Πολιτική

Γιατί η Ιρλανδία μπορεί να κλονίσει την Ευρωζώνη


Μέσα στις επόμενες εβδομάδες οι Ιρλανδοί καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες, προκειμένου να εκλέξουν την επόμενη κυβέρνηση της χώρας, και εάν το παράδειγμα των εκλογών σε άλλες χώρες που ήταν στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους έχουν κάτι να διδάξουν, αυτό είναι πως οι επενδυτές οφείλουν να είναι διπλά προσεκτικοί. 

Ας πάρουμε για παράδειγμα την Πορτογαλία.

Οι εκλογές της 4ης Οκτωβρίου απέφεραν ένα ημιτελές αποτέλεσμα, ωθώντας σε εβδομάδες διαπραγματεύσεων πριν ο ηγέτης των Σοσιαλιστών Antonio Costa πάρει την εξουσία με την υπόσχεση να βάλει φρένο στις πολιτικές λιτότητας. Έκτοτε οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν εκτοξευθεί στα υψηλότερα επιπεδα των τελευταίων έξι μηνών.

Παράλληλα, στην Ισπανία, ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι έχασε την κοινοβουλευτική αυτοδυναμία τον περασμένο μήνα έπειτα από χρόνια λιτότητας και από τότε η χώρα εξακολουθεί να μην έχει κυβέρνηση.

Η Ιρλανδία είναι ακόμα μία χώρα της Ευρώπης που επλήγη απ' τις περικοπές και τώρα προσέρχεται στις κάλπες. 

Σύμφωνα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις ο κυβερνητικός συνασπισμός του πρωθυπουργού Έντα Κένι θα δυσκολευτεί πολύ για να κερδίσει ξανά την πλειοψηφία, αν και δεν υπάρχει ξεκάθαρη εναλλακτική.

Η χώρα, που προβάλλεται απ' τον Πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ως υπόδειγμα της οικονομικής ανάκαμψης, είδε την απόδοση του 10ετούς ομολόγου της να υποχωρεί κάτω απ' το 1% αυτό το μήνα. Ωστόσο τράπεζες και brokers ήδη κρούουν καμπανάκι κινδύνου.

«Οι εκλογές αποτελούν το πιο επικίνδυνο σημείο πιθανής ανάφλεξης φέτος», λέει ο Dermot O’Leary, οικονομολόγος της Goodbody Stockbrokers στο Δουβλίνο, προσθέτοντας: «οι επενδυτές τρόμαξαν απ' το ημιτελές αποτέλεσμα στην Ισπανία και επομένως θα υπάρχει μεγαλύτερη προσοχή στραμμένη στην Ιρλανδία».

Καθώς οι επενδυτές φοβούνται από την κίνηση της Πορτογαλίας να επιβάλει ζημιές σε κάποιους επενδυτές σε αυτό που απέμεινε από μία τράπεζα που κατέρρευσε, τα πορτογαλικά ομόλογα καταγράφουν τη δεύτερη χειρότερη απόδοση μέσα στην Ευρωζώνη φέτος, πίσω από τα ελληνικά.

Οι αποδόσεις του 10ετούς πορτογαλικού ομολόγου ήταν πάνω απ' το 3%, 80 μ.β. πάνω απ' τις εκλογές. Αντίθετα η απόδοση του 10ετούς ισπανικού είχε μικρές μεταβολές, στο 1,68%. Η Ιρλανδία έχει το μικρότερο κόστος δανεισμού απ' οποιαδήποτε περιφερειακή οικονομία της Ευρωζώνης με την απόδοση του 10ετούς ομολόγου να κυμαίνεται στο 1,08%, μικρότερη ακόμα και απ' αυτή της Γαλλίας ή του Βελγίου.

Ο 64χρονος Κένι ακόμα δεν έχει προκηρύξει τις εκλογές, αλλά αυτές πρέπει να γίνουν ως τις αρχές Απριλίου και υπάρχουν σενάρια ότι αυτό θα το πράξει την επόμενη εβδομάδα. Όλα τα μεγάλα κόμματα υπόσχονται να χαλαρώσουν τη λιτότητα που βοήθησε τους Ιρλανδούς να κερδίσουν την οικονομική ανεξαρτησία τους. Πρόκειται για μία υπόσχεση που επικράτησε επίσης στην Πορτογαλία και την Ισπανία διχάζοντας τους ψηφοφόρους.

«Η στρατηγική της Ιρλανδίας τα τελευταία χρόνια ήταν οι μικρές υποσχέσεις και τα καλύτερα των προσδοκιών αποτελέσματα στο μέτωπο του προϋπολογισμού», σχολιάζει ο Alan McQuaid, οικονομικός αναλυτής της Merrion Capital στο Δουβλίνο. «Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται τώρα η χώρα είναι μία κακή πολιτική διαχείριση, που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο όλη τη σκληρή δουλειά που έχει γίνει», προσθέτει.

Υπενθυμίζεται ότι ο Κένι ανήλθε στην εξουσία το 2011, λίγους μήνες μετά την αναγκαστική προσφυγή της χώρας σε πρόγραμμα διεθνούς χρηματοδοτικής διάσωσης. Έκτοτε η ανάκαμψη της Ιρλανδίας επιτεύχθηκε με περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων συνολικού ύψους ίσο με το 25% του ΑΕΠ. Παράλληλα το ράλι στα ομόλογα υποστηρίχθηκε απ' το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

Στην τελευταία δημοσκόπηση τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού υπό τον Κένι (Fine Gael - Labour) έχουν υποχωρήσει στην πρόθεση ψήφου κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, στο 39%, σύμφωνα με την εφημερίδα Sunday Business Post 

Προκειμένου όμως να κερδίσουν δεύτερη θητεία θα πρέπει να φθάσουν το 44%, σύμφωνα με τον Philip O’Sullivan, αναλυτή της Investec Plc στο Δουβλίνο. Το 2011 τα δύο κόμματα είχαν λάβει συνολικά 55%.

Το πρόβλημα όμως με την αντιπολίτευση, και πιθανόν με τους επενδυτές, είναι ότι δεν έχει αναδειχθεί μία ξεκάθαρη εναλλακτική του σημερινού κυβερνητικού συνασπισμού.

Η υποστήριξη για το κόμμα Fianna Fail, κάποτε ένα απ' τα πιο πετυχημένα – εκλογικά - κόμματα σε ολόκληρη την Ευρώπη, κινείται πέριξ του 20%. Η ηγεσία του μέχρι τώρα έχει απορρίψει πιθανή κυβερνητική συνεργασία με τον Κένι ή το Σιν Φέιν, το πρώην πολιτικό σκέλος του IRA που έχει εξελιχθεί σε “σταυροφόρο” κατά της λιτότητας και το οποίο μέχρι πέρυσι εμφανιζόταν πρώτο στις δημοσκοπήσεις.

«Οι γενικές εκλογές στη νότια Ευρώπη το 2015 παρήγαγε κάποιες απ' τις πιο σημαντικές εκπλήξεις και μία μη ξεκάθαρη πολιτική κατάσταση», σχολιάζει σε έκθεση του ο Jens Peter Sorensen, επικεφαλής αναλυτής της Danske Bank A/S στην Κοπεγχάγη. «Οι επερχόμενες εκλογές στην Ιρλανδία μπορούν να έχουν ένα ίδιο αποτέλεσμα. Μπορεί να συνεισφέρει σε μία βραχεία μεταβλητότητα στα ιρλανδικά κρατικά ομόλογα, είπε.