Το μήνυμα πως η σχέση Ελλάδας και Κροατίας είναι μία από τις λιγότερο γνωστές ιστορίες επιτυχίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και ότι οι δύο χώρες θέλησαν να δώσουν το παράδειγμα και να κοιτάξουν μπροστά και όχι πίσω, εργαζόμενες από κοινού για την οικοδόμηση μιας διμερούς σχέσης που αντανακλά τις αξίες του 21ου και όχι του 19ου αιώνα, αξίες που κατοχυρώνονται στη Συνθήκη της ΕΕ, στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, όπως ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, η ειρηνική επίλυση των διαφορών, ο σεβασμός της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η οποία συνιστά μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου, στέλνουν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Νίκος Δένδιας και Γκόρνταν Γκρλιτς Ράντμαν, με κοινό άρθρο τους στην εφημερίδα «Η Καθημερινή της Κυριακής».
Στο κοινό άρθρο τους, με αφορμή τη συμπλήρωση 30 ετών διπλωματικών σχέσεων, που τιτλοφορείται «Η πορεία προς την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση», οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της Κροατίας τονίζουν πως η Αθήνα και το Ζάγκρεμπ έθεσαν από κοινού τις βασικές αρχές για ένα «αλφαβητάρι» των καλών διμερών και πολυμερών σχέσεων και έκαναν κτήμα τους τα διδάγματά του. «Τώρα, η φιλοδοξία μας, το καθήκον μας προς τους λαούς μας και τους γείτονές μας είναι να συμβάλουμε στην εφαρμογή αυτών των διδαγμάτων για το κοινό όφελος της ευρωπαϊκής μας οικογένειας» διαμηνύουν. Αποκρυσταλλώνοντας περαιτέρω το μήνυμά τους, υπογραμμίζουν ότι σε ιδιαίτερα ταραγμένους καιρούς, όταν ο κόσμος μοιάζει πιο σκοτεινός, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, «οφείλουμε να προσφέρουμε μία αχτίδα φωτός και να δείξουμε σε όλους ότι υπάρχει ένα καλύτερο μέλλον. «Υπάρχουν ιστορίες επιτυχίας στις οποίες μπορούμε να βασιστούμε. Αυτό είναι το νόημα της σχέσης μεταξύ της Ελλάδας και της Κροατίας» σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, εκφράζουν την εδραία πεποίθηση ότι ο μόνος δρόμος προς την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής είναι ο δρόμος που οδηγεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Σε αυτό το πλαίσιο, εκφράζουν την πλήρη υποστήριξη της Ελλάδας και της Κροατίας για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία, καθώς και τη διασφάλιση μιας ευρωπαϊκής πορείας για την περιοχή. «Αυτό απορρέει από την ακλόνητη πεποίθησή μας ότι, αν δεν αναλάβουμε θετική δράση και δεν παρέχουμε βοήθεια και υποστήριξη σε όλους εκείνους που επιδιώκουν να ενταχθούν στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, άλλες αποσταθεροποιητικές και ανταγωνιστικές δυνάμεις θα καλύψουν το κενό που αναπόφευκτα θα δημιουργηθεί. Έχουμε επίσης αναλάβει πρωτοβουλίες για την προάσπιση του απαραβίαστου των συνόρων, το οποίο για εμάς παραμένει μια από τις θεμελιώδεις αρχές της πολιτικής μας» επισημαίνουν με έμφαση.
Ειδική αναφορά κάνουν στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη. «Για να διασφαλιστεί μια καλύτερη και πιο αντιπροσωπευτική διακυβέρνηση, οι επερχόμενες εκλογές στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη θα πρέπει να διεξαχθούν ελεύθερα και δημοκρατικά, με βάση την αρχή της ισότητας των τριών συνιστωσών εθνοτήτων και της μη διάκρισης για όλους τους πολίτες. Η συνταγματική και εκλογική μεταρρύθμιση πρέπει να ολοκληρωθούν επειγόντως. Σε συνδυασμό με άλλες κρίσιμες μεταρρυθμίσεις, θα επιτρέψει στη χώρα να προχωρήσει αποφασιστικά στην ευρωπαϊκή της πορεία» υποστηρίζουν από κοινού.
Εν συνεχεία εστιάζουν στις διμερείς σχέσεις και την πολυμερή συνεργασία σε περιφερειακά σχήματα, όπως η Διαδικασία Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της οποίας η Αθήνα είχε την Προεδρία μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες. «Ένα βασικό στοιχείο που συνέβαλε στη σημαντική πρόοδο των σχέσεων μας ήταν η στρατηγική επιδίωξη και προσπάθεια του Ζάγκρεμπ να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, υποψηφιότητες που η Αθήνα υποστήριξε σθεναρά, από την πρώτη στιγμή. Πράγμα, το οποίο συνάδει με τον κοινό μας στόχο για την εξασφάλιση μιας ευρωπαϊκής προοπτικής για την ευρύτερη περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των Δυτικών Βαλκανίων» διαπιστώνουν. Επίσης, καταγράφουν ότι τα τελευταία χρόνια, οι διμερείς πολιτικές συναντήσεις και επαφές, μεταξύ άλλων και σε υψηλό επίπεδο, έχουν αυξηθεί, προσφέροντας τη δυνατότητα για ενισχυμένη οικονομική και εμπορική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών, έναν τομέα όπου υπάρχουν ακόμη ανεκμετάλλευτες δυνατότητες. «Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι απόψεις και οι θέσεις των δύο χωρών μας συγκλίνουν σε μια σειρά σημαντικών τομέων πολιτικής της ΕΕ» παρατηρούν εξάλλου.
Ακόμα, επισημαίνουν πως η Κροατία, η οποία άσκησε την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020, στάθηκε στο πλευρό της Ελλάδας και διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο, βοηθώντας την Ελλάδα να προστατεύσει τα σύνορά της και να αποτρέψει ένα κύμα παράνομης μετανάστευσης.
Τέλος, ξεχωριστή αναφορά κάνουν στους μεσογειακούς δεσμούς και τη στενή συνεργασία τους στην Ευρωμεσογειακή Διάσκεψη (EUMED9) «Η Αθήνα και το Ζάγκρεμπ "ανακάλυψαν εκ νέου" επίσης τους ισχυρούς και μακραίωνους μεσογειακούς δεσμούς τους. Από πέρυσι, η Κροατία συμμετέχει πλήρως στην EUMED9, ένα όχημα στενότερης συνεργασίας μεταξύ των νότιων κρατών-μελών της ΕΕ, αναφέρουν.
Σημειώνεται πως οι διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας-Κροατίας χρονολογούνται από τις 20 Ιουλίου 1992, με την ελληνική πρεσβεία να ιδρύεται στο Ζάγκρεμπ τον Νοέμβριο του 1994. Αντίστοιχα, η Κροατία διατηρεί στην Αθήνα πρεσβεία καθώς και προξενικό γραφείο από το 1993.
Δημήτρης Μάνωλης
© ΑΠΕ-ΜΠΕ