Τσουχτερά είναι φέτος τα τεκμήρια για χιλιάδες φορολογούμενους, λόγω της μέγγενης των αυξημένων επιτοκίων των δανείων, αλλά και των ακινήτων, μετά την αύξηση των αντικειμενικών αξιών.
Η αύξηση των επιτοκίων των δανείων αποτελεί διπλό πονοκέφαλο για χιλιάδες νοικοκυριά. Αφενός αυξάνονται οι μηνιαίες δόσεις αποπληρωμής των δανείων, ψαλιδίζοντας το διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα, αφετέρου τα ποσά που καταβάλλονται αποτελούν τεκμήριο.
Έτσι τα ποσό των τοκοχρεολυτικών δόσεων των δανείων, που έχουν αυξηθεί σημαντικά από τον περασμένο Ιούλιο, που ξεκίνησε η εξωφρενική πολιτική των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, διογκώνει την ετήσια τεκμαρτή δαπάνη.
Σημειώνεται ότι στην παγίδα των τεκμηρίων έπεσαν πέρυσι 2.032.887 φορολογούμενοι, υπόχρεοι και σύζυγοι, στους οποίους καταλογίστηκε επιπλέον εισόδημα ύψους 6,35 δισ. ευρώ και φυσικά πλήρωσαν αυξημένο φόρο εισοδήματος.
Και αν για το φορολογικό έτος 2022, η επιβάρυνση θα είναι μισή, αφού οι αυξήσεις των επιτοκίων ξεκίνησαν από τον Ιούλιο του 2022, για τα εισοδήματα του 2023 που θα φορολογηθούν το 2024, η επιβάρυνση, λόγω τεκμηρίων, θα αυξηθεί δραματικά, καθώς πρόκειται να ακολουθήσουν και άλλες αυξήσεις επιτοκίων.
Τα ποσά που δαπανά ετησίως ο φορολογούμενος για την τοκοχρεολυτική απόσβεση των δανείων του, στεγαστικά, καταναλωτικά, πιστωτικές κάρτες, αποτελούν τεκμήριο και αθροίζονται με τις υπόλοιπες τεκμαρτές δαπάνες.
Οι σχετικές δαπάνες αναγράφονται στους κωδικούς 727-728 του πίνακα 5 του εντύπου Ε1. Ειδικότερα, συμπληρώνεται το ποσό της ετήσιας δαπάνης που καταβλήθηκε το 2022 για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων και πιστώσεων γενικά.
Επίσης, συμπληρώνεται το ποσό που καταβλήθηκε για την τοκοχρεολυτική απόσβεση των χρεώσεων των πιστωτικών καρτών, εφόσον οι χρεώσεις αυτές οφείλονται σε αγορά μη καταναλωτικών αγαθών μέσω αυτών των πιστωτικών καρτών (αγορά αυτοκινήτου, μηχανήματος, πινάκων ζωγραφικής και λοιπών περιουσιακών στοιχείων).
Στην περίπτωση αναγραφής ποσού στους κωδικούς 727-728, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στα ποσά αυτά και το ποσό τυχόν τόκων υπερημερίας.
Και το τεκμήριο ακινήτων
Συγχρόνως αυξημένα είναι τα τεκμήρια των ακινήτων για το φορολογικό έτος 2022. Σημαντικές αυξήσεις της τεκμαρτής δαπάνης διαπιστώνουν οι φορολογούμενοι που κατέχουν ακίνητα σε περιοχές, οι οποίες μέχρι και πέρυσι είχαν τιμή ζώνης έως 2.800 ευρώ ή έως 5.000 ευρώ.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της, ως εξής:
- μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
- από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
- από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
- από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
- από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας το τεκμήριο είναι 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.
Όμως, οι τεκμαρτές δαπάνες που προκύπτουν από την παραπάνω κλίμακα, προσαυξάνονται:
- Κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και
- Κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.
- Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπόψη αυξημένα κατά 20%, ενώ για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά «αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης» λαμβάνονται υπόψη μειωμένα κατά 50%.
Σημειώνεται δε, ότι τα τεκμήρια διαβίωσης για τις κατοικίες βαρύνουν τους φορολογούμενους είτε είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, είτε τα νοικιάζουν, είτε τους έχουν παραχωρηθεί δωρεάν.
Παραδείγματα
Διαμέρισμα 100 τμ. που βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης 2.700 ευρώ, το 2021 είχε τεκμήριο 6.500 ευρώ.
Εφόσον η αντικειμενική του αξία αυξήθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2022 και ξεπέρασε το ποσό των 2.800 ευρώ, το ίδιο διαμέρισμα θα έχει φέτος τεκμήριο 9.100 ευρώ, αυξημένο κατά 40%.
Διαμέρισμα 100 τμ. το οποίο βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης 4.800 ευρώ ανά τ.μ. και από την 1η Ιανουαρίου 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε (πάνω από 5.000 ευρώ) σε 5.100 ευρώ.
Για το φορολογικό έτος 2021 είχε τεκμαρτή δαπάνη ύψους 9.100 ευρώ, ενώ για φέτος το τεκμήριο θα αυξηθεί, κατά 21,4%, σε 11.050 ευρώ.