Ο Γιάννης Στουρνάρας δεν φείδεται λόγων όταν επιθυμεί να μιλήσει.Το απέδειξε και κατά τη συνάντησή του με 60 πρέσβεις και άλλους ξένους παράγοντες στις 20 Σεπτεμβρίου, στην οποία όπως αποκάλυψε το «Σin», τάχθηκε υπέρ της περικοπής των συντάξεων, προκειμένου να «μην υπάρξει απόκλιση από τη συμφωνία και αντιδράσουν αρνητικά οι αγορές».
Ωστόσο, στην περίπτωση της μεγάλης πτώσης των τραπεζικών μετοχών παρουσίασε αφωνία αρκετών ημερών (τουλάχιστον 10), παράδοξη για διοικητή κεντρικής τράπεζας. Και μάλιστα όταν οικονομικοί και πολιτικοί παράγοντες έθεταν ακόμα και θέμα σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος εξ αφορμής των αρνητικών χρηματιστηριακών εξελίξεων.
Η αφωνία και ο παράγοντας μείωση ELA
Έφτασε λοιπόν, η χθεσινή μέρα,10η Οκτωβρίου, για να τοποθετηθεί δημόσια ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, δηλώνοντας ότι: «Η συνεχιζόμενη βελτίωση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών αντανακλά τη βελτίωση της κατάστασης του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Οι χρηματιστηριακές εξελίξεις του τραπεζικού κλάδου τις προηγούμενες ημέρες δεν σχετίζονται με την υγεία των ελληνικών τραπεζών, αλλά με καθαρά εξωγενείς παράγοντες, όπως η άνοδος των επιτοκίων διεθνώς και ιδιαίτερα σε γειτονικές με την Ελλάδα χώρες». Λέγοντας δηλαδή, τα αυτονόητα.
Τι συνέβη όμως προκειμένου να αντιδράσει τη συγκεκριμένη μέρα; Κάτι που πέρασε στα «ψιλά» της ειδησεογραφίας, αφού έχει γίνει συνήθεια τα τελευταία τρία χρόνια, είναι ότι χθες ανακοινώθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδας η απόφαση του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), να μειώσει περαιτέρω το ανώτατο όριο παροχής έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) προς τις ελληνικές τράπεζες κατά 200 εκατ. ευρώ. Μετά από τη νέα μείωση, η έκθεση των ελληνικών τραπεζών στον δαπανηρό ELA, περιορίστηκε στα 5 δις ευρώ, όταν το θερμό καλοκαίρι του 2015 ήταν στα 89,1 δις ευρώ!
Η σαφής βελτίωση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών διατυπώνεται και στη σχετική ανακοίνωση της ίδιας της ΤτΕ, που ανέφερε: «Η μείωση του ανώτατου ορίου κατά 0,2 δισεκ. ευρώ αντανακλά τη βελτίωση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών, λαμβανομένων υπόψη των ροών που προέρχονται από καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα και από την πρόσβαση των τραπεζών στις χρηματοπιστωτικές αγορές».
Παραβίαση «κόκκινης» γραμμής
Συνεπώς, εκτιμούν τραπεζικοί κύκλοι, θα ήταν το λιγότερο προκλητικό η Τράπεζα της Ελλάδας να πιστοποιεί την ενίσχυση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών και ο διοικητής της να τηρεί σιγή, στη δύσκολη γι’ αυτές χρηματιστηριακή φάση. Θα συνιστούσε, λένε οι ίδιοι κύκλοι, παραβίαση «κόκκινης» γραμμής, συντασσόμενος ουσιαστικά με όσους καταστροφολογούν για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Βεβαίως, ουδείς μπορεί να προβλέψει τη στάση του Γ. Στουρνάρα, αν για συγκυριακούς λόγους, η ΕΚΤ δεν μείωνε κι άλλο το όριο του ELA…
Άλλες πηγές του τραπεζικού χώρου αναφέρονται και σε πίεση που δέχθηκε ο Γ. Στουρνάρα από τον ίδιο τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο οποίος ασφαλώς και δεν θα ήθελε ένα πρόσθετο πρόβλημα με τις ελληνικές τράπεζες, την ώρα που σοβεί η κρίση με την Ιταλία.
Υπαινιγμούς για πολιτικά κίνητρα όσον αφορά την αφωνία Στουρνάρα άφησε ο επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης, σχολιάζοντας στο twitter: «Ο Στουρνάρας μίλησε σήμερα, στο πλαίσιο του θεσμικού του ρόλου, ως κεντρικός τραπεζίτης της χώρας. Είπε αυτονόητες αλήθειες για την θετική πορεία των ελληνικών τραπεζών. Αναρωτιέμαι όμως: Γιατί δεν τα είπε από την πρώτη στιγμή, που χτύπησαν οι "σορτάκηδες";».
Η κατάσταση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια
Αξίζει να σημειωθεί, σε σχέση με τον μεγάλο όγκο «κόκκινων» δανείων που ταλανίζει τις ελληνικές τράπεζες και εμφανίστηκε από ορισμένους ως αίτιο της χρηματιστηριακής τους καθίζηση, ότι η ΤτΕ βεβαίωσε πρόσφατα πως βρίσκονται εντός των στόχων που τέθηκαν. Στην τελευταία έκθεση για τους Επιχειρησιακούς Στόχους Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων, η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2018 αναφέρει ενδεικτικά:
«Στο τέλος Ιουνίου του 2018, το ύψος των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (ΜΕΑ) εμφανίζεται μειωμένο κατά 4,1% συγκριτικά με το τέλος Μαρτίου του 2018 και κατά 6,1% συγκριτικά με το τέλος Δεκεμβρίου του 2017, αγγίζοντας τα 88,6 δισεκ. ευρώ ή το 47,6% των συνολικών ανοιγμάτων. Σε σχέση με το Μάρτιο του 2016, μήνα κατά τον οποίο καταγράφηκε το υψηλότερο επίπεδο ΜΕΑ, παρατηρείται μείωση κατά 17,3% ή 18,6 δισεκ. ευρώ».
Γιάννης Δήμου