Τους λόγους, για τους οποίους ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν επέτρεψε να πληρώσει η Τράπεζα Πειραιώς το κουπόνι των υπό όρους μετατρέψιμων ομολογιών (Coco's), με αποτέλεσμα να μετατραπούν σε μετοχές και περάσει η τράπεζα στον έλεγχο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, εξηγεί ο επικεφαλής του SSM, Αντρέα Ενρία, απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη.
Όπως σημειώνει ο Α. Ενρία, μεταξύ άλλων, η απόφαση του SSM ελήφθη με βάση τους περιορισμούς που ισχύουν «για ιδρύματα για τα οποία η διανομή κερδών θα μείωνε το κεφάλαιο CET1 (σ.σ.: βασικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας) σε τέτοιο επίπεδο ώστε να μην ικανοποιείται πλέον η συνδυασμένη απαίτηση αποθέματος ασφαλείας».
Ειδικότερα, στην επιστολή του προς τον Δ. Παπαδημούλη ο κ. Ενρία αναφέρει:
- «Στην επιστολή σας θέσατε τρία ερωτήματα σχετικά με τις πληρωμές τόκων για τα CoCo. Κατανοώ ότι πρόκειται για το μέσο που εξέδωσε η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. στις 2 Δεκεμβρίου 2015 στο πλαίσιο προληπτικής ανακεφαλαιοποίησης, το οποίο ανέλαβε πλήρως και διακρατεί το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Λόγω των χαρακτηριστικών του, αυτό το μέσο δεν θα πληρούσε τα κριτήρια για τη συμπερίληψή του στο κεφάλαιο κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 – CET1) της τράπεζας σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν συμφωνηθεί σε διεθνές επίπεδο, αλλά η ευρωπαϊκή νομοθεσία επέτρεψε σε ό,τι αφορά το CET1 την αναγνώριση επίσης μέσων που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο μέτρων κρατικής στήριξης και η ΕΚΤ ενέκρινε αυτή την κατηγοριοποίηση.
- Πρώτον, θέσατε το ερώτημα κατά πόσον η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. είναι υποχρεωμένη να καταβάλει τόκους για τα CoCo με βάση το άρθρο 141 της οδηγίας σχετικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (Capital Requirements Directive – CRD IV) 2 . Θα ήθελα να σας επισημάνω ότι αυτή η διάταξη θέτει ορισμένους περιορισμούς σχετικά με τη διανομή κερδών όσον αφορά το κεφάλαιο CET1 αλλά δεν απαιτεί από τα ιδρύματα να προβαίνουν σε διανομή κερδών. Αυτοί οι περιορισμοί σχετικά με τη διανομή κερδών όσον αφορά το κεφάλαιο CET1, όπως απορρέουν από το άρθρο 141 της CRD IV, ισχύουν για ιδρύματα για τα οποία η διανομή κερδών θα μείωνε το κεφάλαιο CET1 σε τέτοιο επίπεδο ώστε να μην ικανοποιείται πλέον η συνδυασμένη απαίτηση αποθέματος ασφαλείας.
- Δεύτερον, θέσατε το ερώτημα κατά πόσον η σύσταση της ΕΚΤ σχετικά με τις διανομές μερισμάτων στη διάρκεια της πανδημίας της νόσου (COVID-19) 4 περιορίζει την πληρωμή τόκων για τα CoCos, εφόσον η σύσταση αυτή αναφέρεται μόνο στην πληρωμή μερισμάτων. Γενικά, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι ο όρος «μέρισμα», όπως χρησιμοποιείται στη σύσταση, αφορά κάθε μορφή καταβολής μετρητών που αφορά το κεφάλαιο CET1 και έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ποσότητας ή την επιδείνωση της ποιότητας των ιδίων κεφαλαίων. Οι πληρωμές τόκων για οποιοδήποτε μέσο που αφορά το κεφάλαιο CET1, επομένως, θα καλύπτονταν κατ’ αρχήν από τη σύσταση της ΕΚΤ. Ενώ η σύσταση της ΕΚΤ δεν αποτελεί δεσμευτικό νομικό μέσο, η ΕΚΤ προβαίνει σε ενέργειες παρακολούθησης των συστάσεών της στο πλαίσιο του εποπτικού διαλόγου που διενεργεί με τις τράπεζες.
- Τέλος, θέσατε το ερώτημα γιατί η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. υπέβαλε αίτημα στην Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ σχετικά με το ενδεχόμενο καταβολής τοκομεριδίων CoCo, δεδομένου ότι η Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε. έχει δηλώσει δημοσίως ότι η πληρωμή τόκων σε μετρητά είναι καθόλα διαχειρίσιμη. Είμαι ενήμερος για τη δημοσιοποίηση στην οποία προέβη η τράπεζα για αυτό το ζήτημα5 , αλλά δεν μπορώ να διατυπώσω σχόλια για μεμονωμένα πιστωτικά ιδρύματα και τις ενέργειές τους καθώς υπόκειμαι σε απαιτήσεις επαγγελματικού απορρήτου, όπως περιγράφονται στην CRD IV. Αυτό συνεπάγεται ότι δεν μπορώ να διατυπώνω σχόλια για τον χαρακτήρα και την έκταση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ τραπεζών και εποπτικών αρχών».
