Η ομάδα Reform Education Now (REN), καταθέτει τη γνώμη της για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα και προβάλλει την ανάγκη δόμησης ενός νέου εκπαιδευτικού μοντέλου. Πρόκειται για τους Κλεάνθη Αβραμίδη, Παναγιώτη Αντωνίου, Κλεόβουλο Ιωάννου, Στέλιο Κασουρίδη, Έλενα Κροκίδη και Αλέξανδρο Μπαρμπέρη, των οποίων οι σπουδές ποικίλουν, τους συναντά κανείς από το Πολυτεχνείο μέχρι τη Νομική.
Επιπλεόν μεταξύ άλλων, προτείνει την ακόλουθη αναθεώρηση Συντάγματος:
- Το άρθρο 1 του Συντάγματος θα πρέπει να εμπλουτισθεί με εδάφιο που θα αναφέρει τα εξής όπως διατυπώνονται στο 43 παρ.2 του πορτογαλικού Συντάγματος: «To κράτος απαγορεύεται να χαράσσει πολιτική εκπαίδευσης και μόρφωσης με βάση φιλοσοφικές, αισθητικές, ιδεολογικές και θρησκευτικές αρχές». Αυτό μπορεί να προστεθεί μετά την εξασφάλιση της ελευθερίας της επιστήμης και των τεχνών.
- Όπου αναφέρεται η λέξη «Έλληνες» που περιορίζει τους έχοντες το δικαίωμα στην εκπαίδευση μόνο στους φορείς του νομικού δεσμού της ιθαγένειας, να αντικατασταθεί από την έκφραση «μόνιμοι και νόμιμοι κάτοικοι της Ελλάδος» δεδομένου του αυξημένου αριθμού των μεταναστών που δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια ή όσων δεν επιθυμούν να την αποκτήσουν.
- Στην παράγραφο 2 η εθνική και θρησκευτική συνείδηση θα πρέπει να αντικατασταθεί από την πρόταση του ΠΑΣΟΚ όπως διατυπώθηκε το 2007: «καλλιέργεια ανθρωπιστικής, δημοκρατικής και κοινωνικής συνείδηση
Οι προτάσεις για τα σχολεία
-Στόχος του νέου συστήματος είναι ο εξορθολογισμός των ωρών διδασκαλίας στα ευρωπαϊκά πλαίσια, ιδιαίτερα στις μικρές τάξεις (μείωση 5-10 διδακτικών ωρών τη βδομάδα). Η σχολική μονάδα ανοίγει στις 7:00 και η προσέλευση των εκπαιδευτικών και των μαθητών διαρκεί μέχρι τις 8:30 (Ελεύθερη Ώρα), οπότε και ξεκινούν τα μαθήματα. Η καθυστέρηση της έναρξης του πρωινού προγράμματος κατά 15-20 λεπτά γίνεται με βάση σειρά ερευνών που κατέδειξαν ότι μια τέτοια αλλαγή θα ευνοούσε πολλαπλά τους σύγχρονους νέους, που έχουν συνηθίσει να ζουν σε διαφοροποιημένα ωράρια.
-Η διεξαγωγή πρωινής προσευχής είναι αρμοδιότητα της κάθε σχολικής κοινότητας.
-Η συμμετοχή των σχολείων (Γυμνάσια και Ενιαία Λύκεια μόνο) σε παρελάσεις πραγματοποιείται μετά από συζήτηση και απόφαση της μαθητικής κοινότητας (πχ συζήτηση και ψηφοφορία σε Γενική Συνέλευση).
-Η σχολική μονάδα παραμένει ανοιχτή μέχρι τις 21:00, ούτως ώστε να εξυπηρετήσει μαθητές ή καθηγητές ή απλούς πολίτες, υπό την επίβλεψη σχολικού φύλακα. Στο διάστημα αυτό η σχολική μονάδα ενθαρρύνεται να φιλοξενήσει πολιτιστικές και άλλες τοπικές ή μεγάλες εκδηλώσεις. Αντίστοιχες εκδηλώσεις που θα αφορούν αποκλειστικά τους μαθητές μπορούν να πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του πρωινού προγράμματος με ευθύνη της Διεύθυνσης. Ενθαρρύνεται έτσι η συνεργασία με τους δήμους, τις Περιφέρειες και τους τοπικούς συλλόγους ή οργανώσεις.
-Τις ημέρες Σάββατο και Κυριακή δεν πραγματοποιούνται μαθήματα, ενώ η σχολική μονάδα δύναται κατά περίπτωση να παραμένει ανοιχτή σε ώρες που βρίσκονται στην ευχέρεια της εκάστοτε Διεύθυνσης.
-Περιέχονται παραδοσιακά μαθήματα, επεκτείνεται η διδασκαλία της Γεωμετρίας, αναμορφώνεται η διδασκαλία των Λατινικών στα πρότυπα των Αρχαίων, αυξάνονται οι ώρες της Πληροφορικής, ενώ μειώνεται ελάχιστα η διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής, που θα περιλαμβάνει πλέον και κομμάτια του τυπικού της μέρους ως συμπλήρωμα του Γυμνασίου. Τα Θρησκευτικά αντικαθίσταται εν πολλοίς από το μάθημα «Ηθική & Φιλοσοφία», ενώ υπάρχει ως μάθημα επιλογής. Καταργούνται τα Project, καθώς η λογική τους εφαρμόζεται πλέον στο συνολικό πρόγραμμα. Η Κοινωνιολογία υπάρχει ως μάθημα κατεύθυνσης, αλλά επίσης εντάσσεται στα «Ηθική & Φιλοσοφία» και «Οικονομία & Πολιτική». Καθιερώνονται, τέλος, τα «Θέματα Τέχνης» και ως επιλογής η «Μουσική» και η «Θεατρική Αγωγή» ενώ για πρώτη φορά συγκροτείται διακριτή καλλιτεχνική κατεύθυνση. Στο πλαίσιο της ενοποίησης του Λυκείου, στα μαθήματα θα προστεθούν αντίστοιχες επαγγελματικές ενότητες ενώ καθιερώνεται η επιλογή επαγγελματικών μαθημάτων στη Β’ και Γ’ τάξη.
-Παραπομπή μαθητή σε επανάληψη μιας τάξης γίνεται με εισήγηση στον Σύλλογο Διδασκόντων και απόφαση του Συλλόγου στο τέλος της χρονιάς, σε συνεννόηση με τον μαθητή και τους κηδεμόνες.
-Η απόλυση από την Δευτεροβάθμια Β και κατ’ επέκταση από την Υποχρεωτική Εκπαίδευση πραγματοποιείται με την απόκτηση του «Απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου», στο οποίο περιλαμβάνονται συνοπτική έκθεση αξιολόγησης του μαθητή με αριθμητική βαθμολογία για κάθε μάθημα. Η έκθεση θα συνυπολογίζει όλα τα χρόνια φοίτησης, αλλά και τα αποτελέσματα τρίωρης γραπτής πανελλαδικής εξέτασης των μαθητών (σε ποσοστό 50%) στα παρακάτω μαθήματα: Ελληνική Γλώσσα, Μαθηματικά Γενικής, Ιστορία Γενικής και στα μαθήματα κατεύθυνσης. Η εξεταστέα ύλη και η μορφολογία των εξετάσεων προσδιορίζεται από τους στόχους των Αναλυτικών Προγραμμάτων και τις νέες μεθόδους διδασκαλίας. Τα αποτελέσματα αναγράφονται στο απολυτήριο. Με αυτό τον τρόπο αναβαθμίζεται η αξία του απολυτηρίου (βλ. Εθνικό Πτυχίο Εκπαίδευσης), κάτι που επιτρέπει την αξιοποίησή του από τα ΑΕΙ στις διαδικασίες εισαγωγής και συνεπακόλουθα την κατάργηση του συστήματος των Πανελλαδικών Εξετάσεων για την είσοδο στην Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση.
-Κάθε ίδρυμα επιλέγει την διαδικασία που θεωρεί προτιμότερη και που μπορεί να λαμβάνει υπόψη της το «Εθνικό Πτυχίο Εκπαίδευσης» (π.χ. βαθμολογική βάση, συντελεστές βαρύτητας, συνέντευξη, ερωτηματολόγιο, εισαγωγικές εξετάσεις, συνδυασμός μεθόδων, ελεύθερη πρόσβαση κλπ) αλλά και άλλα στοιχεία όπως project, ενδιαφέροντα των μαθητών κ.α. Η διαδικασία πρόσβασης και εγγραφής πραγματοποιείται την περίοδο Gap Term. Κίνητρα και διευκολύνσεις για όσους φοιτούν σε άλλη σχολή του ίδιου ΑΕΙ ή σε σχολή ταυτόσημου αντικειμένου άλλου ΑΕΙ.
Εφόσον επιλέγεται η διαδικασία των εισαγωγικών εξετάσεων, αυτές πραγματοποιούνται σε συνεργασία με το Υπουργείο ώστε να διασφαλιστεί το αδιάβλητο. Τα μαθήματα εξέτασης δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα 3.
-θεσμοθετείται επίσημα η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Συγκεκριμένα, η Διεύθυνση καλείται να συντάσσει φάκελο στο τέλος κάθε χρονιάς, όπου θα αναφέρεται το έργο και η συμπεριφορά των εκπαιδευτικών, οι επιμορφώσεις που έγιναν, διάφορες εκδηλώσεις και δράσεις, οι υλικοτεχνικές υποδομές που αξιοποιήθηκαν ή δεν αξιοποιήθηκαν κλπ. Στην διαδικασία καλούνται να συμμετέχουν και οι μαθητές, γονείς αλλά και σχολικός σύμβουλος από την Διεύθυνση Παιδείας (π.χ. με αποστολή και συμπλήρωση ερωτηματολογίων). Ο φάκελος αυτός χρησιμοποιείται για τον προγραμματισμό και την προσαρμογή του εκπαιδευτικού έργου μέσα στη σχολική μονάδα. Το ΙΠΕΕ θα εκδώσει πρότυπα τέτοια έγγραφα που θα αναγράφουν τους δείκτες αξιολόγησης. Με βάση αυτά τα κριτήρια, θα διενεργεί δειγματοληπτικούς ελέγχους και αξιολογήσεις σε σχολεία, ούτως ώστε να κατευθύνει καλύτερα την έρευνά του σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και να τηρεί στατιστικά αρχεία (διαμορφωτική – formative αξιολόγηση).
-Στο Γυμνάσιο και το Λύκειο τηρείται ημερήσιο απουσιολόγιο από τους καθηγητές και όχι από τους μαθητές όπως γίνεται μέχρι τώρα. Το όριο των αδικαιολόγητων απουσιών μειώνεται από 50 σε 20, ενώ το όριο των δικαιολογημένων απουσιών από 64 σε 50 και σε έκτακτες περιπτώσεις επεκτείνεται μέχρι 100 (βεβαίωση νοσοκομείου).
-Για να μπορεί πλέον ένας εκπαιδευτικός να διδάξει στο ελληνικό σχολείο θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει τουλάχιστον ένα κύκλο παιδαγωγικών σπουδών σε ειδικό μεταπτυχιακό επίπεδο (δωρεάν), κάτι που θα είναι η μοναδική οδός απόκτησης άδειας διδασκαλίας. Οι παιδαγωγικές σπουδές αναβαθμίζονται στοχεύοντας στην έρευνα, την πρακτική άσκηση και στις δεξιότητες πέραν των ακαδημαϊκών γνώσεων, με αυστηροποίηση των κριτηρίων εισαγωγής. Ταυτόχρονα, παρέχονται επιπλέον κίνητρα για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές.
Για την πλήρωση των διαθέσιμων θέσεων θα αξιολογείται επίσης το σύνολο των σπουδών καθώς και η διδακτική εμπειρία. Για τους εν ενεργεία εκπαιδευτικούς, η μεταβατική διάταξη θα περιλαμβάνει επιπλέον εντατική παιδαγωγική επιμόρφωση. Τα αυξημένα απαιτούμενα προσόντα θα οδηγήσουν ασφαλώς και σε βάθος χρόνου σε μισθολογικές αυξήσεις, ουσιαστικά αποκατάσταση των οικονομικών και επαγγελματικών αδικιών που υπέστησαν οι εκπαιδευτικοί τα τελευταία χρόνια.
Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών θα πρέπει κατά κύριο λόγο να γίνεται εσωτερικά, στο πλαίσιο της σχολικής μονάδας (φάκελος αυτοαξιολόγησης) δίχως την παρέμβαση άλλων αρχών, αλλά και να συνδέεται με τις διαδικασίες επιμόρφωσης. Με αυτό τον τρόπο υποβοηθείται η εκπαιδευτική διαδικασία με σεβασμό στο κύρος των εκπαιδευτικών. Από την άλλη, συστηματοποιούνται και αυστηροποιούνται οι διατάξεις για τα πειθαρχικά παραπτώματα και εντάσσονται στον σχολικό κανονισμό. Μέσω της προώθησης εκπαιδευτικών από την Κεντρική Διοίκηση στις σχολικές μονάδες γίνεται προσπάθεια να μειωθούν φαινόμενα αποσπάσεων και αναγκαστικών μετακινήσεων.
Πλέον, απαραίτητη προϋπόθεση για την μετακίνηση εκπαιδευτικού θα είναι η εύρεση ατόμου που θα καλύψει άμεσα την κενή θέση.
Σημείωση: Οι εκλογές των συνδικαλιστικών οργάνων των εκπαιδευτικών δεν θα μπορούν να γίνονται σε ώρες που να διακόπτουν το πρωινό σχολικό πρόγραμμα.
-Σταδιακή κατάργησή του με ενσωμάτωση των λειτουργιών του στα ΑΕΙ.
-Τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια οφείλουν να τηρούν αυστηρά τα ωράρια που προβλέπονται για τους μαθητές των δημόσιων σχολείων, χωρίς «υπερωρίες» για τα παιδιά.
-Απευθύνονται σε κάθε ηλικία, με φυσική προϋπόθεση την κατοχή του Εθνικού Πτυχίου Εκπαίδευσης. Η πλειονότητα, αν όχι το σύνολο των ΤΕΙ αναβαθμίζονται σε ΑΕΙ, που αποτελούν πλέον τις μοναδικές δομές Ενιαίας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Η διάρκεια σπουδών ορίζεται στα 5 ή 4 έτη, ενώ κάθε έτος διαιρείται σε 2 εξάμηνα. Τα Πανεπιστήμια και Πολυτεχνεία της χώρας τελούν στο σύνολό τους υπό δημόσιο έλεγχο, όπως προβλέπει το Σύνταγμα (Άρθρο 16, παράγραφος 5), ωστόσο είναι αυτοδιοίκητα, θα μπορούν να δέχονται εξωτερική χρηματοδότηση (δωρεά, χορηγία, έσοδα κλπ) υπό αυστηρούς όρους για την διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα τους. Το «υβρίδιο» των ΤΕΙ καταργείται, καθώς η δομή αναβαθμίζεται και εντάσσεται εξ’ ολοκλήρου στις δομές των ΑΕΙ και των Επαγγελματικών Σχολών. Επίσης, αναδιαρθρώνεται ο χάρτης των ΑΕΙ προκειμένου να αντισταθμιστεί ο άναρχος χαρακτήρας εξάπλωσής τους, να ισχυροποιηθούν τα ίδια τα τμήματα (π.χ. ενοποιήσεις σχολών παρόμοιου περιεχομένου στην ίδια πόλη, επανακαθορισμός και διευκρίνιση αντικειμένων), αλλά και να συνδεθούν υποστηρικτικά με την τοπική κοινωνία, τους φορείς και την κρατική διοίκηση. Προβλέπονται επίσης καλλιτεχνικά ΑΕΙ για να καλύψουν ειδικότητες που απουσιάζουν από την ανώτατη εκπαίδευση.