Περισσότεροι από ένας στους τέσσερις φορολογούμενους γλιτώνουν φόρους και πρόστιμα της Εφορίας όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Πρόκειται για τους φορολογούμενους που προσφεύγουν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ), όταν κρίνουν ότι αδικήθηκαν από το αποτέλεσμα του φορολογικού ελέγχου ή αμφισβητούν την ορθότητα και τη νομιμότητα του ελέγχου ή έχει παραγραφεί η υπόθεσή τους.
Όπως έχει αποδειχτεί από πλήθος αποφάσεων της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, έχουν ακυρωθεί φόροι και πρόστιμα για τυπικούς λόγους, όπως επειδή καθυστέρηση η παράδοση της Πράξης Προσδιορισμού Φόρου ή δεν δόθηκε στον κατηγορούμενο-φορολογούμενο η αναγκαία προθεσμία να προσκομίσει τα στοιχεία και τα δικαιολογητικά.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΑΑΔΕ, στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2022 εξετάστηκαν από την ΔΕΔ, 6.238 προσφυγές φορολογουμένων. Από αυτές έγιναν δεκτές εν μέρει ή εν όλω οι 1.751 ή το 28,1%.
Απορρίφθηκαν άμεσα οι 3.907 προσφυγές ή το 62,6% ενώ 565 απορρίφθηκαν σιωπηρώς επειδή δεν εξετάστηκαν εντός της προθεσμίας των 120 ημερών.
Επίσης, για 13 προσφυγές οι φορολογούμενοι δήλωσαν στη συνέχεια παραίτηση.
Το ποσοστό της δικαίωσης των φορολογουμένων ήταν στο 28,1% σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Ειδικότερα, το 2021 εκδόθηκαν από τη ΔΕΔ, συνολικά 8.456 αποφάσεις. Από αυτές 3.545 (41,9%) αφορούσαν σε διοικητικό προσδιορισμό φόρου και 4.911 (58,1%) σε διορθωτικό προσδιορισμό φόρου.
Από τις ρητές αποφάσεις που αφορούσαν σε διορθωτικό προσδιορισμό φόρου το 57,3% ήταν απορριπτικές ενώ το 42,7% ήταν θετικές και δικαίωσαν τους φορολογούμενους. Αντίστοιχα, από τις ρητές αποφάσεις που αφορούσαν σε διοικητικό προσδιορισμό φόρου, το 53,7% ήταν απορριπτικές ενώ το 46,3% ήταν θετικές.
Το αυξημένο ποσοστό των αποφάσεων που αφορούσαν σε διοικητικό προσδιορισμό φόρου (41,9%) σε σχέση με το αντίστοιχο αποτέλεσμα του 2020 (37,2%), οφείλεται στο μεγάλο πλήθος υποθέσεων που εισήλθαν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, κατόπιν σειράς διασταυρωτικών ελέγχων και διοικητικών προσδιορισμών σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, καθώς και υποθέσεων που νομοθετικά ανατέθηκαν στην ΔΕΔ και αφορούσαν ιδιαίτερα πολύπλοκα και σοβαρά ζητήματα. Κυρίως αφορούσαν τις υποθέσεις των αναδρομικών των συνταξιούχων.
Από τα ιστορικά στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει, ότι από το 2013 που λειτουργεί η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, τα στατιστικά της τύχης των προσφυγών είναι τα ακόλουθα:
- Το 2020 εκδικάστηκαν από τη ΔΕΔ, 4.951 υποθέσεις, από τις οποίες δικαιώθηκαν, εν όλω ή εν μέρει οι 1.886, δηλαδή το 38,1%.
- Το 2019 εκδικάστηκαν από τη ΔΕΔ, 7.138 υποθέσεις, εκ των οποίων δικαιώθηκαν οι 2.465, ή το 34,5%.
- Το 2018 εκδικάστηκαν 8.170 υποθέσεις εκ των οποίων δικαιώθηκαν οι 3.179 ή το 38,9%.
- Το 2017 εκδικάστηκαν 10.291 υποθέσεις εκ των οποίων δικαιώθηκαν οι 2.205 ή το 21,4%.
- Το 2016 εκδικάστηκαν 8.711 προσφυγές και δικαιώθηκαν οι 1.381 ή το 15,9%.
- Το 2015 οι προσφυγές που εκδικάστηκαν ήταν 10.222 εκ των οποίων δικαιώθηκαν μόνο οι 490 ή το 4,8%.
- Το 2014 εκδικάστηκαν 7.832 υποθέσεις και δικαιώθηκαν οι 1.346 ή το 17,2%.
- Το 2013 (πρώτο έτος λειτουργίας της ΔΕΔ) οι υποθέσεις που εκδικάστηκαν ήταν 261 και δικαιώθηκαν οι 27 ή το 10,3%.
Πώς λειτουργεί η ΔΕΔ
Η ΔΕΔ λειτουργεί ως ένα «πρωτοβάθμιο φορολογικό δικαστήριο». Ο φορολογούμενος που παραλαμβάνει το σημείωμα του ελέγχου και την Πράξη Προσδιορισμού Φόρου της φορολογικής αρχής, έχει τη δυνατότητα, εντός 30 ημερών, να καταθέσει ενδικοφανή προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, συνυποβάλλοντας και τα αποδεικτικά στοιχεία με τα οποία τεκμηριώνει τους ισχυρισμούς του.
Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια φορολογική αρχή που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη και δεν απαιτείται παράβολο, αλλά πρέπει να καταβάλει το 50% του φόρου που καταλογίστηκε. Πλέον η ενδικοφανής προσφυγή μπορεί να υποβάλλεται και ηλεκτρονικά.
Η ΔΕΔ αποφασίζει επί της ενδικοφανούς προσφυγής εντός της αποκλειστικής προθεσμίας των 120 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της. Αν στο ανωτέρω χρονικό διάστημα δεν εκδοθεί απόφαση και δεν ενημερωθεί ο προσφυγών, τότε θεωρείται ότι η ενδικοφανής προσφυγή έχει απορριφθεί (σιωπηρή απόρριψη).
Επίσης, στην περίπτωση που ο φορολογούμενος, δεν δικαιωθεί στη ΔΕΔ, έχει τη δυνατότητα προσφυγής στα φορολογικά δικαστήρια, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι, εάν προηγουμένως δεν προσφύγει στη ΔΕΔ, δεν μπορεί να προσφύγει στα φορολογικά δικαστήρια.