Ασκήσεις επί χάρτου κάνουν στο υπουργείο Ενέργειας για να υπολογίσουν πόσο και ποιες επιχειρήσεις θα μπορέσουν να πάρουν επιδότηση για τους λογαριασμούς ρεύματος του Δεκεμβρίου, χωρίς να υπάρξουν και δυσάρεστες εκπλήξεις, όπως είχε συμβεί στο πρόσφατο παρελθόν, όταν η Κομισιόν δεν ενέκρινε επιδοτήσεις που είχαν ήδη δοθεί και οι επιχειρήσεις κλήθηκαν να τις επιστρέψουν.
Το πρόβλημα της ενίσχυσης των επιχειρήσεων, οι οποίες το καλοκαίρι είχαν αποκλεισθεί από τις επιδοτήσεις και υπήρξε έντονη δυσαρέσκεια, είναι αρκετά σύνθετο, καθώς θα πρέπει ο τελικός λογαριασμός να μην «φουσκώσει» υπερβολικά, ώστε να μην επιβαρυνθούν αντίστοιχα με πολύ υψηλό φόρο οι παραγωγοί ενέργειας. Επιπλέον, θα πρέπει να δομηθεί με τέτοιο τρόπο το σχήμα της επιδότησης, ώστε να περάσει χωρίς προβλήματα από τον έλεγχο της Κομισιόν για κρατικές ενισχύσεις.
Τις δυσκολίες αναγνώρισε σήμερα ο Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, γ.γ. Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών. Όπως δήλωσε, «είναι μεγάλο το πρόβλημα των τιμών του ρεύματος. Πέρα από την επίπτωση που έχει στην τσέπη του καταναλωτή, είναι και η επίπτωση που έχει στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Το ερώτημα είναι τι δυνατότητες έχουμε να κάνουμε σοβαρές επιδοτήσεις. Αυτό επεξεργαζόμαστε τώρα. Υπάρχει μια ομάδα που δουλεύει και βλέπουμε τι μπορούμε να κάνουμε για τις επιχειρήσεις και ποιες επιχειρήσεις.
Πρέπει να έχουμε μερικές προϋποθέσεις. Κατ’ αρχήν πρέπει να είναι επιχειρήσεις που πληρώνουν το ρεύμα τους (ακόμα και αν βρίσκονται σε ρύθμιση). Επιχειρήσεις που θα πρέπει να τεστάρουμε αν είναι σωστοί οι μετρητές τους. Οι απαιτήσεις και των επιχειρήσεων και των ανθρώπων όλων μας, είναι πάντοτε μεγαλύτερες από τους διαθέσιμους πόρους. Αυτή την εβδομάδα θα κριθούν όλα. Μαζί με τα νοικοκυριά θα υπάρχει και μια στοχευμένη επιδότηση επιχειρήσεων μαζί. Δυστυχώς, το κράτος ποτέ δεν μπορεί να λύσει όλα τα προβλήματα των ανθρώπων και των επιχειρήσεων, κάνει ό,τι μπορεί».
Τα κριτήρια που θα πρέπει να τεθούν για να μειωθεί ο αριθμός των επιχειρήσεων που θα επιδοτηθούν δεν έχουν αποφασισθεί ακόμη, ούτε και έχουν εγκριθεί από την Κομισιόν, παρότι πλησιάζει η 1η Δεκεμβρίου, δηλαδή η ημέρα που θα πρέπει να παρουσιασθεί το σχήμα των επιδοτήσεων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Ένα πρώτο «ξεσκαρτάρισμα», σύμφωνα με όσα δήλωσε ο κ. Αϊβαλιώτης, μπορεί να γίνει με βάση τα στοιχεία των παρόχων, που θα δείξουν πόσες επιχειρήσεις είναι συνεπείς στην εξόφληση των υποχρεώσεών τους και έχουν μετρητές σε κανονική λειτουργία. Αυτές θα επιδοτηθούν και οι υπόλοιπες θα αποκλεισθούν από την επιδότηση. Σημειωτέον ότι ο συνολικός αριθμός των μικρών επιχειρήσεων που είναι υποψήφιες για επιδότηση είναι 1,2 εκατομμύρια.
Το ερώτημα, όμως, είναι αν αυτό το «φίλτρο» θα είναι αρκετό για να περιορισθεί σε λογικά όρια το ποσό που θα πρέπει να δοθεί για επιδότηση των επιχειρήσεων, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί με φόρο στους παραγωγούς ενέργειας. Αν είναι πολύ υψηλό το ποσό του φόρου, θα υπάρξει δυσαρέσκεια από τους παραγωγούς ενέργειας.
Επιπλέον, θα πρέπει να αποσαφηνισθεί από την Κομισιόν αν επαρκεί το κριτήριο της μη ύπαρξης οφειλών για να θεωρηθεί ότι το σχήμα επιδότησης είναι στοχευμένο και όχι οριζόντιο. Αν κριθεί ότι είναι οριζόντιο, η Επιτροπή μπορεί να το απαγορεύσει. Έτσι, δεν αποκλείεται να τεθούν και άλλες προϋποθέσεις για την παροχή της επιδότησης στις επιχειρήσεις, όπως για παράδειγμα το αν ανήκουν σε κλάδους με υψηλή συμμετοχή του κόστους ρεύματος στο συνολικό κόστος λειτουργίας.
Το καλοκαίρι, όλα αυτά τα προβλήματα είχε αποδειχθεί ότι ήταν πολύ δύσκολο να ξεπερασθούν, γι' αυτό και τελικά το υπουργείο Ενέργειας πρόσφερε επιδότηση μόνο στους οικιακούς καταναλωτές, αφήνοντας εκτός σχήματος τις επιχειρήσεις. Εξάλλου, η κυβέρνηση βρίσκεται αυτή τη φορά σε συνεχή συνεννόηση με την Κομισιόν, για να αποφύγει την επανάληψη του φιάσκου που είχε σημειωθεί με τις επιδοτήσεις που είχαν δοθεί επί ημερών του Κ. Σκρέκα, το 2022.
Τότε είχαν επιδοτηθεί 1,2 εκατ. μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις χωρίς κριτήρια και χωρίς να έχει εξασφαλισθεί εκ των προτέρων η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πολύ αργότερα, η Επιτροπή εξέδωσε απόφαση απαγόρευσης αυτών των ενισχύσεων, με αποτέλεσμα να δοθεί εντολή στους παρόχους να τις ανακτήσουν μέσα από την εξόφληση των τιμολογίων του ρεύματος και να βρεθούν ξαφνικά αντιμέτωπες οι επιχειρήσεις με πολύ «φουσκωμένους» λογαριασμούς.