Για πρώτη φορά σε μιά εκλογική αναμέτρηση οι νικητές μπορεί να είναι πολλοί – και οι χαμένοι πολύ περισσότεροι: Μητσοτάκης/ΝΔ, Κασσελάκης/ΣΥΡΙΖΑ, Ανδρουλάκης/ΠΑΣΟΚ και Βελόπουλος/Ελληνική Λύση θα μπορούν να πανηγυρίσουν σήμερα όχι επειδή αναδείχθηκαν πρώτοι στις ευρωκάλπες, αλλά για τα ποσοστά που συγκέντρωσαν, ανεξάρτητα αν τους φέρνουν στην πρώτη,στη δεύτερη ή στην τέταρτη θέση. Ο καθένας έχει τον δικό του πήχυ να υπερβεί – και εκεί θα κριθεί η επιτυχία του ή μη.
Η έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης θα πυροδοτήσει εξελίξεις στα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ομως ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει για τα μικρότερα κόμματα, που η πολιτική τους επιβίωση μπορεί να εξαρτηθεί από το αν θα εξασφαλίσουν ή όχι μιά έδρα στην Ευρωβουλή.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, τουλάχιστον τέσσερα μικρά κόμματα έχουν πιθανότητες να περάσουν το “κατώφλι” του 3% και να διεκδικήσουν μία έδρα, από αυτές που θα μείνουν αδιάθετες στην πρώτη κατανομή. Το αποτέλεσμα θα κριθεί “επάνω στο νήμα” και θα εξαρτηθεί όχι μόνον απ΄τα ποσοστά των κομμάτων που “καίγονται” για τη μία έδρα, αλλά και από τις ακριβείς επιδόσεις των μεγάλων κομμάτων:
- Το συν/πλην 0,20% της ΝΔ ή του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να σημαίνει μία έδρα περισσότερη ή λιγότερη για τα μικρά κόμματα.
Οι σίγουροι και τα αουτσάιντερ
Τουλάχιστον δύο από αυτά – η “Νίκη” και η Πλεύση Ελευθερίας – φαίνεται να προσεγγίζουν το εκλογικό μέτρο (που είναι ακόμα άγνωστο, αλλά εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί μεταξύ 4,05% και 4,30%, ανάλογα με το συνολικό ποσοστό που θα συγκεντρώσου τα κόμματα τα οποία δεν θα πιάσουν το όριο του 3%). Θα στείλουν λοιπόν εκπροσώπους τους στο Ευρωκοινοβούλιο, είτε πιάνοντας το εκλογικό μέτρο, είτε με τα αχρησιμοποίηστα “υπόλοιπα” τους που θα είναι πολύ υψηλά.
Τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων δείχνουν την Νέα Αριστερά να βρίσκεται στην “κόψη του ξυραφιού”- οριακά πάνω ή κάτω από το 3%, που θα της έδινε κάποιες (μικρές) ελπίδες νε επιτύχει εκπροσώπηση στο Ευρωκοινοβούλιο.
Με λίγο μικρότερο ποσοστό εμφανίζεται το ΜέΡΑ του Γιάννη Βαρουφάκη και λίγο πιο χαμηλά – σ απόσταση πάντως από το 3% - η “Φωνή Λογικής” της Αφροδίτης Λατινοπούλου, που προωθήθηκε μεθοδικά από ένα παρασκηνιακό σύστημα προβολής και δημοσιότητας.
Μακριά από το “κατώφλι” του 3% βρίσκονται οι “Δημοκράτες του Ανδρέα Λοβέρδου. Ερωτηματικό αποτελούν οι “Πατριώτες” του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου, τους οποίους πριμοδοτεί εμμέσως ο καταδικασμένος χρυσαυγίτης Ηλίας Κασιδιάρης, εκφράζοντας δημόσια την υποστήριξη του σε συγκεκτριμένο υποψήφιο του νεοπαγούς σχηματισμού.
Πέρα από τα ποσοστά, που έχουν ασφαλώς σημασία για τις πολιτικές εξελίξεις και για το μέλλον ορισμένων κομματικών φορέων, το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί σήμερα και στην κατανομή των 21 εδρών που έχει η χώρα μας στην Ευρωβουλή.
Το "κατώφλι" και το κλειδί για την Ευρωβουλή
Στις εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις το πρώτο ζητούμενο και το σημαντικότερο για ένα μικρό κόμμα ήταν να πιάσει το όριο του 3% για να μπει στην κατανομή εδρών. Τώρα αυτό αποτελεί προϋπόθεση, αλλά δεν αρκεί να του εξασφαλίσει εκπροσώπηση στην Ευρωβουλή. Μπορεί να συγκεντρώσει πάνω από 3%, ακόμη και να προσεγγίσει το 4%, αλλά να μην πάρει καμιά έδρα. Θα εξαρτηθεί από δύο παραμέτρους;
- Ποιό θα είναι το εκλογικό μέτρο
- Τι αχρησιμοποίητα υπόλοιπα θα έχουν τα μεγαλύτερα κόμματα.
Με το νέο σύστημα που καθιέρωσε ο τελευταίος εκλογικός νόμος, το εκλογικό μέτρο δεν βγαίνει από το σύνολο των ψήφων, αλλά από το άθροισμα ψήφων των κομμάτων που έπιασαν το όριο του 3%.
Αφαιρείται δηλαδή από το 100% το συνολικό ποσοστό των κομμάτων που πήραν λιγότερο από 3%.
Ετσι, αν τα μικρά κόμματα που δεν πέρασαν το “κατώφλι” συγκεντρώσουν λογουχάριν 10,2%, το εκλογικό μέτρο για τις 21 έδρες θα είναι:
- 100%-10,2% = 89,8% : 21 = 4,27%
Με το προηγούμενο σύστημα ήταν 100% : 21 = 4,76%
Το χαμηλότερο εκλογικό μέτρο ευνοεί τα μεγάλα κόμματα, που θα πάρουν περισσότερες έδρες στην πρώτη κατανομή
Ποιοί παίρνουν, πόσες έδρες
Με εκλογικό μέτρο 4,27%, αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπικές προβλέψεις για τα ποσοστά των κομμάτων η ΝΔ έχει σίγουρες 7 έδρες και πολύ μικρές πιθανότητες για 8η,
Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να υπολογίζει σε 3 σίγουρες, με (επίσης μικρή) πιθανότητα για 4η.
Το ΠΑΣΟΚ θα εκλέξει σίγουρα 2 ευρωβουλευτές και έχει μεγάλες πιθανότητες για 3η έδρα.
ΚΚΕ και Ελληνική Λύση θα εκλέξουν από δύο ευρωβουλευτές.
Θα μείνουν προς διανομή 4 ή 5 έδρες, που θα τις μοιραστούν τα κόμματα που θα έχουν τα μεγαλύτερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπ
Η “Νίκη” θα πάρει σίγουρα μία έδρα από την Α΄κατανομή ή με τα υπόλοιπα, όπως και η Πλεύση Ελευθερίας – αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για τα ποσοστά τους.
Τις εναπομένουσες δύο ή τρεις θα διεκδικήσουν όποια κόμματα περάσουν έστω και οριακά το κατώφλι του 3%. Αν η Ελληνική Αριστερά και το ΜέΡΑ μείνουν εκτός, το ΠΑΣΟΚ θα πάρει 3η έδρα και ο ΣΥΡΙΖΑ 4η. Αν υπάρχει και τρίτη αδιάθετη έδρα, θα την διεκδικήσουν ΝΔ και Ελληνική Λύση.
Με βάση τα ποσοστά που έδωσαν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, και με την προϋπόθεση ότι τα κόμματα που θα μείνουν κάτω από το 3% θα συγκεντρώσουν συνολικά περίπου 10,2%, το εκλογικό μέτρο θα είναι 4,27% και η κατανομή εδρών θα γίνει ως εξής:
ΝΔ ποσοστό 32,2% έδρες 7... υπόλοιπο 2,31%
ΣΥΡΙΖΑ ποσοστό 16,1%, έδρες 3....υπόλοιπο 3,29% (+1 έδρα μ υπόλοιπα)
ΠΑΣΟΚ.... “....... 12,4%, έδρες 2... υπόλοιπο 3,86% (+1 έδρα με υπόλοιπα)
Ελλ. Λύση....””...... 9,4%, έδρες 2... υπόλοιπο 0.86% - ----
ΚΚΕ................... ...8,6% έδρες 2... υπόλοιπο 0,06% ----
Νίκη ......................4,2% έδρες 0....υπόλοιπο 4,20% (1 έδρα με υπόλοιπα)
Πλεύση Ελ..... .....3,8%, έδρες 0.... υπόλοιπο 3,80% (1 έδρα από υπόλοιπα)
Νέα Αριστερά... ...3,0%, έδρες 0... υπόλοιπο 3,00% (1 έδρα από υπόλοιπα)
..........................................................................
ΜέΡΑ25.................2,3% ................................
Πατριώτες.............1,7%,...............................
Φωνή Λογικής .......1,6% ....................................
Δημοκράτες............1,3%..............................
Αλλοι (σύνολο).......3,3%..............................
ΣΥΝΟΛΟ κομμάτων εκτός κατανομής 10,2%
Σε αυτή την περίπτωση, μετά την Α' κατανομή μένουν προς διάθεση 5 έδρες. Θα δοθούν κατά σειράν στα κόμματα που εμφανίζουν τα μεγαλύτερα υπόλοιπα: Νίκη, ΠΑΣΟΚ (θα πάρει 3η έδρα), Πλεύση Ελευθερίας, ΣΥΡΙΖΑ (4η έδρα), Νέα Αριστερά.