Το φράγμα του 1 τρισεκατομμυρίου ευρώ έσπασε το 2019, ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός του δημοσίου, μέσω των ρέπος, επί των αποθεματικών των φορέων του Δημοσίου.
Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα ιστορικό ρεκόρ, ενώ το οξύμωρο είναι, πως η παρούσα κυβέρνηση της ΝΔ, ενώ επέκρινε την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για την υποχρεωτική μεταφορά των αποθεματικών των φορέων Γενικής Κυβέρνησης στην Τράπεζα της Ελλάδος, υπερχρησιμοποίησε τη συγκεκριμένη δυνατότητα στο δεύτερο εξάμηνο του 2019.
Έτσι, ενώ στο πρώτο εξάμηνο ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός του δημοσίου, μέσω των ρέπος είχε φτάσει σε 477,2 δισ. ευρώ, στο τέλος του Δεκεμβρίου το συνολικό ποσό του βραχυπρόθεσμου δανεισμού έφτασε σε 1 τρισ. και 62 δισ. ευρώ. Αθροιστικά, στο β’ εξάμηνο του 2019, εκδόθηκαν ρέπος ύψους 580,2 δισ. ευρώ!
Συνολικά το 2019 εκδόθηκαν ρέπος αξίας 1,062 τρισ. ευρώ και εξοφλήθηκαν ρέπος (στην ίδια χρονιά) αξίας 1,057 τρισ. ευρώ.
Πρόκειται για ασύλληπτα νούμερα, για τα ελληνικά δημοσιονομικά δεδομένα, αλλά η «πηγή» όλων αυτών των τεράστιων ποσών είναι μερικά δισεκατομμύρια ευρώ.
Η διαφορά των εκδόσεων και εξοφλήσεων, είναι 4,3 δισ. ευρώ, που θεωρείται ότι είναι το ποσό που μοχλεύεται, καθώς ποτέ δεν έχει υπάρξει ενημέρωση για το ποσά των αποθεματικών των φορέων Γενικής Κυβέρνησης που έχει μεταφερθεί στην Τράπεζα της Ελλάδος και τα διαχειρίζεται το δημόσιο.
Η ανάγκη που έγινε συνήθεια
Η διαχείριση των αποθεματικών των φορέων γενικής κυβέρνησης (πλην των Ασφαλιστικών Ταμείων), εφαρμόζεται από τον Φεβρουάριο του 2014, όταν με απόφαση του τότε Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα παρασχέθηκε εξουσιοδότηση στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, ως εντολοδόχου του Ελληνικού Δημοσίου, για τη σύναψη πράξεων πώλησης τίτλων διαχείρισης του Ελληνικού Δημοσίου με συμφωνία επαναγοράς (repos) με φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
Στο πρώτο εξάμηνο του 2015, λόγω των ταμειακών ανοιγμάτων του Δημοσίου, κατέστη υποχρεωτική η μεταφορά στην Τράπεζα της Ελλάδος του συνόλου των αποθεματικών όλων των φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
Είναι σαφές ότι οι φορείς Γενικής Κυβέρνησης, δεν έχουν διαθέσιμα 1,1 τρισ. ευρώ, αλλά τα συγκεκριμένα ποσά υπολογίζονται σε 4-5 δισ. ευρώ. Όμως μοχλεύονται και εκδίδονται ρέπος, διάρκειας ολίγων ημερών και ανανεώνονται συνεχώς. Έτσι το δημόσιο εξασφαλίζει, αφενός την κάλυψη ενδεχόμενων ταμειακών ανοιγμάτων ενώ οι φορείς του δημοσίου, κερδίζουν μεγαλύτερες αποδόσεις, από εκείνες που θα αποκόμιζαν εάν είχαν καταθέσει στις τράπεζες τα συγκεκριμένα ποσά.
Το περασμένο έτος, η μέθοδος αυτή έφτασε στο αποκορύφωμά της, καθώς το άθροισμα των εκδόσεων ρέπος από τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, ανήλθε σωρευτικά στο ποσό των 1,061 τρισ. ευρώ.