«Θολώνει» το κυβερνητικό αφήγημα περί μεγάλων υπερβάσεων των αναπτυξιακών στόχων που δικαιολογούν όλο και περισσότερες ελαφρύνσεις και παροχές από τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς οι ίδιες οι εκτιμήσεις που ενσωματώνονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, το οποίο κατατίθεται αύριο, δείχνουν ότι για τη διετία 2021 - 2022 ουσιαστικά έχουν μείνει αναλλοίωτες οι προβλέψεις που είχαν γίνει την άνοιξη, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος. Την ίδια στιγμή, ανησυχία επικρατεί στις Βρυξέλλες για την επεκτατική δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης.
Τα «αποκαλυπτήρια» των προβλέψεων για την ανάπτυξη έγιναν πριν κατατεθεί, αύριο, το προσχέδιο του προϋπολογισμού στη Βουλή με τη δημοσιοποίηση της έκθεσης του Δημοσιονομικού Συμβουλίου για την αξιολόγηση του μακροοικονομικού σεναρίου του νέου προϋπολογισμού.
Οι αριθμοί σχηματίζουν μια... μαγική εικόνα για το ΑΕΠ, καθώς:
- Για το 2021, ο προβλεπόμενος ρυθμός είναι θεαματικά αυξημένος σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμο (ΜΠΔΣ), από το 3,6% στο 6,1%.
- Για το 2022, όμως, η πρόβλεψη περικόπτεται από το 6,2% στο 4,5%, καθώς αλλάζουν προς το χειρότερο οι εκτιμήσεις για τη δημόσια κατανάλωση, τις επενδύσεις (σχηματισμός παγίου κεφαλαίου) και τις εξαγωγές.
- Έτσι, στην πραγματικότητα η μεγάλη επιτάχυνση της ανάπτυξης φέτος, σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, δεν αλλάζει ουσιωδώς τη σωρευτική αύξηση του ΑΕΠ της διετίας 2021 - 2022. Με το αρχικό σενάριο, η σωρευτική αύξηση του ΑΕΠ της διετίας θα ήταν 10%, ενώ με το νέο σενάριο αυξάνεται σε 10,9%. Αυτό σημαίνει ότι συνολικά για τη διετία ο προϋπολογισμός θα έχει ένα πρόσθετο όφελος της τάξεως του 0,4% του ΑΕΠ από την επιτάχυνση της ανάπτυξης, το οποίο είναι πολύ αμφίβολο αν επαρκεί για τη χρηματοδότηση παροχών και ελαφρύνσεων που ήδη έχουν εφαρμοσθεί ή σχεδιάζονται από την κυβέρνηση για το 2022.
Αύριο αναμένεται να περάσει χωρίς ιδιαίτερες συζητήσεις από το Eurogroup το πόρισμα της... ανώδυνης 11ης αξιολόγησης από τους Θεσμούς, αλλά αμέσως μετά αρχίζουν τα δύσκολα για την κυβέρνηση και τους Ευρωπαίους τεχνοκράτες, καθώς η επόμενη αξιολόγηση δεν έχει μόνο βαρύνουσα σημασία εξαιτίας της έγκρισης των νέων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, αλλά θα κρίνει και ποια μέτρα πολιτικής θα ενταχθούν στον νέο προϋπολογισμό κατά το στάδιο της τελικής συζήτησής του στη Βουλή, τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών έχουν αρχίσει να θορυβούνται από την όλο και πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης, εκτιμώντας ότι η διάθεση της κυβέρνησης για παροχές και ελαφρύνσεις αρχίζει να πλησιάζει στα όρια ανοχής που δημιουργούν η βελτιωμένη μακροοικονομική κατάσταση και τα πολύ χαμηλά επιτόκια δανεισμού που οφείλονται στην πολιτική της ΕΚΤ, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του χρέους.
Αυτή η ανησυχία προς το παρόν δεν βγαίνει προς τα έξω από τα επιτελεία των Βρυξελλών, καθώς αυτή την περίοδο αποτελεί κύρια προτεραιότητα να μη δοθούν «λάθος σήματα» στις αγορές, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά γενικότερα για την πορεία ανάκαμψης της οικονομίας της ευρωζώνης μετά την πανδημία.
Όμως, η θέση των τεχνοκρατών γίνεται όλο και πιο δύσκολη, καθώς η κυβέρνηση έχει μπει σε ρυθμό παροχών, δημιουργώντας προσδοκίες και κοινωνικές πιέσεις, ενώ το 2022 είναι ένα... ύποπτο έτος, καθώς η κυβέρνηση συμπληρώνει τον τρίτο χρόνο της θητείας της και γίνεται όλο και πιθανή μια πρόωρη εκλογική αναμέτρηση. Οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν καλά ότι οι εκλογικές χρονιές για την Ελλάδα και ιδιαίτερα σε αυτή την φάση, όπου είναι πιθανή η διπλή κάλπη λόγω της απλής αναλογικής, συνδυάζονται πάντα με μεγάλη δημοσιονομική χαλάρωση.
Ακόμη χειρότερα, από την οπτική γωνία των Ευρωπαίων, το 2022 θα είναι ένα ακόμη έτος «διαφυγής» από τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, κάτι που σημαίνει ότι, εκ των πραγμάτων, οι Θεσμοί δεν θα έχουν ως πρώτο θέμα της ατζέντας τους στις συζητήσεις με την κυβέρνηση τη διόρθωση δημοσιονομικών αποκλίσεων.
Παρ' όλα αυτά, πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι σε αυτή την αξιολόγηση οι Θεσμοί θα ελέγξουν με κάθε δυνατή αυστηρότητα τα δημοσιονομικά στοιχεία και προβλέψεις, ώστε να βεβαιωθούν, στο βαθμό που είναι δυνατό, ότι το 2022 θα εκπληρωθεί ο στόχος για συρρίκνωση του πρωτογενούς ελλείμματος κοντά στο μηδέν. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το τελικό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης μπορεί να περιλαμβάνει και κάποιες πολιτικά επώδυνες διορθώσεις στα μέτρα πολιτικής για το 2022.ροϋπολογισμού 2022.