Εχοντας ως “άγνωστους Χ” τη χρονική διάρκεια της πανδημίας κορονοϊού και το μέγεθος των επιπτώσεων της στην ελληνική οικονομία, το κυβερνητικό επιτελείο προσπαθεί να καταστρώσει ένα ρεαλιστικό, προσαρμόσιμο στις εξελίξεις σχέδιο για την αποτελεσματική στήριξη των επιχειρήσεων και του ανθρώπινου δυναμικού τους, ώστε η χώρα να μην επιστρέψει στον τούνελ της ύφεσης και η οικονομία να επανέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά μόλις παρέλθει η λαίλαπα.
Βασικούς κατευθυντήριους άξονες αποτελούν οι δύο δέσμες μέτρων που ανακοινώθηκαν εσπευσμένα χωρίς χρονοβόρες διαβουλεύσεις, ως δείγμα προθέσεων και ετοιμότητας και με στόχο να αποφευχθεί δραματική επιδείνωση του επιχειρηματικού κλίματος, η οποία πολύ δύσκολα θα μπορούσε να αντιστραφεί στη συνέχεια.
Τα μέτρα έδωσαν το “σωστό μήνυμα” στην αγορά και έγιναν δεκτά με ικανοποίηση, αν και πολλοί εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου – όπως και η αντιπολίτευση - τα θεωρούν ανεπαρκή, αναγνωρίζοντας πάντως ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση.
Αδικήθηκαν κλάδοι
Τα κενά και οι ανεπάρκειες που επισημαίνονται αφορούν κυρίως τη “λίστα των ΚΑΔ” - δηλαδή τους επιχειρηματικούς κλάδους που εντάσσονται στα μέτρα στήριξης επιχειρήσεων και εργαζομένων. Στα γραφεία των υπουργών Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη και Εργασίας Γιάννη Βρούτση φθάνουν συνεχώς υπομνήματα, προτάσεις και αιτήματα επιχειρηματικών συνδέσμων, επαγγελματικών φορέων και συνδικαλιστικών οργανώσεων που ζητούν να ενταχθεί ο κλάδος τους στη λίστα των άμεσα πληττόμενων.
Οπως τόνισαν επανειλημμένα οι συναρμόδιοι υπουργοί, η λίστα θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τις εξελίξεις. Θα διευρυνθεί με την προσθήκη και άλλων κλάδων, για τους οποίους θα διαπιστωθεί ότι οι δραστηριότητες και ο τζίρος τους πλήττονται σημαντικά από την επιδημία και από τα περιοριστικά μέτρα που λαμβάνονται για την αναχαίτιση της.
Επισημαίνεται ότι τα μέτρα στήριξης είναι οριζόντια, καλύπτουν δηλαδή όλες τις επιχειρήσεις των επιλέξιμων ΚΑΔ (Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας), ανεξάρτητα από το αν κλείνουν με κρατική εντολή ή με δική τους πρωτοβουλία, ή αν συνεχίζουν να λειτουργούν με περιορισμένες δραστηριότητες.
Διευρύνεται η λίστα
Το υπουργείο Οικονομικών είχε αρχικά ανακοινώσει πως οι κλάδοι που θα ενισχυθούν, θα επιλεγούν αυστηρά με βάση τα ημερήσια στοιχεία ηλεκτρονικών συναλλαγών που διαθέτει – και από τα οποία τεκμαίρεται ότι έχουν χάσει σημαντικό μέρος του τζίρου τους. Το κριτήριο αυτό φαίνεται ότι θα χαλαρώσει, καθώς διαπιστώνεται ότι δεν αντανακλά την εξέλιξη του τζίρου.
Ετοιμάζεται λοιπόν μιά σημαντική διεύρυνση της λίστας επιλέξιμων επιχειρήσεων, που θα οι εργαζόμενοι τους θα λάβουν το επίδομα των 800 ευρώ, ενώ οι ίδιες θα εξασφαλίσουν 4μηνο “πάγωμα” υποχρεώσεων και μέχρι τις 31 Ιουλίου δεν θα είναι υποχρεωμένες να πληρώσουν:
- Βεβαιωθείσες οφειλές από δηλώσεις ΦΠΑ, πληρωτέες τον Μάρτιο
- Κάθε είδους βεβαιωμένες οφειλές στις ΔΟΥ και στα Ελεγκτικά Κέντρα.
- Δόσεις των ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.
- Ασφαλιστικές εισφορές μηνός Φεβρουαρίου
- Ρυθμισμένες οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία.
Δεύτερο επίδομα 800 ευρώ
Παράλληλα, στο κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο συζητείται το σενάριο να δοθεί για έναν ακόμη μήνα το επίδομα των 800 ευρώ στους εργαζόμενους των επιλέξιμων (πληττόμενων) επιχειρήσεων, που οι συμβάσεις εργασίας τους θα διακοπούν/ανασταλούν προσωρινά.
Είναι ένα μέτρο που θα ανακουφίσει δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις κάθε μεγέθους – κυρίως ΜμΕ, καθώς θα τις απαλλάξει επί έναν ακόμη μήνα από το μισθολογικό κόστος, επιτρέποντας τους να ανταποκριθούν σε άλλες υποχρεώσεις τους και να φανούν στη συνέχεια συνεπείς προς την εφορία και τα ασφαλιστικά Ταμεία.
Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος για ένα ακόμη μηνιαίο επίδομα εκτιμάται ότι θα είναι της τάξεως των 680 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών εισφορών των δικαιούχων επιδόματος. Αρχικά είχε υπολογισθεί ότι η δαπάνη θα υπερέβαινε το 1 δισ. Ομως, μετά από διεξοδική μελέτη του θέματος στο ΥΠΟΙΚ και στο υπουργείο Εργασίας καταλήγουν στην εκτίμηση ότι ο αριθμός των δικαιούχων δεν θα υπερβεί τις 550.000, ενώ ο πρώτος υπολογισμός ήταν για 1,4 εκατομμύρια υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους.
Καλύπτεται η δαπάνη
Τα δημοσιονομικά περιθώρια υπάρχουν για να καλυφθεί χωρίς πρόβλημα αυτή η δαπάνη. Δεν θα χρειασθεί μάλιστα να πειραχθεί το "μαξιλάρι" διαθεσίμων, ακόμη και σε περίπτωση μεγάλης μείωσης των δημοσίων εσόδων τους επόμενους μήνες – η οποία είναι πλέον αναμενόμενη, λόγω της κρίσης και της 4μηνης αναστολής πληρωμών που δόθηκε στις σοβαρότερα πληττόμενες επιχειρήσεις.
Οπως δήλωσε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας, τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν μέχρι τις αρχές Ιουνίου. Μέχρι τότε θα υπάρχουν κάποια φορολογικά και άλλα έσοδα. Στη συνέχεια θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ποσά από το ¨μαξιλάρι ασφαλείας” και από το 1,8 δισ. ευρώ των ευρωπαϊκών κονδυλίων που θα περάσουν μέσω ΕΣΠΑ.
Αλλωστε οι δαπάνες αυτές για τη στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων έχουν πραγματικά αναπτυξιακό χαρακτήρα: Θα στηρίξουν το παραγωγικό δυναμικό της χώρας, ώστε η οικονομία να μπορεί να επανέλθει σε κανονικότητα και σε τροχιά ανάκαμψης μόλις παρέλθει η επιδημία κορονοϊού.
Η απόφαση της Κομισιόν για ενεργοποίηση της ρήτρας που αναστέλλει τους δημοσιονομικούς κανόνες σε περίπτωση μεγάλης κρίσης στην ΕΕ, δίνει μεγαλύτερα περιθώρια χειρισμών στην κυβέρνηση. Θα προσπαθήσει να τα αξιοποιήσει με φειδώ, έχοντας πάντα κατά νουν τις δημοσιονομικές και ταμειακές αντοχές.