η Ισπανική Επιτροπή Βοήθειας Προσφύγων (CEAR), μια μη κυβερνητική οργάνωση που έχει παρουσία στο αεροδρόμιο.
Μόνο τον Ιανουάριο 864 αιτούντες άσυλο καταγράφηκαν στο αεροδρόμιο αυτό, δηλαδή περισσότεροι από όσοι το σύνολο του 2022 (767), σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Σύμφωνα με την CEAR και το συνδικάτο των αστυνομικών SUP, ο αριθμός των μεταναστών που περίμεναν στο αεροδρόμιο Μπαράχας κυμαινόταν από 390 ως 450 στα τέλη Ιανουαρίου, έναντι 250 στα τέλη Δεκεμβρίου.
Έχοντας υπερβεί τα όριά τους, οι αρχές δεν κατάφεραν πρόσφατα να εμποδίσουν 17 ανθρώπους να διαφύγουν σπάζοντας ένα παράθυρο, επεσήμανε αστυνομική πηγή. Έξι άνθρωποι προσπάθησαν επίσης, μάταια, να διαφύγουν μέσω ψευδοροφής.
Εξάλλου, σπάνιο γεγονός, ο Ερυθρός Σταυρός αποφάσισε την προηγούμενη εβδομάδα να αποσυρθεί από το αεροδρόμιο, καθώς δεν ήταν σε θέση να εργαστεί σε αυτές τις συνθήκες, δήλωσε ο Χοσέ Χαβιέρ Σάντσεθ, εκπρόσωπός του.
Ενδιάμεση στάση
Έχοντας στην κατοχή τους αεροπορικό εισιτήριο «για χώρες της Λατινικής Αμερικής όπου δεν χρειάζονται βίζα», οι παράτυποι αυτοί μετανάστες –που κατάγονται επίσης από το Μαρόκο, τη Σομαλία, το Μαλί, την Κένυα, τη Μαυριτανία– υποβάλλουν αίτηση ασύλου όταν κάνουν ενδιάμεση στάση στη Μαδρίτη, εξήγησε εκπρόσωπος του συνδικάτου SUP.
Οι περισσότεροι έχουν ήδη πετάξει τα χαρτιά τους στο αεροπλάνο ή δηλώνουν ανήλικοι για να αποφύγουν την άμεση απέλαση, πρόσθεσε ο ίδιος. Συχνά ζητούν άσυλο ισχυριζόμενοι ότι προέρχονται από εμπόλεμη χώρα, εξήγησε.
Η τρέχουσα κατάσταση οφείλεται, σύμφωνα με τη CEAR , στις καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτήσεων παροχής ασύλου. Στα τέλη Ιανουαρίου μόνο 182 μετανάστες είχαν εγγραφεί, επεσήμανε η ΜΚΟ, με τους υπόλοιπους να χρειάζεται να περιμένουν πολλές εβδομάδες.
Αν και ο αριθμός των αιτούντων άσυλο στο αεροδρόμιο αυξάνεται από το καλοκαίρι, η αύξηση του αριθμού τους είναι εκθετική από τα τέλη του 2023 και στα τέλη Δεκεμβρίου τρεις δικαστές έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για την απουσία συνθηκών υγιεινής και «την έλλειψη τροφίμων» στις αίθουσες όπου διαμένουν.
Ο Συνήγορος του Πολίτη της Ισπανίας μετέβη επί τόπου στις 19 Ιανουαρίου και ζήτησε από την κυβέρνηση να λάβει μέτρα ώστε «να γίνονται σεβαστά τα θεμελιώδη δικαιώματα» των ανθρώπων αυτών.
Από την πλευρά της η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) κατήγγειλε σήμερα την απουσία «αξιοπρεπών συνθηκών» και ζήτησε «άμεσες λύσεις» από τις ισπανικές αρχές.
Βίζα διέλευσης
Υπό πίεση, το υπουργείο Εσωτερικών της Ισπανίας άνοιξε την Τρίτη, 30 Ιανουαρίου, μία ακόμη αίθουσα αναμονής, αυξάνοντας κατά 47% τη χωρητικότητα του αεροδρομίου, και διαβεβαίωσε ότι προχώρησε στις απαραίτητες «απολυμάνσεις» για να αντιμετωπιστεί η εξάπλωση των εντόμων.
Παράλληλα σε μια προσπάθεια να περιορίσει τη συσσώρευση μεταναστών, η ισπανική κυβέρνηση υιοθέτησε από τις 19 Ιανουαρίου νέα βίζα διέλευσης για τους Σενεγαλέζους που περνούν από τα αεροδρόμια της Ισπανίας και από τις 20 Ιανουαρίου για τους Κενυάτες.
Η Ισπανία είναι μία από τις βασικές πύλες εισόδου των παράτυπων μεταναστών στην Ευρώπη. Πέρυσι 56.852 άνθρωποι εισήλθαν παράνομα στη χώρα, αριθμός σχεδόν διπλάσιος (+82,1%) σε σχέση με το 2022, καθώς αριθμός ρεκόρ μεταναστών έφτασε στα Κανάρια νησιά.