Γ. Χαρδούβελης: Η καθαρή έξοδος, τα τραπεζικά σενάρια και το QE

Ευκαιρίες ανάπτυξης, προκλήσεις και κινδύνους κρύβει το 2018 για την ελληνική οικονομία. Η πτώση του spread του 10ετούς ομολόγου τον Δεκέμβριο αποτυπώνει αισιοδοξία. Το θετικό πρόσημο του ΑΕΠ δείχνει ότι ομαλοποιείται η κατάσταση, ωστόσο για να φύγει η Ελλάδα από την «κηδεμονία» μένουν να κλείσουν οι μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό, ασφαλιστικό, και στο δημόσιο τομέα. Καθαρή έξοδος δεν θα υπάρξει εφ’ όσον υφίστανται η δέσμευση εποπτείας μέχρι την εξόφληση του 75% του χρέους, αλλά ούτε και εύκολο QE.  Η ελληνική οικονομία καλείται να ανεβάσει στροφές στην παραγωγή της και για να γίνει αυτό θα πρέπει να μπουν νέες «μηχανές» παραγωγής κεφαλαίου. Οσο για τις τράπεζες, αν λειτουργήσουν οι πλειστηριασμοί τα stress tests θα είναι ανώδυνα και δεν θα χρειαστούν ανακεφαλαιοποιήσεις.

της Ελενας Ερμείδου

Τα παραπάνω είναι μηνύματα που πέρασε ο κος Γκίκας Χαρδούβελης Καθηγητής στο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής της σχολής Χρηματοοικονομικής και Στατιστικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς και πρώην Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδος το εξάμηνο Ιούνιος 2014 - Ιανουάριος 2015 σε εκδήλωση για τις επενδύσεις με θέμα «Η Οικονομία, οι Τράπεζες και το Χρηματιστήριο, μετά την Κρίση» που συνδιοργάνωσαν οι: Μεσογειακή ΑΕΕΔ με την EuroCapital AE στο Money Show.

Παραθέτοντας αναλυτικά στοιχεία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας ο κος Χαρδούβελης δήλωσε ότι «η ελληνική κρίση φτάνει στο τέλος το 2018» με την ανάπτυξη να κλείνει το 2017 στο +1,4% και το +2% το 2018. Συντείνουν οι θετικές εξελίξεις της οικονομίας από το εξωτερικό κυρίως από την Ευρώπη.

Τράπεζες: Με δύο σενάρια

Ένα καλό και ένα κακό σενάριο εκτυλίσσεται για τις ελληνικές τράπεζες, και τα δύο τα σενάρια έχουν να κάνουν με τα stress tests. Αν, οι πλειστηριασμοί λειτουργήσουν ομαλά, τα stress tests θα είναι «μαλακά», αν δεν λειτουργήσουν οι πλειστηριασμοί, τα stress tests θα είναι «πολύ σκληρά» για τις ελληνικές τράπεζες, θα μηδενιστεί η αξία των ενεχύρων και οι τράπεζες θα χρειαστούν νέες ανακεφαλαιοποιήσεις.

Δύο κίνδυνοι από το εσωτερικό

Στο περιβάλλον αυτό, δύο είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι που ελλοχεύουν από το εσωτερικό και δεν έχουν διορθωθεί, παρά την ζημιά που έχει προκληθεί. Η βαρύτατη φορολόγηση με την φοροδιαφυγή να έχει ενταθεί και η καθυστέρηση υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων. Οι δύο αυτοί παράγοντες, αν δεν ελεγχθούν μπορεί να αναχαιτίσουν την διαφαινόμενη ανάπτυξη.

Οι προκλήσεις

Το πρόγραμμα οικονομικής υποστήριξη της Ελλάδος θα κλείσει τον Αύγουστο του 2018. «Αυτή την στιγμή τα μηνύματα του Δεκεμβρίου για τα spreads των 10ετών είναι πολύ θετικά» υπογράμμισε ο κος Χαρδούβελης, συμπληρώνοντας ότι «το spread έπεσε στις 150μ.β. (τεχνική διόρθωση, 20 ομόλογα μετασχηματίστηκαν σε 5) και ότι η αξιολόγηση θα κλείσει. Ομως, δεν θα υπάρξει QE. «Αν βγούμε από το πρόγραμμα, και μετά να υπάρχει το QE» δύσκολα θα μπούμε. Ωστόσο, ο ίδιος εκτιμά ότι «οι Ευρωπαίοι κάτι θα δώσουν, αλλά όχι κάτι σημαντικό».

Καθαρή έξοδος ή όχι;

Σύμφωνα με τον κον Χαρδούβελη «προφανώς και δεν θα υπάρχει καθαρή έξοδος …. έχουμε να πάρουμε μέτρα για φορολογία και συντάξεις». Ο ίδιος υπενθύμισε ότι εποπτεία βάσει συμφωνηθέντων θα υπάρχει μέχρι να εξοφληθεί και το 75% του χρέους, ενώ όσο παίρνουμε παρατάσεις η επιτήρηση και η εποπτεία θα παρατείνεται.

Η οικονομία μακροπρόθεσμα

Στα μεγάλα πλην την χώρας σε μακροπρόθεσμο συγκαταλέγεται η αρνητική αύξηση του πληθυσμού, η χαμηλή παραγωγική βάση και η έλλειψη νέων μηχανών, το χαμηλού επιπέδου τεχνολογικό περιεχόμενο, το υψηλό χρέος σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και η υπερβολικά υψηλή φορολόγηση της επιχειρηματικότητας.

Κύριο αντικίνητρο και μειονέκτημα είναι πως ακόμα και σήμερα «δεν φτιάχτηκε ένα σωστό ασφαλιστικό σύστημα». Απουσιάζει ο 3ος πυλώνας στο ασφαλιστικό σύστημα και «εδώ φταίνε οι δανειστές που δεν πίεσαν». «Οι δικοί μας», όπως χαρακτηριστικά διετύπωσε «γνώριζαν αλλά δεν ήθελαν» φοβούμενοι το πολιτικό κόστος.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του υπογράμμισε πως ακόμα και σήμερα ο μισός πληθυσμός της χώρας ακόμα δεν έχει κατανοήσει ότι «μνημόνια δεν έφεραν την κρίση» και συμπλήρωσε σε καμία δυτική χώρα δεν έχει υπάρξει κρίση τόσο μεγάλης διάρκειας, όπου η χώρα να μην μπορεί να ανακάμψει.

«Ζητείται αξιοπιστία ώστε να έλθουν ξένες άμεσες επενδύσεις, αφού οι έλληνες δεν μπορούν να επενδύσουν».