Η Ευρωπαϊκή Ενωση κατέληξε σε συμφωνία επί του πρώτου σταδίου σχεδίου που αποσκοπεί στην χρησιμοποίηση των εσόδων από τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, ανακοίνωσε το Βέλγιο που ασκεί την εξάμηνη προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η συμφωνία επιτεύχθηκε χθες το βράδυ σε επίπεδο πρεσβευτών, ανακοίνωσε η βελγική προεδρία στην πλατφόρμα Χ (Twitter).
Η συμφωνία προχωρά μία μακρά και δύσκολη συζήτηση σε νομικό επίπεδο για τον τρόπο χρησιμοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του ρωσικού κράτους που δεσμεύθηκαν από τους δυτικούς θεσμούς αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση δέσμευσε κεφάλαια ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας. Περί το 90% των κεφαλαίων αυτών διαχειρίζεται η Euroclear, διεθνής οργανισμός διακανονισμών με έδρα το Βέλγιο.
Η επιλογή της κατάσχεσης των κεφαλαίων αυτών και η χρησιμοποίησή τους στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας έχει αποκλεισθεί, διότι θα κινδύνευε να κλονίσει τις διεθνείς αγορές και να αποδυναμώσει το ευρώ.
Ορισμένες χώρες, ανάμεσά τους το Βέλγιο, πρότειναν την επιβολή φόρου επί των δεσμευμένων κεφαλαίων, τα οποία θα μπορούσαν να αποδίδουν περί τα τρία δισεκατομμύρια ευρώ εσόδων ετησίως στο Κίεβο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε στις 27 χώρες μέλη μία μετριοπαθή πρόταση που προβλέπει ότι οι διαχειριστές των κεφαλαίων αυτών, όπως η Euroclear, θα πρέπει κατ' αρχάς να ξεχωρίσουν τους τόκους και τα έσοδα που προέρχονται από τα κεφάλαια αυτά και να τα δεσμεύσουν σε χωριστό λογαριασμό.
Σε δεύτερο χρόνο, και για να επιτραπεί επιτέλους στην Ουκρανία να επωφεληθεί από τους πόρους αυτούς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταθέσει νέα πρόταση που θα αφορά την δέσμευση και χρησιμοποίησή τους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αιτιολόγησε αυτήν την προσέγγιση με την ανάγκη για επίδειξη εξαιρετικής προσοχής απέναντι στις πιθανές νομικές επιπλοκές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενεργεί για το θέμα αυτό σε συντονισμό με τις χώρες της Ομάδας των 7 για να περιορισθούν στο ελάχιστον οι κίνδυνοι τέτοιων επιπλοκών.
Το Βέλγιο, όπου και η έδρα της Euroclear, φορολογεί ήδη τα έσοδα και τους τόκους που παράγουν τα κεφάλαια αυτά, όπως κάνει και με άλλους χρηματοπιστωτικούς θεσμούς που εδράζονται στο βελγικό έδαφος. Σε ό,τι αφορά την Euroclear, το Βέλγιο αποφάσισε να κατευθύνει τα έσοδα και τους τόκους απευθείας στην Ουκρανία.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ ντε Κροο υποσχέθηκε τον Οκτώβριο να χορηγήσει το 2024 στην Ουκρανία ποσόν ύψους 1,7 δισεκατομμυρίου ευρώ, που αντιστοιχεί στο προϊόν αυτών των φόρων που επιβάλλει το Βέλγιο. Το αντίστοιχο ποσόν για το 2023 ανερχόταν σε 600 εκατομμύρια ευρώ..