Με τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης να έχουν ξεπεράσει τις 300.000, αυξημένες κατά 80.000 το τελευταίο 12μηνο, η κυβέρνηση επιχειρεί να «χρυσώσει το χάπι» των χιλιάδων εν αναμονή συνταξιούχων, που περιμένουν ακόμα και 4 χρόνια, αυξάνοντας τα ποσά των προσωρινών συντάξεων.
Επίσης, η κίνηση αυτή προϊδεάζει για περαιτέρω καθυστερήσεις στην απονομή συντάξεων και για νέα αύξηση των εκκρεμών αιτήσεων, μολονότι ο ΕΦΚΑ υπόσχεται επιτάχυνση της διαδικασίας.
Οι αυξήσεις στις προσωρινές συντάξεις υπολογίζεται να είναι έως και 288 ευρώ το μήνα, με αναδρομικά που κυμαίνονται μεταξύ 1.152 ευρώ και 6.912 ευρώ και θα καταβληθούν από τον ερχόμενο Οκτώβριο, σύμφωνα με δημοσίευμα του «Ελεύθερου Τύπου».
Συγκεκριμένα, με νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας που έρχεται εντός της επόμενης εβδομάδας στη Βουλή, αυξάνονται όλες οι προσωρινές συντάξεις που έχουν εκδοθεί από τις 13/5/2016 και μετά, ενώ θεσπίζεται και προκαταβολή του εφάπαξ
Οι βασικές διατάξεις
Σύμφωνα με τις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου, για τις προσωρινές συντάξεις, που παρουσιάζει ο «Ελεύθερος Τύπος»:
- Η προσωρινή σύνταξη για συνταξιούχους από Ταμεία μισθωτών αυξάνεται στο 80% του μέσου μισθού του τελευταίου έτους αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αρχικές τους αιτήσεις (μετά τις 13/5/2016). Ο μέσος όρος του μηνιαίου μισθού βγαίνει από το άθροισμα του συνόλου των μισθών που καταβλήθηκαν στο 12μηνο πριν από την αίτηση, διά του 12.
- Η προσωρινή σύνταξη για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες αυξάνεται στο 70% του μέσου μηνιαίου εισοδήματος του τελευταίου 12μήνου, αντί 50% που είχε υπολογιστεί στις αρχικές τους αιτήσεις (μετά τις 13/5/2016). Ο μέσος όρος του μηνιαίου εισοδήματος βγαίνει από το άθροισμα του συνόλου των εισφορών που καταβλήθηκαν στο 12μηνο πριν από την αίτηση, διά του 0,20 και στη συνέχεια διά του 12.
- Για τους συνταξιούχους λόγω θανάτου που δεν έχουν πάρει οριστική σύνταξη η προσωρινή αυξάνεται στο 70% της σύνταξης του θανόντος και ουσιαστικά θα παίρνουν εξαρχής την οριστική σύνταξη, καθώς αντιστοιχεί στο 70% της σύνταξης του θανόντος.
- Για τους δικαιούχους αναπηρικής σύνταξης η προσωρινή θα καταβάλλεται ανάλογα με το ποσοστό αναπηρίας, ως εξής: α) προσωρινή 75% με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως και 79,99% και β) προσωρινή 50% με αναπηρία έως 66,99%.
- Οι διατάξεις για την αύξηση των προσωρινών συντάξεων εφαρμόζονται αναδρομικά σε περιπτώσεις ασφαλισμένων που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης από τις 13/5/2016 και δεν έχει εκδοθεί η οριστική σύνταξη.
- Το κατώτατο ποσό της προσωρινής σύνταξης μένει στα 384 ευρώ (όσο η εθνική σύνταξη για 20 έτη) όπως και πριν για όλες τις κατηγορίες.
- Το ανώτατο ποσό της προσωρινής σύνταξης για τους συνταξιούχους από Ταμεία ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων δεν μπορεί να ξεπερνά τις δυόμισι εθνικές συντάξεις (384×2=960), δηλαδή έχει κόφτη στα 960 ευρώ (αντί 768 ευρώ που είναι τώρα). Για τους συνταξιούχους από Tαμεία μισθωτών και ΟΓΑ το πλαφόν μένει στα 768 ευρώ (δηλαδή στο διπλάσιο της εθνικής σύνταξης).
- Θεσπίζεται από εδώ και στο εξής (όχι αναδρομικά) χορήγηση μειωμένης κατά 30% προσωρινής σύνταξης για συνταξιούχους που συνεχίζουν την εργασία τους και δεν έχουν πάρει οριστική σύνταξη, καθώς και για όσους αναλάβουν στο εξής εργασία μετά την αίτηση συνταξιοδότησης. Η μείωση 30% θα υπολογιστεί στα νέα ποσά των προσωρινών συντάξεων.
- Σε περιπτώσεις αίτησης για μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος το ποσό της προσωρινής σύνταξης μειώνεται κατά 0,5% για κάθε μήνα (ή 6% για κάθε έτος) που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του εκάστοτε ορίου ηλικίας για την πλήρη σύνταξη.
- Η προσωρινή σύνταξη καταβάλλεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα στους δικαιούχους που είναι άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και στους γονείς και νόμιμους κηδεμόνες που προστατεύουν άτομα με αναπηρία.
Χωρίς αλλαγές
Δεν προβλέπεται αύξηση στα ποσά που λαμβάνουν ως προσωρινή σύνταξη οι συνταξιούχοι του Δημοσίου με αίτηση από 13/5/2016 και μετά, καθώς παίρνουν το 50% των μέσων μηνιαίων συντάξιμων αποδοχών τους του τελευταίου 12μήνου πριν από την αίτηση, χωρίς να ισχύει κανένα πλαφόν.
Συνταξιούχος του Δημοσίου με μέσο μισθό 2.000 ευρώ έχει προσωρινή σύνταξη 1.000 ευρώ, ενώ συνταξιούχος Ταμείου ιδιωτικού τομέα με μισθό 2.000 ευρώ έχει προσωρινή σύνταξη 768 ευρώ γιατί και πριν με το 50%, αλλά και τώρα με το 80% ξεπερνά το πλαφόν των 768 ευρώ, οπότε η σύνταξη περιορίζεται στο πλαφόν που λέει ο νόμος.
Επίσης, δεν προβλέπεται χορήγηση προσωρινής επικουρικής σύνταξης. Στην περίπτωση που η οριστική σύνταξη βγει μικρότερη της προσωρινής, τότε ο συνταξιούχος θα επιστρέψει τη διαφορά με παρακράτηση της διαφοράς από την οριστική σύνταξη με 25% ή 40 δόσεις.
Σε ποιες περιπτώσεις δεν χορηγείται προσωρινή
Δεν χορηγείται προσωρινή σύνταξη:
- Οταν ο ασφαλισμένος δεν το επιθυμεί.
- Οταν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
- Οταν θεμελιώνεται δικαίωμα με συνυπολογισμό χρόνου στο εξωτερικό.
- Οταν δεν έχουν κατατεθεί τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
- Οταν λαμβάνεται και άλλη κύρια σύνταξη για την ίδια αιτία.
- Οταν είναι απαραίτητη η αναγνώριση χρόνων ασφάλισης εκτός αν εκδοθεί η απόφαση αναγνώρισης μετά την αίτηση.
- Οταν υπάρχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές πάνω από 4.000 ευρώ στον ΟΓΑ, 15.000 ευρώ στο ΕΤΑΑ ή 20.000 ευρώ στον ΟΑΕΕ
Προκαταβολή 50% ως 80% από εφάπαξ
Σύμφωνα με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου, οι άμεσα ασφαλισμένοι δύνανται να λάβουν μέρος της εφάπαξ παροχής ως προκαταβολή.
Προϋποθέσεις χορήγησης της προκαταβολής είναι:
α) η πάροδος 3 μηνών από την υποβολή αίτησης χορήγησης εφάπαξ παροχής,
β) η έκδοση οριστικής απόφασης κύριας σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας,
γ) η πραγματοποίηση ελάχιστου χρόνου ασφάλισης 20 ετών αυτοτελώς σε έναν πρώην Φορέα Απονομής Εφάπαξ.
Για ασφαλισμένους του ΝΑΤ η προκαταβολή μπορεί να χορηγείται χωρίς να συντρέχει 20ετής ασφάλιση.
Το ύψος της προκαταβολής προκύπτει ως ποσοστό επί του μέσου ποσού εφάπαξ κάθε φορέα και εξετάζεται να είναι το 50% ως 80%. Το ακριβές ποσοστό θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση.
Στο Δημόσιο το μέσο εφάπαξ είναι περίπου στις 20.000 ευρώ που σημαίνει ότι η προκαταβολή θα είναι από 10.000 ευρώ (με 50%) ως 16.000 ευρώ (με το 80%).
Στα Ταμεία Πρόνοιας των ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΣΕ, κ.ά.) αλλά και τραπεζών, τα μέσα ποσά εφάπαξ κυμαίνονται μεταξύ 35.000 και 50.000 ευρώ, που σημαίνει προκαταβολές από 17.500 ευρώ (με το 50%) ως και 40.000 ευρώ (με το 80%).