Η Βρετανία έθεσε σήμερα κανονισμούς με τους οποίους θα πατάξει το «μαύρο χρήμα», υιοθετώντας νέα νομοθεσία για να «δέσει τα χέρια» του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, καθιστώντας πιο δύσκολο για τους κοντινούς του ανθρώπους να χρησιμοποιούν το Λονδίνο σαν... παιδική τους χαρά.
Το πολυ καθυστερημένο νομοσχέδιο για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος έρχεται καθώς βουλετές από όλο το πολιτικό φάσμα καλούσαν την κυβέρνηση να κάνει περισσότερα για να σταματήσει τη ροή ρωσικών χρημάτων στο Λονδίνο, που ονομάστηκε από ορισμένους ως «Londongrad», σε απάντηση στην εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία.
Ωστόσο, ενώ ακτιβιστές κατά της διαφθοράς δήλωσαν ότι ορισμένα από τα μέτρα που αποσκοπούν να εξαναγκάσουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων να αποκαλύψουν την ταυτότητά τους και να ενισχύσουν την αποκάλυψη των αδήλωτων πηγών πλούτου τους, είπαν ότι χωρίς νέα χρηματοδότηση, οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου θα δυσκολευτούν.
Ο νέος νόμος δείχνει ότι η κυβέρνηση είναι «αποφασισμένη να πατάξει το βρώμικο χρήμα στην οικονομία μας και, το σημαντικότερο, να πατάξει τον Πούτιν και τους φίλους του», είπε η υπουργός Εσωτερικών Πρίτι Πατέλ στο κοινοβούλιο.
Ο Ντάνκαν Χέιμς, διευθυντής πολιτικής χάραξης της Transparency International , είπε ότι το πιο σημαντικό βήμα ήταν ένα νέο μητρώο που απαιτεί από ανώνυμους ξένους ιδιοκτήτες βρετανικών ακινήτων να αποκαλύψουν την ταυτότητά τους για να εμποδίσουν ορισμένους να κρύβονται πίσω από εικονικές εταιρείες.
«Είναι μια κοσμογονική αλλαγή που θα αποκαλύψει την ιδιοκτησία εταιρειών που είναι εγγεγραμμένες αλλού στον κόσμο, και από αυτή την άποψη, είναι πραγματικά φιλόδοξο και πρωτοπόρο, αλλά όπως με όλα αυτά τα πράγματα δεν αρκεί να γράφουμε καλά κανόνες, πρέπει να δεσμευτούμε για την επιβολή τους», είπε.
Το Λονδίνο είναι εδώ και καιρό κορυφαίος προορισμός για ρωσικά χρήματα και ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δεσμεύτηκε να πατάξει αυτούς που χρησιμοποιούν την πρωτεύουσα ως πολυτελή παιδική χαρά, απολαμβάνουν πολυτελή ξενοδοχεία και εκπαιδεύουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία.
Ωστόσο, ο Βρετανός πρωθυπουργός δέχθηκε πυρά επειδή άργησε να επιβάλει κυρώσεις και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων σε Ρώσους ολιγάρχες και σε όσους βρίσκονται κοντά στην κυβέρνηση του Πούτιν μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Η κυβέρνηση αρνείται ότι υπάρχει καθυστέρηση στην επιβολή κυρώσεων, αλλά ισχυρίζεται ότι πρέπει να βεβαιωθεί ότι έχει ισχυρές νομικές βάσεις για να υποστηρίξει οποιεσδήποτε κυρώσεις εναντίον ιδιωτών. Ωστόσο, επικριτές επισημαίνουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες κινούνται πιο γρήγορα.
Η ιταλική αστυνομία κατέσχεσε βίλες στις πιο διάσημες τοποθεσίες της, όπως στη λίμνη Κόμο και γιοτ αξίας 143 εκατομμυρίων ευρώ από πέντε Ρώσους, ενώ η Γαλλία κατέσχεσε ένα γιοτ που ανήκε στο αφεντικό της Rosneft, Ιγκόρ Σεχίν.
Η Διεθνής Διαφάνεια ανέφερε ότι περιουσία αξίας 1,5 δισεκατομμυρίων λιρών έχει αγοραστεί από Ρώσους που κατηγορούνται για διαφθορά ή διασυνδέσεις με το Κρεμλίνο. Περίπου 830 εκατομμύρια λίρες από αυτό το σύνολο ανήκουν σε υπεράκτιες εταιρείες.
Ο νέος νόμος θα εισαγάγει το Μητρώο Υπερπόντιων Οντοτήτων, αλλά θα δώσει στους ανώνυμους ξένους ιδιοκτήτες ακινήτων έξι μήνες για να αποκαλύψουν την πραγματική τους ταυτότητα - μια πρόβλεψη που το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα τόνισε ότι έτσι τους δίνει πολύ χρόνο για να μετακινήσουν αλλού περιουσιακά στοιχεία.
Ορισμένοι βουλευτές κάλεσαν την κυβέρνηση να προχωρήσει παραπέρα, ζητώντας από υπουργούς να επιτρέψουν την κατάσχεση βρετανικών περιουσιακών στοιχείων από εκείνους τους ολιγάρχες που είναι ύποπτοι ότι έχουν σχέσεις με τον Πούτιν ακόμη και πριν οι αρχές επιβάλουν κυρώσεις. Κρίνεται απίθανο η κυβέρνηση να πάει τόσο μακριά.
Αχαρτογράφητα νερά
Το Εργατικό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης λέει ότι το κυβερνών Συντηρητικό Κόμμα έχει λάβει περίπου 1,9 εκατομμύρια λίρες από Ρώσους χορηγούς από τότε που ανέλαβε ο Τζόνσον την εξουσία. Συντηρητικοί αξιωματούχοι λένε ότι το κόμμα ελέγχει όλες τις δωρεές και δέχεται μόνο εκείνες από Βρετανούς πολίτες.
Σύμφωνα με ειδικούς το μέγεθος των κυρώσεων που υιοθέτησαν οι δυτικές χώρες κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή στην Ουκρανία είναι «άνευ προηγουμένου», αλλά παραμένει «πολύ περιθώριο» να αυξηθούν.
«Βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά. Η χρήση κυρώσεων εναντίον μιας χώρας τόσο ενσωματωμένης στη Δύση είναι άνευ προηγουμένου», δήλωσε ο Τομ Κέτινγκ, διευθυντής καταπολέμησης οικονομικών εγκλημάτων και μελετών ασφαλείας στο Royal United Services Institute (RUSI) στο Λονδίνο.
Και αν «το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων της (ρωσικής) κεντρικής τράπεζας είχε τεράστιο αντίκτυπο», υπάρχει ακόμη «πολύ περιθώριο να αυξηθούν» οι κυρώσεις, ιδίως γύρω από μέτρα που στοχεύουν τη ρωσική ενέργεια, είπε.
Μετά από αρκετούς γύρους συντονισμένων κυρώσεων κατά του ρωσικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και της οικονομίας, μια πιθανή απαγόρευση εισαγωγών υδρογονανθράκων, της κύριας πηγής εισοδήματος για την Ρωσία, βρίσκεται τώρα στο επίκεντρο των συζητήσεων μεταξύ των δυτικών χωρών.
Υπάρχουν επίσης «ακόμα τράπεζες που δεν επηρεάζονται» από τις κυρώσεις και «γνωρίζουμε ότι δεν οφείλονται στην ανάγκη να συνεχίσουν να λειτουργούν οι πληρωμές που σχετίζονται με την ενέργεια», πρόσθεσε ο Κέτινγκ.
«Εάν ο στόχος είναι να χτυπηθεί η ρωσική οικονομία, είναι ο ενεργειακός τομέας που πρέπει να χτυπηθεί», πρόσθεσε ο Νιλ Σέρινγκ, ειδικός στην Capital Economics. Όμως αυτές οι κυρώσεις «συνεπάγονται κόστος και για τον υπόλοιπο κόσμο», σημείωσε, επισημαίνοντας ότι η ανακοίνωση για έναρξη των συζητήσεων μεταξύ Δυτικών για αυτό το θέμα ώηθσε το πετρέλαιο σε τιμές ρεκόρ σήμερα.
«Ποτέ δεν χρησιμοποιήσαμε κυρώσεις με αυτόν τον τρόπο εναντίον άλλης χώρας της G20», δήλωσε ο Τζάστιν Ουόκερ, αρμόδιος διεθνών κυρώσεων και διευθυντής κινδύνων στην Acams (Association of Certified Anti-Money Laundering Specialists), μιας εξειδικευμένης ένωσης κατά του ξεπλύματος χρήματος. «Έχουμε χρησιμοποιήσει παρόμοιες κυρώσεις μόνο εναντίον χωρών όπως η Βενεζουέλα ή η Βόρεια Κορέα», συνέχισε, επισημαίνοντας τους κινδύνους απρόβλεπτων συνεπειών, ιδίως σε «συναλλαγές που θα θέλαμε να συνεχιστούν για λόγους ασφαλείας».
Ο εμπειρογνώμονας ανέφερε συγκεκριμένα το πρόβλημα που δημιουργούν ορισμένα παρορμητικά αντίποινα που ελήφθησαν από ιδιωτικούς φορείς, όπως η απόφαση των μεγαλύτερων ναυτιλιακών αερομεταφορέων να σταματήσουν να εξυπηρετούν τη Ρωσία, από φόβο πιθανών κυρώσεων ή από φόβο μήπως βρεθούν εκτός νόμου. Αυτό «δημιουργεί μια πολύ δύσκολη συνθήκη και σενάριο για μεταφορά εμπορευμάτων που θέλουμε να δούμε να συνεχίζεται το εμπόριο», όπως τα δημητριακά, είπε.
Αυτές οι «αυτοκυρώσεις» που ελήφθησαν προληπτικά από ορισμένες εταιρείες συνέβαλαν σε μια θεαματική άνοδο των τιμών των πρώτων υλών, σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ, από την αρχή της εισβολής στη Ρωσία, ιδίως στις τιμές του σιταριού αλλά και των υδρογονανθράκων και των υδρογονανθράκων και βιομηχανικά μέταλλα.