Το Ευρωκοινοβούλιο εξέφρασε την ανησυχία του για το ότι οι νόμοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με την παροχή βοήθειας σε παράτυπους μετανάστες, έχουν «ακούσιες συνέπειες» για τους πολίτες που παράσχουν ανθρωπιστική βοήθεια στους μετανάστες με ένα ψήφισμα μη νομοθετικού περιεχομένου κατά την τρέχουσα Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο (02-05/07).
Το Ευρωκοινοβούλιο σημειώνει ότι ο ρόλος αυτών που εργάζονται στον χώρο της ανθρωπιστικής βοήθειας και των ΜΚΟ επικεντρώνεται όλο και περισσότερο στο πλαίσιο μιας ευρύτερης πολιτικής συζήτησης σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της άφιξης των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ορισμένους να τους κατηγορούν ότι ενθαρρύνουν την εμπορία ανθρώπων και να ενεργούν εκτός νομικού πλαισίου.
Το Ευρωκοινοβούλιο επισημαίνει επίσης ότι οι πολίτες και οι ΜΚΟ που παράσχουν ανθρωπιστική βοήθεια διενεργώντας επιχειρήσεις διάσωσης στη θάλασσα και στην ξηρά «υποστηρίζουν και συμπληρώνουν τις δράσεις διάσωσης που αναλαμβάνουν οι αρμόδιες αρχές στα κράτη μέλη της ΕΕ». Τονίζει ότι οποιαδήποτε δράση πρέπει να παραμείνει εντός του νομικού πλαισίου που προβλέπεται από την οδηγία 2002 για την «υποβοήθηση», και οι όποιες επιχειρήσεις διεξάγονται θα γίνονται υπό τον έλεγχο των εθνικών αρχών.
Σύμφωνα με την οδηγία του 2002 για την «υποβοήθηση» (διευκόλυνση), τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης υποχρεούνται να θεσπίσουν νόμους που να απαριθμούν τις ποινικές κυρώσεις για όσους «διευκολύνουν» την παράνομη είσοδο, διέλευση ή διαμονή μεταναστών. Ωστόσο, η υφιστάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία δίνει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να απαλλάξουν την «ανθρωπιστική» δράση από τον κατάλογο εγκλημάτων, τονίζεται στο ψήφισμα.
To Eυρωκοινοβούλιο εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι λίγα κράτη μέλη έχουν ενσωματώσει στο εθνικό τους δίκαιο την εξαίρεση για την «ανθρωπιστική βοήθεια».
Τέλος, επισημαίνει, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές που να διευκρινίζουν ποιες μορφές διευκόλυνσης δεν θα πρέπει να ποινικοποιούνται από τα κράτη μέλη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο νόμος εφαρμόζεται με μεγαλύτερη σαφήνεια και ομοιομορφία, υπογραμμίζεται στο ψήφισμα.
Δ. Αβραμόπουλος: Δεν υπάρχει πρόθεση για διωγμό των πολιτών
Στη συζήτηση τοποθετήθηκε ο Ευρωπαίος επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης, Δημήτρης Αβραμόπουλος, τονίζοντας πως το επίκεντρο όλων των δράσεών της Επιτροπής σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα κράτη μέλη είναι και πάντα ήταν να παταχθούν τα εγκληματικά δίκτυα παράνομης διακίνησης μεταναστών.
«Οι ενέργειές μας ήταν επιτυχείς μέχρι στιγμής, αν και δεν θα μειώσουμε τις προσπάθειές μας μέχρι να καταστρέψουμε εξ ολοκλήρου το επιχειρηματικό τους μοντέλο» είπε και πρόσθεσε πως δεν υπάρχει πρόθεση για διωγμό των πολιτών και των οργανώσεων που παρέχουν πραγματική βοήθεια σε όσους βρίσκονται σε ανάγκη.
«Πρέπει να αποφευχθεί η ποινικοποίηση της γνήσιας ανθρωπιστικής βοήθειας και, ας είμαστε σαφείς, η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διευκόλυνση της παράνομης εισόδου, διαμετακόμισης και διαμονής δεν απαιτεί από τα κράτη μέλη να το πράξουν. Αντιθέτως, προβλέπει τη δυνατότητα εξαίρεσης της αυθεντικής ανθρωπιστικής βοήθειας από την ποινικοποίηση βάσει του εθνικού δικαίου και μέχρι στιγμής οκτώ κράτη μέλη έχουν παράσχει κάποιο είδος ρητής εξαίρεσης» είπε.
Ο Claude Moraes (Σοσιαλιστές και Δημοκράτες, ΗΒ), συντάκτης του ψηφίσματος εξ ονόματος της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, δήλωσε τα εξής: «Χρειαζόμαστε σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για την ανθρωπιστική βοήθεια. Αυτό είναι το κλειδί σε ένα πλαίσιο, όπου πολίτες και ΜΚΟ εργάζονται πολύ σκληρά για να σώσουν ανθρώπους στη θάλασσα και να τους βοηθήσουν στην ξηρά. Κατά τη διάρκεια της αποστολής μου στη Λιβύη, ΜΚΟ εξήγησαν ξανά και ξανά ότι αυτό αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουν να συνεχίσουν το έργο τους».