Δεν είναι μόνο το πρόβλημα της ανεπάρκειας χρηματοδοτοήσεων από τις τράπεζες προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αποτελεί μεγάλο «πονοκέφαλο» αυτή την περίοδο για τους επιχειρηματίες: τα στοιχεία δείχνουν ότι και τα λίγα δάνεια που χορηγούνται δίνονται με επιτόκιο πολύ υψηλό, που μάλιστα αυξήθηκε θεαματικά τον Νοέμβριο, καθώς οι τράπεζες όχι μόνο δεν μεταφέρουν στην αγορά τα μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια του ευρώ, αλλά τους τελευταίους μήνες αυξάνουν συνεχώς το περιθώριο επιτοκίου, προκειμένου να ενισχύσουν την κερδοφορία τους.
Διατηρώντας στο μηδέν τα επιτόκια καταθέσεων και σε επίπεδα διπλάσια του μέσου όρου της ευρωζώνης τα επιτόκια δανεισμού επιχειρήσεων και νοικοκυριών, οι ελληνικές τράπεζες έχουν καταφέρει να διατηρήσουν πολύ υψηλά το περιθώριο επιτοκίου και μάλιστα συνεχώς το αυξάνουν τους τελευταίους μήνες. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το περιθώριο επιτοκίου ήταν στο 3,81% τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο είχε εκτιναχθεί στο 4,05%.
Σε ό,τι αφορά τα επιτόκια των νέων δανείων, τον Νοέμβριο οι τράπεζες έδειξαν... άγριες διαθέσεις προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όπως αναφέρει η ΤτΕ,
- «Το μέσο επιτόκιο των νέων επιχειρηματικών δανείων με συγκεκριμένη διάρκεια και κυμαινόμενο επιτόκιο αυξήθηκε, το Νοέμβριο του 2020, κατά 16 μονάδες βάσης στο 3,08%, ενώ το αντίστοιχο ποσό των δανείων αυξήθηκε σε 1.153 εκατ. ευρώ έναντι 1.080 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
- Ειδικότερα, τo μέσο επιτόκιο των δανείων τακτής λήξης με κυμαινόμενο επιτόκιο προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) αυξήθηκε στο 4,28% από 3,63% τον προηγούμενο μήνα, ενώ το αντίστοιχο ποσό των δανείων αυξήθηκε σε 288 εκατ. ευρώ από 265 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα».
Όπως φαίνεται στο γράφημα, τα επιτόκια δανεισμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ανοικτή γαλάζια γραμμή) είχαν βρεθεί σε πτωτική πορεία το καλοκαίρι και έπιασαν το χαμηλό έτους τον Σεπτέμβριο, αλλά από αυτό το σημείο και μετά αυξάνονται συνεχώς και τον Νοέμβριο βρέθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα του έτους. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι τα ποσά των δανείων προς τις ΜμΕ μειώθηκαν ανησυχητικά τους μήνες Οκτώβριο - Νοέμβριο, από τα σαφώς υψηλότερα επίπεδα των αμέσως προηγούμενων τριών μηνών.
Την ίδια εικόνα αύξησης του κόστους χρήματος για τις μικρότερες επιχειρήσεις επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία της ΤτΕ για τα επιτόκια ανάλογα με το ύψος του δανείου. Για τα μικρά δάνεια, μέχρι και 250.000 ευρώ, το κόστος αυξήθηκε τον Νοέμβριο κατά 46 μονάδες βάσης, στο 5,99%. Μικρότερη ήταν αύξηση επιτοκίου στα δάνεια από 250.001 μέχρι 1 εκατ. ευρώ, όπου το επιτόκιο αυξήθηκε κατά 12 μονάδες βάσης στο 3,59%. Οι μεγάλοι της αγοράς, όμως, δεν ανησύχησαν για αύξηση του κόστους χρηματοδότησης, αφού στα δάνεια άνω του 1 εκατ. ευρώ το επιτόκιο παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 2,68%.
Την ίδια ώρα που αυξάνονται τα κόστη δανεισμού των επιχειρήσεων, στις νέες καταθέσεις τα επιτόκια βρίσκονται πολύ κοντά στο απόλυτο μηδέν, ακόμη και όταν κάποιος «κλείνει» τα χρήματά του έως και για 12 μήνες. Σύμφωνα με την ΤτΕ, το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων καταθέσεων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,09%. Ειδικότερα, τα μέσα επιτόκια των καταθέσεων μίας ημέρας από νοικοκυριά και επιχειρήσεις παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητα στο 0,04% και 0,05%, αντίστοιχα. Το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως 1 έτος από νοικοκυριά μειώθηκε κατά 3 μονάδες βάσης στο 0,21%.
Διπλάσια επιτόκια από την ευρωζώνη
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει η ΕΚΤ, οι ελληνικές τράπεζες είναι από τις ακριβότερες στην ευρωζώνη, τόσο στο δανεισμό νοικοκυριών (αριστερή στήλη του γραφήματος), όσο και επιχειρήσεων (δεξιά στήλη). Ειδικότερα, στο κόστος δανεισμού νοικοκυριών μόνο η Ιρλανδία ξεπερνά την Ελλάδα, όπου το μέσο επιτόκιο διαμορφώνεται σε 2,65% και είναι σχεδόν διπλάσιο από το μέσο όρο της ευρωζώνης (1,35%). Για τις επιχειρήσεις, το επιτόκιο φθάνει το 3,32% και είναι το τρίτο υψηλότερο στην ευρωζώνη, μετά τη Μάλτα και τη Λετονία. Είναι μάλιστα υπερδιπλάσιο του μέσου επιτοκίου στην ευρωζώνη (1,5%).
