Ανοικτή πληγή παραμένει για τον κλάδο της μεταποίησης και εμπορίας καφέ στην Ελλάδα η φορολογία. Τον προηγούμενο μήνα το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Ένωσης Καφέ συναντήθηκε με τον υπουργό Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη όπου έθεσε το θέμα της κατάργησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον καφέ, ο οποίος επιβαρύνει ετησίως τον κλάδο με ποσό 140 εκατ. ευρώ με την προϋπόθεση βεβαίως ότι υπάρχει ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος.
Μάλιστα το ΔΣ αντιπρότεινε μέρος των συγκεκριμένων κρατικών εσόδων να διατίθεται για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και του παράνομου εμπορίου στη χώρα μας.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε εχθές ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, Τάσος Γιάγκογλου στο πλαίσιο ενημερωτικής εκδήλωσης, από το 2017 έως και το 2023 συνελέγησαν στα κρατικά ταμεία συνολικά 1 δισ. ευρώ από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. Ο αρχικός προϋπολογισμός του μέτρου ήταν 70 εκατ. ευρώ. Τον πρώτο χρόνο εισπράχθηκαν 90 αντί για 70 εκατ. ευρώ που ήταν ο αρχικός προϋπολογισμός και από τότε βαίνει ανοδικά ο συγκεκριμένος αριθμός έως και το 2023 όπου έφτασε τα 140 εκατ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι ο ειδικός φόρος κατανάλωσης ανέρχεται στα 2 ευρώ ανά κιλό στον πράσινο (ωμό) καφέ, 3 ευρώ στον έτοιμο εισαγόμενο καφέ και 4 ευρώ στον στιγμιαίο.
«Εάν γινόταν η κατάργηση του ειδικού φόρου, αυτό θα σήμαινε την ίδια στιγμή την μείωση της τιμής στο ράφι κατά τουλάχιστον 10%» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γιάγκογλου.
Μάλιστα, τόνισε ότι οι επιχειρήσεις του κλάδου προπληρώνουν τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης. Όταν επιβλήθηκε για πρώτη φορά ο Ειδικός Φόρος, οι δραστηριοποιούμενες επιχειρήσεις χρειάστηκαν τη διπλάσια ρευστότητα από αυτή που είχαν ανάγκη έως και εκείνη τη στιγμή. Κατά την αρχική του επιβολή, ο φόρος αντιστοιχούσε σε περίπου 80% από την τότε αξία αγοράς του πράσινου καφέ κατά την εισαγωγή του.
Αυξημένη η κατανάλωση καφέ
Αναφορικά με την κατανάλωση καφέ στην Ελλάδα, επισημάνθηκε ότι έχει αυξηθεί περίπου 4% με 5% μετά την πανδημία. Το πρώτο τετράμηνο του 2024 είναι 1,6% αυξημένη σε όγκο στα σούπερ μάρκετ σε σχέση με το αντίστοιχο τετράμηνο του 2023. Σε ετήσια βάση στην Ελλάδα καταναλώνονται συνολικά περίπου 40.000 τόνοι καφέ.
Την ίδια ώρα, οι ποσότητες που διακινούνται παράνομα στην Ελλάδα υπολογίζονται μεταξύ 10% έως και 15% με βάση τις εκτιμήσεις της αγοράς. Όπως επισημάνθηκε, υπάρχει πρόθεση να δημιουργηθούν κινητές μονάδες ελέγχου, κίνηση που είναι προς το παρόν άγνωστο πότε θα υλοποιηθεί από πλευράς του υπουργείου Οικονομικών. Προσέγγιση της Ελληνικής Ένωσης Καφέ είναι, μέρος των ετήσιων εσόδων που εισπράττονται από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης, να διατίθενται για την καταπολέμηση της παράνομης κατανάλωσης καφέ. Οι μεγαλύτερες ποσότητες λαθραίου καφέ εισάγονται από τα βόρεια σύνορα της χώρας. Σημειώνεται ότι χώρες όπου εφαρμόζεται ο Ειδικός Φόρος κατανάλωσης, εκτός από την Ελλάδα, είναι η Γερμανία και το Βέλγιο.
Σε σχέση με τις αυξητικές τάσεις που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα στην αγορά του καφέ, επισημάνθηκε ότι υπάρχει άνοδος τιμών στις ποικιλίες Robusta (38% της παγκόσμιας παραγωγής) που συμπαρέσυραν και τις τιμές της ποικιλίας Arabica (62% της παγκόσμιας παραγωγής). Οι ποικιλίες Robusta έχουν φτάσει να διαπραγματεύονται έως και 60% στη μέγιστη τιμή τους και στο 30% οι ποικιλίες Arabica στη μέγιστη τιμή που έχει πιάσει η ποικιλία. Οι εταιρείες έχουν αφομοιώσει το μεγαλύτερο μέρος των ανατιμήσεων, αλλά αν συνεχιστεί, σύμφωνα με τον κ. Γιάγκογλου, θα υπάρξουν ανατιμήσεις ανάλογα με το επίπεδο τιμών που θα αναγκαστεί να αγοράσει μία επιχείρηση από τώρα και στο εξής με αποτέλεσμα οι ανατιμήσεις να κινηθούν από 5% έως και 15% στο ράφι των σούπερ μάρκετ. Σημειώνεται ότι η τελευταία ανατίμηση στον κλάδο καφέ έγινε το 2022.
Σε ό,τι αφορά τον επιμερισμό της κατανάλωσης στο οργανωμένο λιανεμπόριο σε όγκο πρώτος σε ποσότητες είναι ο ελληνικός με ποσοστό 50%, ενώ σε αξία καταλαμβάνει μερίδιο 30%. Ακολουθεί ο στιγμιαίος με ποσοστό 18% σε όγκο και σε αξία 30%, o εσπρέσο με 15% σε όγκο και 25% σε αξία. Ο φίλτρου έχει μερίδιο 17% σε όγκο και 13% σε αξία. Η κάψουλα από τη συνολική κατανάλωση του εσπρέσο έχει μερίδιο 50% σε όγκο και σε αξία 71%.
Το σύνολο της αγοράς στα σούπερ μάρκετ ανέρχεται στα 340.000.000 ευρώ ετησιοποιημένα στο πρώτο τετράμηνο του 2024 με αύξηση 3,2% σε αξία σε σύγκριση με το πρώτο τετράμηνο του 2023. Ο όγκος κατανάλωσης αυξήθηκε στην ίδια περίοδο κατά 1,6%. Ο τζίρος από τις πωλήσεις κάψουλας καφέ στα σούπερ μάρκετ υπολογίζεται σε περίπου 60 εκατ. ευρώ ετησίως. Σημειώνεται ότι τα στοιχεία αφορούν το οργανωμένο λιανεμπόριο, συμπεριλαμβανομένης της Lidl Ελλάς.