Θέμα ημερών είναι η ανακοίνωση νέων προστίμων από τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου σε εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ στο στόχαστρο θα βρεθούν, σύμφωνα με πληροφορίες και εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών, τις οποίες χρησιμοποιούν servicers για τις επικοινωνίες με οφειλέτες. Παράλληλα, στις 31 Μαρτίου λήγει η προθεσμία που έχουν οι servicers για να προσαρμοσθούν στις νέες απαιτήσεις της νομοθεσίας για την ενημέρωση των οφειλετών.
Οι υποθέσεις των οποίων επιλήφθηκε η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή αφορούν την παραβίαση των κανόνων ενημέρωσης οφειλετών και τα πρόστιμα αναμένεται να είναι αρκετά υψηλά. Υπενθυμίζεται ότι η νομοθεσία για τους servicers (νόμος 3758/2009, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με τον νόμο 5019/2023), προβλέπει:
- Πρόστιμο από πέντε χιλιάδες (5.000) έως πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ. Αν εντός της τελευταίας πενταετίας, πριν από την έκδοση της απόφασης επιβολής προστίμου, έχουν εκδοθεί σε βάρος του παραβάτη περισσότερες από μια (1) αποφάσεις επιβολής προστίμου, για παραβάσεις του παρόντος το ανώτατο ύψος του προστίμου ορίζεται σε ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ.
Οι αθέμιτες και παραπλανητικές πρακτικές που απαγορεύονται στους servicers και μνημονεύονται στον νόμο είναι δώδεκα:
1. Η, κατά την επικοινωνία με τον οφειλέτη, εμφάνιση των υπαλλήλων τους υπό ιδιότητες που δεν διαθέτουν όπως υπαλλήλων των δανειστών, δικηγόρων ή δικαστικών επιμελητών.
2. Η άσκηση σωματικής βίας, ψυχολογικής πίεσης περί διακινδύνευσης του επαγγέλματος, των περιουσιακών στοιχείων ή της ζωής του οφειλέτη ή των οικείων του.
3. Η επίδειξη προσβλητικής συμπεριφοράς ή η χρήση προσβλητικών εκφράσεων εναντίον του οφειλέτη ή και των οικείων του.
4. Η δυσφήμιση ή η απειλή δυσφήμισης του οφειλέτη στο οικογενειακό ή εργασιακό περιβάλλον του.
5. Η εκμετάλλευση περιστάσεων αντικειμενικής αδυ-ναμίας του οφειλέτη.
6. Η απειλή λήψης μη νόμιμου μέτρου σε βάρος του.
7. Η παραπλανητική πληροφόρηση του οφειλέτη.
8. Οι κατ΄ οίκον ή στο χώρο εργασίας του οφειλέτη επισκέψεις, καθώς και οι επισκέψεις σε άλλους χώρους αυστηρώς προσωπικούς, όπως νοσοκομεία.
9. Η όχληση των οικείων προσώπων του κατά την έννοια της περίπτωσης 4.
10. Η παραπλανητική χρήση και παρουσίαση εγγράφων που δημιουργούν εσφαλμένα την εντύπωση ότι πρόκειται για δικαστικά έγγραφα.
11. Η οποιαδήποτε επικοινωνία που περιλαμβάνει ανακριβείς πληροφορίες σχετικά με τις συνέπειες αθέτησης πληρωμών.
12. Η επικοινωνία για οφειλές οι οποίες απορρέουν από γενικούς όρους συναλλαγών που έχουν κριθεί κατά χρηστικοί με αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις, καθώς και οι όροι που αναφέρονται στις υπουργικές αποφάσεις που εκδίδονται κατ΄ εξουσιοδότηση της παραγράφου 21 του άρθρου 10 του Ν. 2251/1994, όπως εκάστοτε ισχύει.
Εξάλλου, από την 1η Απριλίου θα πρέπει οι servicers να έχουν ανεβάσει στις ιστοσελίδες τους ειδικές πλατφόρμες προσωπικής ενημέρωσης των οφειλετών για τα χρέη τους. Με βάση τη νέα νομοθεσία, όπου ενσωματώνεται κοινοτική οδηγία, έχει καταστεί υποχρεωτική η παροχή προσωποποιημένης και αναλυτικής ενημέρωσης προς τους οφειλέτες από τους servicers, για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης κ.α.
Η ενημέρωση θα παρέχεται μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας (κατ’ αναλογία με το web banking των τραπεζών) που θα ενημερώνεται τουλάχιστον σε μηνιαία βάση και η οποία θα πρέπει να έχει τεθεί σε λειτουργία το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου 2024. Οι ποινές για όσους δεν συμμορφωθούν με το νέο πλαίσιο περιλαμβάνουν πρόστιμα έως 500.000 ευρώ μέχρι και ανάκληση της άδειας λειτουργίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον οι τρεις μεγάλοι servicers που ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς έχουν ήδη συμμορφωθεί με αυτές τις απαιτήσεις.
Σερί προστίμων
Το υπουργείο Ανάπτυξης έχει άρχισε ένα σερί επιβολής προστίμων σε servicers, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν αρκετά υψηλά:
- Τον περασμένο Μάιο, επέβαλε διοικητικό πρόστιμο ύψους 55.000 ευρώ στη Cepal Hellas – Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (A.E.Δ.Α.Δ.Π.), επειδή η τελευταία προέβη σε επαναλαμβανόμενες οχλήσεις για την ενημέρωση οφειλέτη για ύπαρξη ληξιπρόθεσμης οφειλής χωρίς να έχει προηγηθεί η απαιτούμενη εκ μέρους της εταιρείας επιβεβαίωση της οφειλής.
- Δύο διοικητικά πρόστιμα συνολικού ύψους €670.000 σε ισάριθμες Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις επέβαλε το Υπουργείο Ανάπτυξης τον Δεκέμβριο 2023. Ειδικότερα, στην doValue Greece - Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (A.E.Δ.Α.Δ.Π.) επέβαλε διοικητικό πρόστιμο συνολικού ύψους €435.000 επειδή προέβη σε επαναλαμβανόμενες οχλήσεις για ενημέρωση οφειλετών περί ύπαρξης ληξιπρόθεσμων οφειλών οι οποίες είχαν υποβληθεί σε ρύθμιση που τηρούταν χωρίς, όμως, να έχει προηγηθεί η απαιτούμενη εκ μέρους της εταιρείας επιβεβαίωση αυτών (πρόστιμο ύψους €385.000). Επίσης, επειδή προέβη σε αθέμιτη πρακτική επιδεικνύοντας προσβλητική συμπεριφορά με χρήση καταφανώς προσβλητικών εκφράσεων εναντίον οφειλέτη κατά την ενημέρωσή του περί ύπαρξης ληξιπρόθεσμης οφειλής (πρόστιμο ύψους €55.000). Στη Cepal Hellas Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (A.E.Δ.Α.Δ.Π.): επιβλήθηκε πρόστιμο συνολικού ύψους €235.000 επειδή προέβη σε επαναλαμβανόμενες οχλήσεις οφειλέτη περί ύπαρξης ληξιπρόθεσμης οφειλής χωρίς να έχει προηγηθεί η απαιτούμενη εκ μέρους της εταιρείας επιβεβαίωση αυτής καθώς και σε ενέργειες αναγκαστικής εκτέλεσης με έκδοση διαταγής πληρωμής κατά του οφειλέτη, παρά το γεγονός ότι η οφειλή είχε υποβληθεί σε ρύθμιση βάσει δικαστικής απόφασης στο πλαίσιο του ν.3869/2010 και τηρούνταν απαρέγκλιτα. Επίσης, προέβη σε αναθέσεις εντολών σε Εταιρείες Ενημέρωσης Οφειλετών για ενημέρωση των οφειλετών για ληξιπρόθεσμες οφειλές τους οι οποίες είχαν υποβληθεί σε δικαστική ρύθμιση και τηρούνταν απαρέγκλιτα.