Μια ανησυχητική εικόνα για την κατάσταση, τις δυνατότητες και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας προκύπτει από την έρευνα διάρθωσης επιχειρήσεων που διενεργεί η ΕΛΣΤΑΤ. Τα στοιχεία δείχνουν μιά μεταπρατική οικονομία με σαθρή παραγωγική βάση, που βασίζεται στο “πάρε δώσε” του εμπορίου, παράγει ελάχιστα και κυριαρχείται από μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις με εξαιρετικά ολιγάριθμο προσωπικό.
Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της ΕΛΣΤΑΤ μία στις 4 επιχειρήσεις (το 25,4%) δραστηριοποιείται στο λιανικό ή στο χονδρικό εμπόριο, ενώ οι μεταποιητικές που αναπτύσσουν κάποιου είδους παραγωγική δραστηριότητα είναι λιγότερες από μία στις 10.
Ο κλάδος του χονδρικού και λιανικού εμπορίου έχει μάλιστα τη “μερίδα του λέοντος” στον συνολικό τζίρο, καλύπτοντας το 41,3%, χωρίς να παράγει προστιθέμενη αξία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, από τα 321,2 δισ. ευρώ που ήταν το 2021 ο συνολικός κύκλος εργασιών των ελληνικών επιχειρήσεων,τα 132,5 δισ. ευρώ (41,2%) ήταν συναλλαγές εμπορικών επειχειρήσεων- αγορές και μεταπώληση αγαθών και υπηρεσιών.
Επισημαίνεται ότι πέραν του εμπορίου η έρευνα καλύπτει τους τομείς βιομηχανίας, κατασκευών και υπηρεσιών (περιλαμβανομένων των κλάδων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, εκπαίδευσης, υγείας, ψυχαγωγίας και επιμέρους προσωπικών υπηρεσιών).
Η μεταποίηση πραγματοποίησε το 20,9% του συνολικού τζίρου, με κύκλο εργασιών 67,3 δισ. ευρώ – δηλαδή τον μισό από το εμπόριο.
Μεγαλύτερα κέρδη, λίγες θέσεις εργασίας
Τα στοιχεία δείχνουν ότι σε μιά οικονομία με στρεβλώσεις και με απουσία ουσιαστικού ανταγωνισμού όπως η ελληνική, το εμπόριο είναι πιο αποδοτικό από τη βιομηχανία, καθώς δεν απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, ούτε δέσμευση μεγάλων κεφαλαίων, ενώ έχει υψηλά περιθώρια μεικτού κέρδους.
Το αντικείμενο δραστηριότητας και το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων επηρεάζουν και την απασχόληση. Ο μέσος αριθμός εργαζομένων ανά επιχείρηση ήταν το 2021 μόλις 3,6 άτομα. Εξ αυτών, οι μισθωτοί ήταν μόνον 2,72 ανά επιχείρηση
Σύμφωνα με την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, το 2021 δραστηριοποιήθηκαν στην Ελλάδα συνολικά 881.717 επιχειρήσεις στους τομείς της βιομηχανίας, των κατασκευών, του εμπορίου και των υπηρεσιών.
Οι κλάδοι με το μεγαλύτερο πλήθος επιχειρήσεων ήταν το χονδρικό και λιανικό εμπόριο με 224.087 επιχειρήσεις (οι οποίες αποτελούν το 25,4% του συνόλου), και ο κλάδος επαγγελματικών, επιστημονικών και τεχνικών υπηρεσιών με 148.682 επιχειρήσεις (οι οποίες αποτελούν το 16,9%). Ακολουθούσαν οι υπηρεσίες παροχής καταλύματος και εστίασης με 106.157 επιχειρήσεις που αντιστοιχούν σε ποσοστό 12%.
