Μια ανοιχτή πληγή για τον φορολογικό μηχανισμό αποτελούν τα φαινόμενα διαφθοράς που ανακύπτουν κατά καιρούς όπως η εγκληματική οργάνωση της Χαλκίδας, όπως προκύπτει από τις επίσημες εκθέσεις της ΑΑΔΕ.
Εκατοντάδες είναι οι καταγγελίες κάθε χρόνο που γίνονται σε βάρος εφοριακών υπαλλήλων στις αρμόδιες υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου ενώ δεκάδες είναι οι υποθέσεις που εκδικάζονται.
Η Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων, κατά το 2023, υποδέχτηκε 274 καταγγελίες-αναφορές-πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες καταγγέλλεται, αναφέρεται ή αναγράφεται, ότι έχουν τελεσθεί πειθαρχικά παραπτώματα ή ποινικά αδικήματα, εκ μέρους υπαλλήλων της ΑΑΔΕ.
Από το σύνολο των προαναφερθεισών καταγγελιών, εξετάσθηκαν και αξιολογήθηκαν 259 καταγγελίες (το 94,5%) το 2023 εκ των οποίων οι 221 αφορούσαν Υπηρεσίες και Υπαλλήλους της ΑΑΔΕ και οι υπόλοιπες 38 καταγγελίες διαβιβάστηκαν αρμοδίως σε Υπηρεσίες και φορείς ή αρχειοθετήθηκαν (περιπτώσεις όλως αβασίμων).
Οι 221 καταγγελίες που αφορούσαν Υπηρεσίες και υπαλλήλους της ΑΑΔΕ προωθήθηκαν αρμοδίως, προκειμένου να ακολουθηθούν οι επιβαλλόμενες ενέργειες εκ μέρους των αρμόδιων Υπηρεσιών (όπως έκδοση εντολών διενέργειας έρευνας, προκαταρτικής εξέτασης – ΕΔΕ, ελέγχων περιουσιακής κατάστασης κ.λπ.).
Ακόμη το 2023 ολοκληρώθηκαν 33 έλεγχοι περιουσιακής κατάστασης Προϊσταμένων και 48 έλεγχοι περιουσιακής κατάστασης υπαλλήλων.
Από τους ανωτέρω 81 ελέγχους δεν δικαιολογείται απόκτηση περιουσιακών στοιχείων για 9 υπαλλήλους και οι σχετικές υποθέσεις διαβιβάσθηκαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο για καταλογισμό υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, στη ΔΔΑΔ για την πειθαρχική δίωξή τους και στους αρμόδιους εισαγγελικούς λειτουργούς για ποινική αξιολόγηση.
Το 2023 διενεργήθηκαν 82 έλεγχοι για εντοπισμό ποινικών αδικημάτων και πειθαρχικών παραπτωμάτων υπαλλήλων έναντι ετήσιου στόχου 90 ελέγχων. Από τους ανωτέρω ελέγχους, στους 17 προέκυψαν ποινικά αδικήματα και πειθαρχικά παραπτώματα για 52 συνολικά υπαλλήλους και οι υποθέσεις τους διαβιβάστηκαν στις αρμόδιες Υπηρεσίες (Εισαγγελία, Δ/νση Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού, κ.λπ.), για τις κατά νόμο ενέργειές τους.
Αντίστοιχα, το έτος 2023 διενεργήθηκαν 46 επιτόπιοι έλεγχοι στις κατά τόπους Υπηρεσίες από Οικονομικούς Επιθεωρητές για την τήρηση των διατάξεων νόμων, κανονιστικών αποφάσεων και εγκυκλίων διαταγών, με σκοπό την πρόληψη και αποκάλυψη τυχόν παραβατικής συμπεριφοράς των υπαλλήλων, υπερβαίνοντας τον ετήσιο στόχο ελέγχων που είχε τεθεί.
Παραπομπές και καταδίκες
Συγχρόνως, το 2023 παραπέμφθηκαν 67 υπάλληλοι ενώπιον του Πειθαρχικού Συμβουλίου της ΑΑΔΕ. Αναφορικά με τις υποθέσεις διαφθοράς, σημειώνεται ειδικότερα ότι για τις υποθέσεις που ξεκίνησαν βάσει πορισματικών εκθέσεων, 7 υπάλληλοι παραπέμφθηκαν στο Πειθαρχικό Συμβούλιο και εκκρεμεί ερώτημα ενώπιον του αρμόδιου Πειθαρχικού Συμβουλίου για 6 υπαλλήλους για τη θέση ή όχι σε δυνητική αργία.
Ακόμα, για 1 υπάλληλο η υπόθεση τέθηκε στο αρχείο μετά από τη γνωμοδότηση του Πειθαρχικού Συμβουλίου ότι δεν συντρέχουν λόγοι θέσης σε δυνητική αργία. Αναφέρεται επίσης ότι, για 4 υπαλλήλους λύθηκε η υπαλληλική σχέση το 2023 λόγω εκτέλεσης πειθαρχικής ποινής οριστικής παύσης.
Περαιτέρω και όσον αφορά στις υποθέσεις που ξεκίνησαν βάσει της γνωστοποίησης της ποινικής δίωξης από την αρμόδια εισαγγελία, αναφέρεται ότι 6 υπάλληλοι παραπέμφθηκαν ενώπιον του αρμόδιου Πειθαρχικού Συμβουλίου για τα πειθαρχικά παραπτώματα της αναξιοπρεπούς συμπεριφοράς, της παράβασης καθήκοντος κατά τον Ποινικό Κώδικα και της απόκτησης οικονομικού οφέλους, η πράξη ενός υπαλλήλου αφορά ενέργεια ως μέλους οικονομικής επιτροπής Δήμου και 1 υπάλληλος είναι σε αναμονή ποινικού κατηγορητηρίου.
Στο πλαίσιο των ανωτέρω υποθέσεων, 2 υπάλληλοι τέθηκαν σε δυνητική αργία, 3 υπάλληλοι τέθηκαν σε υποχρεωτική αργία, για 2 υπαλλήλους εκκρεμεί ερώτημα για τη θέση ή όχι σε δυνητική αργία ενώπιον του αρμόδιου Πειθαρχικού Συμβουλίου και 1 υπάλληλος βρίσκεται σε αναστολή άσκησης καθηκόντων. Αναφέρεται επίσης ότι, 3 υπάλληλοι εξέπεσαν αυτοδίκαια από την Υπηρεσία, λόγω αμετάκλητης ποινικής απόφασης.
Τα παραπτώματα
Σύμφωνα με την επεξήγηση της ΑΑΔΕ, « Ενδεικτικά Πειθαρχικά Παραπτώματα» αποτελούν τα ακόλουθα:
- Παράβαση καθήκοντος κατά τον ΠΚ ή άλλους ειδικούς ποινικούς νόμους.
- Αναξιοπρεπής ή ανάρμοστη ή ανάξια για υπάλληλο συμπεριφορά εντός ή εκτός της υπηρεσίας.
- Απόκτηση οικονομικού οφέλους.
- Ενδεικτικά Ποινικά Αδικήματα αποτελούν:
- η απιστία,
- η δωροληψία,
- η ψευδής βεβαίωση,
- η παραβίαση υπηρεσιακού απορρήτου.
Οι στόχοι για το 2024
Για το 2024, σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ, τα μέτρα κατά της διαφθοράς προβλέπουν:
- Διενέργεια 32 εσωτερικών ελέγχων σε διαδικασίες και λειτουργίες των Υπηρεσιών της ΑΑΔΕ.
- Διενέργεια 65 ελέγχων περιουσιακής κατάστασης προϊσταμένων και υπαλλήλων.
- Διενέργεια 35 επιτόπιων αιφνιδιαστικών ελέγχων στις Υπηρεσίες.
- Διενέργεια 75 ελέγχων για εντοπισμό ποινικών αδικημάτων και πειθαρχικών παραπτωμάτων υπαλλήλων της ΑΑΔΕ.
- Αξιολόγηση και διεκπεραίωση τουλάχιστον του 80% του συνόλου των καταγγελιών που περιέρχονται σε γνώση της Διεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων.
- Διενέργεια 40 ελέγχων περιουσιακής κατάστασης υπαλλήλων της ΑΑΔΕ.
- Διενέργεια 11 στοχευμένων οικονομικών και διαχειριστικών ελέγχων δημοσίων υπολόγων και δημοσίων διαχειρίσεων, καταλογισμών των ευθυνομένων, οικονομικών και διαχειριστικών ελέγχων υποθέσεων που ανάγονται σε χρόνο πριν την 22/03/2017, καταλογισμών αυτών και εκκρεμών καταλογισμών κατά την ως άνω ημερομηνία, καθώς και εξέτασης καταγγελιών και αναφορών που αφορούν σε φορολογικές υποθέσεις για τις οποίες έχει διενεργηθεί φορολογικός έλεγχος, αποκλειστικά για τη διακρίβωση ποινικών αδικημάτων και πειθαρχικών παραπτωμάτων που διαπράττουν ή συμμετέχουν σε αυτά υπάλληλοι της ΑΑΔΕ.