Έμπορος χρυσού εμπλέκει τον Ερντογάν σε διεθνές σκάνδαλο με μίζες

Ο Τουρκοϊρανός έμπορος χρυσού Ρεζά Ζαράμπ, που είναι κατηγορούμενος σε μια υπόθεση που αφορά την παραβίαση του εμπάργκο σε βάρος του Ιράν, ενέπλεξε σήμερα τον ίδιο τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υποστηρίζοντας ότι είχε εγκρίνει αυτοπροσώπως μια συναλλαγή εκ μέρους της Τεχεράνης.

Ο Ζαράμπ έχει δηλώσει ένοχος και συνεργάζεται με τους Αμερικανούς εισαγγελείς στη δίκη σε βάρος ενός Τούρκου, υψηλόβαθμου τραπεζικού στελέχους, που κατηγορείται για συνωμοσία με στόχο την παράκαμψη των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στο Ιράν. Την εποχή εκείνη ο Ερντογάν ήταν ακόμη πρωθυπουργός της Τουρκίας.

Η κατάθεση αυτή δόθηκε κατά την τρίτη ημέρα της ακροαματικής διαδικασίας στη δίκη του Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, στελέχους της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank, ο οποίος έχει δηλώσει αθώος.

Λίγο νωρίτερα, ο Ζαράμπ είπε στο ομοσπονδιακό δικαστήριο του Μανχάταν ότι συναντήθηκε το 2012 με τους εκπροσώπους μιας ινδικής εταιρείας προκειμένου να συζητήσει τη μεταφορά ιρανικών κεφαλαίων εκτός της Ινδίας. Πρόσθεσε ότι δεν θυμάται πώς λεγόταν η εταιρεία αυτή.

Οι αμερικανικές εισαγγελικές αρχές έχουν ασκήσει διώξεις σε βάρος εννέα προσώπων για την υπόθεση αυτή. Ωστόσο, μόνο ο 34χρονος Ζαράμπ και ο 47χρονος Ατίλα έχουν συλληφθεί στις ΗΠΑ. Οι εισαγγελείς υποστηρίζουν ότι οι κατηγορούμενοι συμμετείχαν από το 2010 μέχρι το 2015 σε μια απάτη που περιλάμβανε αγορές χρυσού και υποτιθέμενες αγορές τροφίμων με στόχο να αποκτήσει το Ιράν πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, παραβιάζοντας έτσι τις κυρώσεις.

Η υπόθεση αυτή προκαλεί εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας. Η κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ερντογάν υποστηρίζει ότι είναι μια κατασκευασμένη υπόθεση, για πολιτικούς λόγους.

Η κατάθεση του Ζαράμπ ξεκίνησε την Τετάρτη. Έχει δηλώσει ότι ήταν επικεφαλής ενός διεθνούς σχήματος ξεπλύματος βρόμικου χρήματος ώστε να βοηθήσει το Ιράν να παρακάμψει τις κυρώσεις και να επενδύσει στο εξωτερικό τα έσοδά του από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Υποστηρίζει ότι βοήθησε την Τεχεράνη να χρησιμοποιήσει κεφάλαια που ήταν κατατεθειμένα στην τράπεζα Halkbank για να αγοράσει χρυσό που στη συνέχεια μεταφέρθηκε λαθραία στο Ντουμπάι και πουλήθηκε έναντι μετρητών.

Σύμφωνα με τον Ζαράμπ, ο Ατίλα βοήθησε στις συναλλαγές αυτές, μαζί με τον πρώην γενικό διευθυντή της Halkbank Σουλεϊμάν Ασλάν. Υποστηρίζει επίσης ότι δωροδόκησε με ποσό άνω των 50 εκατομμυρίων δολαρίων τον πρώην υπουργό Οικονομίας της Τουρκίας Ζαφέρ Τσαγκλαγιάν. Τόσο ο Ασλάν όσο και ο Τσαγκλαγιάν είναι κατηγορούμενοι στην υπόθεση αυτή.

Η κυβέρνηση της Τουρκίας διαβεβαιώνει ότι ο Τσαγκλαγιάν ενήργησε με βάση το τουρκικό και το διεθνές δίκαιο ενώ η Halkbank τονίζει ότι όλες οι συναλλαγές της ήταν σύμφωνες με τους εθνικούς και τους διεθνείς τραπεζικούς κανόνες.