Σε αρνητικό ποσοστό, αν και με «άγριες» διακυμάνσεις στη διάρκεια της ημέρας, έμεινε και σήμερα η απόδοση του γερμανικού 10ετούς ομολόγου, καθώς η αντίληψη των επενδυτών για αυξημένους κινδύνους ύφεσης στην ευρωζώνη στρέφει κεφάλαια στην ασφάλεια των γερμανικών πολυετών τίτλων, έστω και αν οι επενδυτές καλούνται να πληρώνουν κάτι στην Γερμανία για να την δανείζουν.
Για πρώτη φορά από το 2016, η απόδοση των γερμανικών 10ετών ομολόγων πέρασε σε αρνητικό έδαφος την Παρασκευή και προς το παρόν διατηρεί το αρνητικό πρόσημο, ενώ σήμερα υπήρξαν άγριες διακυμάνσεις. Στις χθεσινές συναλλαγές, η απόδοση έπεσε ως το -0,037, σήμερα το πρωί καταγράφηκε το χαμηλό ημέρας στο -0,0331, για να κινηθεί στη συνέχεια έντονα ανοδικά (έως και περισσότερο από 30% υψηλότερα από τις χθεσινές συναλλαγές). Παρ’ όλα αυτά, η απόδοση έμεινε στο… μείον και βρισκόταν στο -0,017 λίγο πριν τις 18.00.
Πίσω από τις εξελίξεις στις αγορές βρίσκονται οι φόβοι για μια ύφεση στην Γερμανία και, ευρύτερα, στην ευρωζώνη, ενώ οι επενδυτές αρχίζουν να προεξοφλούν όχι πλέον τις αναμενόμενες, μέχρι πριν λίγους μήνες, αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά τη διατήρηση των μηδενικών επιτοκίων τουλάχιστον ως το τέλος του 2019, αλλά και μια νέα παροχή ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα, μέσω μιας νέας ενεργοποίησης του προγράμματος στοχευμένου, μακροπρόθεσμου δανεισμού (TLTRO).
Κοντά στην ύφεση
Η γερμανική οικονομία, που είναι κατ’ εξοχήν ευάλωτη στις διεθνείς εντάσεις για τα θέματα του εμπορίου, ως εξαγωγική ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, βρίσκεται ήδη από το 2018 με… το ένα πόδι στην ύφεση (δύο συνεχή τρίμηνα αρνητικού ρυθμού ανάπτυξης). Το ΑΕΠ της πέρασε στο μείον κατά το γ’ τρίμηνο του ’18, αλλά γύρισε σε θετικό πρόσημο το δ’ τρίμηνο, αποφεύγοντας την ύφεση.
Τα νεότερα στοιχεία για το επιχειρηματικό κλίμα (δείκτης επιχειρηματικής εμπιστοσύνης του Ifo), που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα, έδειξαν μεν κάποια βελτίωση του κλίματος, αλλά δεν ήταν αρκετά για να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις από το γεγονός ότι η βιομηχανία της Γερμανίας παραμένει, όπως δείχνουν τα στοιχεία της HIS Markit, βυθισμένη στη χειρότερη ύφεση των τελευταίων 6,5 χρόνων, καθώς έχει καμφθεί η διεθνής ζήτηση για βασικά γερμανικά προϊόντα, όπως τα αυτοκίνητα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Capital Economics, το βασικό σενάριο για φέτος θέλει τη γερμανική οικονομία να αναπτύσσεται οριακά, με ρυθμό 0,8%. Όπως δηλώνει και ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ, Όλαφ Σολτς, η Γερμανία θα αποφύγει τελικά την ύφεση, ενώ ανάλογη, υποτονική ανοδική δυναμική θα διατηρήσουν και οι οικονομίες της Ευρώπης.
Τα απρόβλεπτα
Όλες αυτές οι εκτιμήσεις, όμως, δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη απρόβλεπτους παράγοντες, όπως οι εξελίξεις σχετικά με το Brexit, ή η έκβαση των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Κίνα, αλλά και με την Ευρωπαϊκή Ένωση, για τα θέματα του διεθνούς εμπορίου.
Είναι σαφές ότι, αν κάτι πάει στραβά σε αυτά τα δύο μέτωπα, η γερμανική οικονομία και, κατ’ επέκταση, ευρωπαϊκή θα κινδυνεύσει πολύ σοβαρά να περάσει σε ύφεση και αυτό φαίνεται ότι λαμβάνουν πολύ σοβαρά υπόψη τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια που στρέφονται προς το καταφύγιο των bunds. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ένα χαοτικό Brexit χωρίς προηγούμενη εμπορική συμφωνία μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών, θα φέρει απώλειες 1,5% στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ.