Ιδέες για να αποφύγει έντονους κοινωνικούς και πολιτικούς κραδασμούς από την πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών, τον Μάιο, αναζητεί εναγωνίως η κυβέρνηση, με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, να δηλώνει σήμερα, χωρίς να προσφέρει περισσότερες εξηγήσεις, ότι το νέο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα θα περιλαμβάνει ένα δίχτυ προστασίας των ευάλωτων νοικοκυριών.
Αβέβαιο παραμένει, όμως, ποια μορφή θα πάρει αυτό το δίχτυ προστασίας, καθώς εκκρεμεί μια πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση γι' αυτό το θέμα με τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς. Ενόψει αυτής της διαπραγμάτευσης, ο υπ. Οικονομικών απέφυγε «να ανοίξει τα χαρτιά του», μιλώντας σήμερα στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, αφήνοντας ασχολίαστες τις πληροφορίες του Τύπου για ένα νέο επίδομα ενοικίου, που θα καταβάλλεται με εισοδηματικά κριτήρια σε όσους χάνουν τις κατοικίες τους από πλειστηριασμούς.
Η καθιέρωση αυτού του επιδόματος, που θα είναι της τάξης των 150 – 200 ευρώ το μήνα, είναι πράγματι ένα μέτρο που εξετάζεται από την κυβέρνηση, με την επίγνωση, όμως, ότι μπορεί να αποτελέσει ένα εντελώς ανεπαρκές μέτρο για να αντιμετωπισθούν τα προβλήματα που θα δημιουργήσουν οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας και προκαλούν έντονη ανησυχία στην κυβέρνηση:
- Όταν καθιερωνόταν η τελευταία νομοθετική ρύθμιση για την προστασία της πρώτης κατοικίας, που έληξε τον Δεκέμβριο και παρατάθηκε ως τα τέλη Απριλίου 2019, είχε εκτιμηθεί, με βάση τα στοιχεία των τραπεζών, ότι θα μπορούσε να καλύψει έως 100.000 δάνεια πρώτης κατοικίας.
- Η διαφαινόμενη αποτυχία της ρύθμισης, που σηματοδοτείται από το γεγονός ότι ελάχιστα δάνεια έχουν ρυθμισθεί και ακόμη λιγότερα έχουν ρυθμισθεί με την προβλεπόμενη επιδότηση από το κράτος, θα αφήσει δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά από την 1η Μαϊου εκτεθειμένα στον κίνδυνο πλειστηριασμού της κύριας κατοικίας τους.
- Σε αυτό το πλαίσιο, το αγωνιώδες ερώτημα που τίθεται είναι αν μπορεί να αντιμετωπισθεί στοιχειωδώς αυτό το πρόβλημα με μια επιδότηση ενοικίου, η οποία δεν θα αποτρέπει τους πλειστηριασμούς, ούτε θα «σβήνει» τις αλγεινές εντυπώσεις που θα δημιουργηθούν από τις εικόνες «ξεσπιτώματος», οι οποίες θα παραπέμπουν στην ανάλογη κρίση της Ισπανίας.
Σχέδιο για «κόφτη»
Σύμφωνα με πληροφορίες, σε αυτό το πλαίσιο εξετάζεται να προταθεί στους ευρωπαϊκούς Θεσμούς ένα μέτρο που θα μοιάζει με τον «κόφτη» πλειστηριασμών του παλιού νόμου Κατσέλη, ο οποίος έδινε τη δυνατότητα σε υπερχρεωμένους δανειολήπτες να διασώζουν από τη ρευστοποίηση την κύρια κατοικία τους, υπό την προϋπόθεση ότι θα εξοφλούσαν με δόσεις ένα μεγάλο ποσοστό της αντικειμενικής αξίας της.
Η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να εισαχθεί εκ νέου ένας τέτοιος «κόφτης», αλλά με εισοδηματικά κριτήρια που θα περιορίσουν την εφαρμογή του σε νοικοκυριά με εισοδήματα στα όρια φτώχειας. Σε «δίχτυ με εισοδηματικά κριτήρια» αναφέρθηκε σήμερα και ο Χρ. Σταϊκούρας, «φωτογραφίζοντας» αυτή την πρόταση.
Όμως, αυτή η πρόταση ξεφεύγει από το πλαίσιο της αρχικής συμφωνίας που έγινε στο Eurogroup, τον Δεκέμβριο, η οποία προέβλεπε ότι το νέο πλαίσιο αφερεγγυότητας θα πρέπει να δίνει τη δυνατότητα ρευστοποίησης εξασφαλίσεων χωρίς περιορισμούς. Η καχυποψία των θεσμών, που φοβούνται ότι η κυβέρνηση θα δημιουργήσει νέα εμπόδια στους πλειστηριασμούς, καθιστά ακόμη δυσκολότερη αυτή τη διαπραγμάτευση, η οποία θα πρέπει να ολοκληρωθεί, σε κάθε περίπτωση, μέσα στον Μάρτιο, αφού οι Θεσμοί είναι εντελώς ανελαστικοί σε οποιαδήποτε νέα μετάθεση της ημερομηνίας ισχύος του νέου θεσμικού πλαισίου για την αφερεγγυότητα.