Χαρακτήρα προειδοποιητικού χτυπήματος και επίδειξης αποφαισστικότητας είχε η πυραυλική επίθεση ΗΠΑ - Μ. Βρετανίας - Γαλλίας στη Συρία, η οποία πραγματοποιήθηκε τις πρώτες πρωϊνές ώρες, ήταν σύντομη και στοχευμένη αποκλειστικά σε εγκαταστάσεις χημικών όπλων. Προκαλεί εντούτοις έντονες ανησυχίες, καθώς οδηγεί αναπόφευκτα σε κλιμάκωση της κρίσης, με εμπλοκή όλων των δυνάμεων που μάχονται για την αναδιαμόρφωση του χάρτη και των γεωπολιτικών ισορροπιών στην περιοχή
Σύμφωνα με την ενημέρωση που έγινε στο Πεντάγωνο, περίπου μία ώρα μετά το διάγγελμα του προέδρου Τραμπ, οι στόχοι επιλέχθηκαν με βασικό κριτήριο την αποδυνάμωση της ικανότητας της Δαμασκού να χρησιμοποιεί χημικά όπλα και με τρόπο ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες αμάχων, αλλά και να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο να πληγούν στόχοι ρωσικού ενδιαφέροντος.
"Στείλαμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα στον Άσαντ", δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας. Σημείωσε ότι οι επιθέσεις στόχευαν τη συριακή κυβέρνηση. Και πρόσθεσε: "Ήρθε η ώρα να "ενωθούμε" για να τερματίσουμε τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία".
Στο ερώτημα αν με τη σημερινή επίθεση ολοκληρώνονται οι επιχειρήσεις εναντίον του Άσαντ, ο Τζιμ Μάτις απάντησε ότι προς το παρόν δεν θα υπάρξουν άλλα πλήγματα, άφησε όμως να εννοηθεί ότι, ανάλογα με τη στάση που θα κρατήσει ο πρόεδρος της Συρίας ενδέχεται να οργανωθούν και νέες επίθεσεις στο μέλλον.
Η φετινή επίθεση ήταν πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη περυσινή, όπου είχε βομβαρδισθεί στρατιωτικό αεροδρόμιο της Συρίας με 59 πυραύλους "Τόμαχοκ". Σύμφωνα με τον Μάτις, χρησιμοποιήθηκε διπλάσιος αριθμός πυραύλων για να πληγούν όλοι οι στόχοι που σχετίζονται με το χημικό οπλοστάσιο της Συρίας.
Η Ρωσία δεν ενημέρωθηκε εκ των προτέρων για τους στόχους, ούτε υπήρξε σχετική συνεννόηση, διευκρίνισε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, αλλά έγιναν οι συνήθεις συνεννοήσεις που προηγούνται κάθε επιχείρησης στον εναέριο χώρο της Συρίας, ώστε να αποφευχθούν ατυχήματα.
Οι ανακοινώσεις των ηγετών
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε σε διάγγελμα του τα ξημερώματα του Σαββάτου (04.00 ώρα Ελλάδας) ότι μια στρατιωτική επιχείρηση, μαζί με τη Γαλλία και τη Βρετανία, βρίσκεται σε εξέλιξη στη Συρία. Δήλωσε ότι διέταξε επιθέσεις ακριβείας ενάντια σε εγκαταστάσεις χημικών όπλων στη Συρία.
"Εξουσιοδότησα τις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις να διεξάγουν συντονισμένες και στοχευμένες επιθέσεις για να υποβαθμίσουν τις δυνατότητες χημικών όπλων του συριακού καθεστώτος", δήλωσε η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, αμέσως μετά το διάγγελμα Τραμπ. Η ίδια πρόσθεσε ότι οι επιθέσεις δεν αποσκοπούν σε αλλαγή καθεστώτος.
Ακολούθησε η ανακοίνωση από το Παρίσι, ότι ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν διέταξε τη γαλλική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία μαζί με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία.
Ο Τραμπ επισήμανε ότι ο σκοπός της επίθεσης είναι "για να δημιουργηθεί ένα ισχυρό αποτρεπτικό μέσο κατά της παραγωγής, εξάπλωσης και χρήσης χημικών όπλων".
Οι στόχοι
Οι Βρετανοί ανακοίνωσαν πως έπληξαν ένα στρατιωτικό συγκρότημα --μια παλιά βάση πυραύλων-- σε απόσταση 24 χλμ. δυτικά της Χομς, «όπου το καθεστώς φέρεται ότι διατηρεί χημικά όπλα».
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπογράμμισε πως τα γαλλικά πλήγματα «περιορίσθηκαν στα μέσα του συριακού καθεστώτος που επιτρέπουν την παραγωγή και τη χρησιμοποίηση χημικών όπλων».
Σύμφωνα με τον στρατηγό Τζο Ντάνφορντ, αρχηγό του επιτελείου των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, οι δυτικές δυνάμεις επιτέθηκαν σε τρεις στόχους που συνδέονται με το συριακό πρόγραμμα χημικών όπλων, ο ένας κοντά στη Δαμασκό (κέντρο ερευνών και ανάπτυξης χημικών όπλων) και οι δύο άλλοι στην περιοχή της Χομς, στο κέντρο της Συρίας. (χώροι αποθήκευσης χημικών όπλων). Τον πρώτο στόχο έπληξαν οι αμερικανικές δυνάμεις, τους άλλους δύο οι βρετανικές (αεροσκάφη που απογειώθηκαν από τη βάση στο Ακρωτήρι της Κύπρου).
Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, στόχοι έγιναν κέντρα επιστημονικής έρευνας, «στρατιωτικές βάσεις» και οι εγκαταστάσεις της Προεδρικής φρουράς στη Δαμασκό και τα περίχωρά της.
Σύμφωνα με το Πεντάγωνο, οι σύμμαχοι φρόντισαν να αποφύγουν να πλήξουν τις ρωσικές δυνάμεις, που έχουν μαζική παρουσία στη χώρα.
Συριακά κρατικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν πως αεροπορικές επιδρομές που πραγματοποιήθηαν με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες προκάλεσαν μόνο υλικές ζημιές σ' ένα κέντρο επιστημονικής έρευνας στη συνοικία Μπαρζέχ της Δαμασκού.
Από την επίθεση καταστράφηκε κτίριο που στέγαζε ένα κέντρο μάθησης και εργαστήρια, μετέδωσε η κρατική τηλεόραση. Το Πεντάγωνο υποστηρίζει πως η εγκατάσταση που επλήγη στη Δαμασκό χρησιμοποιούνταν για την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη δοκιμή χημικών και βιολογικών όπλων.
«Οι πύραυλοι που στόχευσαν μια στρατιωτική θέση στη Χομς εκτράπηκαν από τον στόχο τους και τραυμάτισαν τρεις αμάχους», μετέδωσε επίσης το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SANA.
Εξάλλου διοικητής μιας περιφερειακής στρατιωτικής συμμαχίας που υποστηρίζει τον πρόεδρο Μπασάρ αλ-Άσαντ δήλωσε πως στους στόχους της δυτικής επίθεσης περιλαμβανόταν μια αεροπορική βάση δυτικά της Δαμασκού και κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο.
Η αεροπορική βάση αλ-Σιράι, που αποτέλεσε στόχο, βρίσκεται στην αλ-Ντιμάς, δήλωσε ο διοικητής στο πρακτορείο Ρόιτερ.
Από την επίθεση επλήγησαν επίσης θέση στη Μασιάφ, περίπου 170 χλμ. βόρεια της Δαμασκού, στρατιωτικές αποθήκες στην ανατολική περιφέρεια Καλαμούν βορειοανατολικά της πρωτεύουσας, στην περιοχή Κισουέχ νότια της Δαμασκού και μια θέση στους λόφους Κασιούν που δεσπόζουν της πρωτεύουσας.
Οι εμπλεκόμενες δυνάμεις
Το επιτελείο των γαλλικών ενόπλων δυνάμεων ανέθεσε την αποστολή των βομβαρδισμών σε καταδιωκτικά Rafale, σύμφωνα με ένα βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα απο το προεδρικό μέγαρο των Ηλυσίων και την υπουργό Άμυνας Φλοράνς Παρλί.
Το Λονδίνο χρησιμοποίησε τέσσερα καταδικωκτικά αεροπλάνα Tornado GR4 της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας (RAF) εξοπλισμένα με πυραύλους Storm Shadow.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτόξευσαν «διάφορους τύπους πυρομαχικών», μεταξύ των οποίων πυραύλους κρουζ Τόμαχοκ. Σύμφωνα με το Fox News, χρησιμοποιήθηκαν επίσης βομβαρδιστικά μακράς ακτίνας δράσης B-1.
Ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Τζιμ Μάτις διευκρίνισε πως οι αμερικανικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν διπλάσια πυρομαχικά απ' όσα είχαν χρησιμοποιήσει για το αμερικανικό πλήγμα του Απριλίου 2017 εναντίον της στρατιωτικής βάσης του Αλ-Σααϊράτ, κοντά στη Χομς.
Η συριακή αντιαεροπορική άμυνα απάντησε, όμως σύμφωνα με το Πεντάγωνο δεν υπάρχουν ανθρώπινες απώλειες από την αμερικανική πλευρά.
Οι αντιδράσεις
Το συριακό καθεστώς καταδίκασε σήμερα μια «κατάφωρη παραβίαση» του διεθνούς δικαίου.
Από την πλευρά της Ρωσίας, η πρώτη επίσημη αντίδραση ήλθε με σύντομη ανακοίνωση της πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, που ανέφερε χαρακτηριστικά ότι οι νέες επιχειρήσεις των Αμερικανών και των συμμάχων τους στην Συρία "αποτελούν προσβολή στον πρόεδρο Πούτιν".
Η Συρία, η οποία αντιστάθηκε επί χρόνια σε «μια τρομοκρατική επίθεση», επλήγη από τη δυτική στρατιωτική επιχείρηση την ώρα που είχε «μια ευκαιρία για ένα ειρηνικό μέλλον», δήλωσε στη συνέχεια το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.
Από άλλες αντιδράσεις, ο Καναδάς, δια του πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό, υποστήριξε αντίθετα τη στρατιωτική επέμβαση των δυτικών.
Το ΝΑΤΟ προσέφερε επίσης την «υποστήριξή» του στα πλήγματα που, σύμφωνα με το ίδιο, θα μειώσουν την ικανότητα του καθεστώτος να διαπράξει άλλες χημικές επιθέσεις.
Νωρίτερα, το Σin μετέδωσε:
Την έναρξη της πυραυλικής επίθεσης των ΗΠΑ κατά στόχων της κυβέρνησης της Συρίας, από κοινού με την Μεγάλη Βρετανία και την Γαλλία, ανακοίνωσε με τηλεοπτικό διάγγελμα ο Ντόναλντ Τραμπ, στις 4 τα ξημερώματα, ώρα Ελλάδος.
Όπως τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος, η στρατιωτική επιχείρηση έχει ήδη αρχίσει και στόχος είναι να πληγούν οι εγκαταστάσεις με χημικά όπλα της Δαμασκού, ώστε να περιορισθεί η δυνατότητα να χρησιμοποιούνται εναντίον των πολιτών της χώρας.
Ο Ντ. Τραμπ απηύθυνε σκληρό μήνυμα προς την Μόσχα και την Τεχεράνη, τονίζοντας ότι δεν μπορούν να υποστηρίζουν μια κυβέρνηση που χρησιμοποιεί χημικά όπλα εναντίον των πολιτών της, ενώ ανέφερε ότι η νέα στρατιωτική επιχείρηση κατά της Δαμασκού είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας της Ρωσίας να τηρήσει τη δέσμευση που ανέλαβε από το 2013 ότι θα συμβάλει στην καταστροφή του χημικού οπλοστασίου της Συρίας.
«Ποια χώρα θέλει να σχετίζεται με μαζικές δολοφονίες»; διερωτήθηκε ο Ντ. Τραμπ, απευθυνόμενος σε Ρωσία και Ιράν.
Όπως μετέδωσε το BBC, στην Δαμασκό ήδη έχουν ακουσθεί μεγάλες εκρήξεις στον ανατολικό τομέα της πόλης και είναι ορατά μεγάλα σύννεφα καπνού. Εκτιμάται, πάντως, ότι τα πλήγματα με «έξυπνους» πυραύλους δεν θα στραφούν εναντίον στόχων άμεσου ρωσικού ενδιαφέροντος.
"Έχουμε αποδείξεις"
Νωρίτερα, το Στέιτ Ντιπάρτεμεντ ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ διαθέτουν αποδείξεις ότι η συριακή κυβέρνηση διέπραξε την πρόσφατη επίθεση με χημικά όπλα εναντίον της Ντούμας, αλλά συνεχίζουν να εργάζονται προκειμένου να ταυτοποιήσουν το μείγμα των χημικών που χρησιμοποιήθηκαν.
«Μπορούμε να πούμε ότι η συριακή κυβέρνηση βρίσκεται πίσω από την επίθεση» δήλωσε η εκπρόσωπος τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Χέδερ Νάουερτ κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων.
Ερωτηθείσα εάν οι ΗΠΑ έχουν αποδείξεις για αυτό, η αξιωματούχος απάντησε «ναι».
Η Νάουερτ πρόσθεσε ότι μια ομάδα από τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων θα μεταβεί στη Συρία το Σάββατο για να συλλέξει στοιχεία.
Νωρίτερα, ο Λευκός Οίκος σημείωσε ότι οι ΗΠΑ είναι πεπεισμένες πως η Συρία διέπραξε την πυραυλική επίθεση στη Ντούμα το περασμένο Σαββατοκύριακο, επισημαίνοντας ότι τα στοιχεία των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών δείχνουν πως οι ισχυρισμοί της Ρωσίας ότι η επίθεση ήταν "σκηνοθετημένη", είναι εσφαλμένοι.
«Είμαστε σε πολύ μεγάλο βαθμό πεπεισμένοι ότι η Συρία είναι υπεύθυνη» είπε η εκπρόσωπος τύπου του Λευκού Οίκου Σάρα Σάντερς, τονίζοντας ότι η αποτυχία της Ρωσίας να σταματήσει τη Συρία αποτελεί «μέρος του προβλήματος».