Ενώ η αξιοποίηση του μεταλλευτικού πλούτου της χώρας αποτελεί αντικείμενο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο, που προσπαθεί να προσελύσει επενδύσεις σ' αυτό τον τομέα, ερωτηματικά προκαλούν τα τεκταινόμενα με τη διαχείριση και την αξιοποίηση-εκμετάλλευση πλούσιων κοιτασμάτων μετάλλων, που έχουν εντοπιστεί στη Χίο και στη Λακωνία.
Πλήθος ερωτηματικών έχουν γεννήσει οι πρακτικές μιας μικρής αυστριαλιανής μεταλλευτικής εταιρείας, που ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε στην Ελλάδα ένα από τα 20 μεγαλύτερα κοιτάσματα ψευδαργύρου στον κόσμο και λίγες ημέρες αργότερα πούλησε μετοχές της με έκπτωση για να συγκεντρώσει... 500.000 λίρες, ενώ η τιμή της μετοχής έχει καταρρεύσει. Την ίδια ώρα, αποκαλύπτεται ότι για τις έρευνες για αντιμόνιο στη Βόρεια Χίο έχει προσδιορισθεί μια έκταση 9 τετραγωνικών χιλιομέτρων, που περικλείει και τέσσερα χωριά!
Οι μεταλλευτικές έρευνες στους Μολάους και στη Βόρεια Χίο αποτελούν τις δύο κορυφαίες, αυτήν περίοδο, προσπάθειες της κυβέρνησης για ανακάλυψη κοιτασμάτων μεταλλευμάτων και κρίσιμων πρώτων υλών, που βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς είναι στόχος να υποκατασταθούν οι εισαγωγές κυρίως από την Κίνα.
Για τον μεταλλευτικό χώρο των Μολάων στη Λακωνία προκηρύχθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση Μητσοτάκη διεθνής διαγωνισμός. Το αποτέλεσμα ήταν απολύτως θετικό: Στην προκαταρκτική έρευνα επιβεβαιώθηκαν οι αναλύσεις και σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις της αναδόχου εταιρείας, βρέθηκε το σπάνιο "κρίσιμο μέταλλο" γερμάνιο (Ge). Αυτό έχει πολλές χρήσεις στην υψηλή τεχνολογία και η ΕΕ πρόκειται σύντομα να το εντάξει σε ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό πρόγραμμα.
Τώρα, όπως είχε προαναγγείλει από τον Αύγουστο του 2023 η αρμόδια υφυπουργός Αλεξάνδρα Σδούκου, η κυβέρνηση προχωρά τη διαγωνιστική διαδικασία για την παραχώρηση δικαιωμάτων αξιοποίησης-εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων αντιμονίου, το οποίο περιλαμβάνεται σε όλους τους καταλόγους της ΕΕ (από το 2011 μέχρι σήμερα) ως κρίσιμο και στρατηγικό μέταλλο, για το οποίο προβλέπονται και κοινοτικές επιδοτήσεις.
Πολύτιμο κοίτασμα, πάμφθηνες μετοχές
Σε ό,τι αφορά τους Μολάους Λακωνίας, στο οποίο έχει πάρει άδεια για έρευνες μια πολύ μικρή ελληνική εταιρεία, η "Ελληνικά Ορυκτά" την οποία εξαγόρασε η αυστραλιανή και εισηγμένη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, Rockfire Resources, τον Σεπτέμβριο καταγράφηκαν εξελίξεις που προκάλεσαν πολλά ερωτηματικά σε στελέχη επιχειρήσεων του κλάδου.
Στις 4 Σεπτεμβρίου, η Rockfire προχώρησε σε... επικές ανακοινώσεις στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. Ανέβασε κατά 500% την εκτίμησή για τα αποθέματα ψευδαργύρου στους Μολάους, μ αποτέλεσμα το συγκεκριμένο κοίτασμανα θεωρηθεί ως ένα από τα 20 μεγαλύτερα παγκοσμίως.
Σύμφωνα με την εταιρεία, η πιστοποίηση ερευνών με τον Αυστραλιανό Κώδικα JORC ξεπέρασε κάθε προσδοκία, καθώς εκτιμάται ότι υπάρχει απόθεμα 15 εκατ. τόνων ψευδαργύρου, αλλά και αποθέματα ενός από τα σπάνια κρίσιμα μέταλλα, του γερμανίου (Ge).
Μια προκαταρκτική εκτίμηση της ποσότητας γερμανίου (όχι κατά Jorc) κάνει λόγο για 105.700 τόνους. Η συνολική αξία του εκτιμώμενου κοιτάσματος υπολογίζεται ότι υπερβαίνει τα 400 εκατ. ευρώ.
Το περίεργο είναι ότι μετά τις ανακοινώσεις αυτές η μετοχή ανέβηκε από 0,16 στις 0,22 λίρες, σημειώνοντας άνοδο περίπου 40%. Ομως στη συνέχεια η Rockfire αποφάσισε να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου, πουλώντας νέες μετοχές με... έκπτωση.
Όπως αναφέρει έμπειρο στέλεχος της μεταλλευτικής βιομηχανίας, «δεν είναι δυνατόν στις 4/9/2024 να ανακοινώνουν ότι τα γνωστά αποθέματα αυξήθηκαν 500% στους Μολάους, δηλαδή η περιουσία της εταιρείας αυξήθηκε τουλάχιστον κατά μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια και στις 16/09/2024 μετά βίας να μαζεύουν 500.000 λίρες, αφού διέθεσαν νέες μετοχές με έκπτωση 33% από την τρέχουσα τιμή. Κανονικά θα έπρεπε η μετοχή να ανέβαινε τουλάχιστον πέντε φορές πάνω και να πήγαινε στη 1 λίρα και όχι να πέφτει στις 0,10 λίρες».
Πράγματι, η μετοχή της Rockfire σε τίποτα δεν θυμίζει μετοχή εταιρείας που έχει ανακαλύψει ένα από 20 μεγαλύτερα κοιτάσματα ψευδαργύρου, με αρκετά υψηλά αποθέματα μολύβδου και, ως παραπροϊόν, το περιζήτητο γερμάνιο. Το τελευταίο 12μηνο, όπως φαίνεται και στο γράφημα, έχει χάσει τα δύο τρίτα της αξίας της!
Η μικρή αυστραλιανή εταιρεία, με τη μικρή ελληνική θυγατρική (στον ισολογισμό για το 2022 εμφανίζει ότι απασχολεί έναν (1) εργαζόμενο!) έφθασε ως εδώ χρησιμοποιώντας κάποια μικρά ίδια κεφάλαια για γεωτρήσεις. Με τις 500.000 λίρες που συγκέντρωσε με την αύξηση κεφαλαίου δεν μπορεί να προχωρήσει σε σοβαρές περαιτέρω έρευνες. «Τι να καλύψουν 500.000 λίρες για μισθούς, μετακινήσεις, τρέχοντα ώστε να συνεχίσουν την έρευνά τους στα 300-500 μέτρα; Στην καλύτερη περίπτωση θα καταφέρουν να κάνουν γύρω στις 10 γεωτρήσεις», αναφέρει στέλεχος της μεταλλευτικής βιομηχανίας.
Άλλος έμπειρος παράγοντας σημειώνει ότι το πιθανότερο είναι ότι οι... χρυσοθήρες της Λακωνίας περιμένουν να πλουτίσουν χάρη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επειδή το μεταλλείο διαθέτει αποθέματα γερμανίου, που αποτελεί κρίσιμη πρώτη ύλη, περιμένουν να ενταχθούν σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα χρηματοδότησης και να κάνουν τις έρευνες για όλα τα μέταλλα με ευρωπαϊκά κονδύλια -το γερμάνιο δεν μπορεί να εξαχθεί μόνο του, αλλά μόνο ως παραπροϊόν της εξόρυξης του ψευδαργύρου.
Αν ολοκληρώσουν τις έρευνες με αυτό τον τρόπο, οι Αυστραλοί και οι τοπικοί τους συνεργάτες πιθανότατα θα μπορέσουν να πουλήσουν εν όλω ή εν μέρει την εταιρεία τους σε κάποια μεγαλύτερη μεταλλουργική εταιρεία, που θα αναλάβει την επένδυση στη μεταλλουργική υποδομή που απαιτείται για την παραγωγή των τελικών προϊόντων.
Ολόκληρα χωριά της Χίου σε περιοχή παραχώρησης!
Στο μεταξύ, στη Χίο έχουν εκδηλωθεί έντονες τοπικές αντιδράσεις στα σχέδια για παραχώρηση έκτασης για έρευνες για αντιμόνιο. Το αντιμόνιο εντάσσεται επίσης στα κρίσιμα μέταλλα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα παγκόσμια αποθέματα, που συγκεντρώνονται κυρίως στην Κίνα, υπολογίζεται ότι δεν ξεπερνούν τα 2 εκατ. τόννους, που με ετήσια παραγωγή 150.000 τόννων δεν επαρκούν για περισσότερα από 15 χρόνια.
Ενδιαφέρον για τα κοιτάσματα της Χίου έχει εκδηλώσει η γαλλική Waste & Water. Στα τέλη του 19ου αιώνα και πάλι γαλλική εταιρεία είχε εκμεταλλευθεί το κοίτασμα στην περιοχή της Κεράμου για την παραγωγή οξειδίου του αντιμονίου, ενώ τη δεκαετία του '50 έγινε νέα προσπάθεια εκμετάλλευσης από τον Μποδοσάκη με κονδύλια από το σχέδιο Μαρσάλ, η οποία διακόπηκε γρήγορα λόγω της πτώσης της διεθνούς τιμής.
Τώρα το υπουργείο Περιβάλλοντος προωθεί νέο διαγωνισμό για την επιλογή επενδυτή, εν μέσω τοπικών αντιδράσεων που προκαλούν οι φόβοι για επιβάρυνση του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Το περίεργο είναι ότι η διαδικασία φαίνεται να προωθείται με προχειρότητα, καθώς η τοπική ενημερωτική ιστοσελίδα astraparis.gr αποκάλυψε ότι τέσσερα χωριά της Βόρειας Χίου – Αγιάσματα, Αφροδίσια, Κέραμος και Χάλανδρα – βρίσκονται εντός της έκτασης των 9,02 τετραγωνικών χιλιομέτρων, που η κυβέρνηση σχεδιάζει να εκμισθώσει σε ιδιωτικές εταιρείες για μεταλλευτική έρευνα και εκμετάλλευση και συγκεκριμένα για εξορύξεις αντιμονίου!
Αυτό προκύπτει από τα δεδομένα (συντεταγμένες), που έχει δώσει στην δημοσιότητα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και περιλαμβάνονται στα προς διαβούλευση δημόσια έγγραφα, τόσο της προκήρυξης του διεθνούς διαγωνισμού, όσο και της σύμβασης που θα καταρτισθεί με τον μισθωτή.
Ο πολιτικός μηχανικός κ. Γιώργος Καραμανής τοποθέτησε στον χάρτη τις συντεταγμένες ΕΓΣΑ ΄87, που περιλαμβάνονται στα έγγραφα του ΥΠΕΝ και διαπιστώθηκε ότι:
- Οι τρεις από τους αναφερόμενους οικισμούς, Αφροδίσια, Κέραμος και Χάλανδρα, είναι εξ ολοκλήρου εντός του προς εκμίσθωση χώρου των 9,02 Km2, ενώ ο οικισμός των Αγιασμάτων στο μεγαλύτερο μέρος του, όλη η παραλία του, ακόμα και τμήμα του θαλάσσιου χώρου.
- Πολύ κοντά στην περίμετρο των περίπου 13 χιλιομέτρων της υπόψη έκτασης βρίσκονται βόρεια τα Λεπτόποδα (περίπου 500 μέτρα), νότια ο Εγρηγόρος (περίπου 650 μέτρα) και τα Κουρούνια (περίπου 800 μέτρα). Στην έκταση περιλαμβάνονται γεωργικές εκτάσεις και εκμεταλλεύσεις, δασικές περιοχές, ακόμη και τα εξωκλήσια της περιοχής.
Με βάση το αποκαλυπτικό αυτό εύρημα, σημειώνει η ιστοσελίδα, προκύπτει αβίαστα το ερώτημα αν ο επενδυτής που θα προκύψει από τον διεθνή διαγωνισμό, θα επεκτείνει την μεταλλευτική του δραστηριότητα για την εξόρυξη του αντιμονίου (επιφανειακή ή υπόγεια) εντός των τεσσάρων αυτών οικισμών.