Η κυβέρνηση έχει λάβει τις αποφάσεις της για το μείζον θέμα που απασχολεί ενάμισυ εκατομμύριο συνταξιούχους – και ολόκληρη την ελληνική κοινωνία: Η συμπεφωνημένη με τους δανειστές και νομοθετημένη μείωση των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου 2019, δεν πρόκειται να γίνει. Το ζητούμενο πλέον είναι πώς η κατάργηση ή η αναστολή εφαρμογής του μέτρου δεν θα θεωρηθεί μονομερής ενέργεια.
Ο φόβος αυτός είναι που αναγκάζει τον πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς να μη μιλούν για ειλημμένες αποφάσεις και να περιορίζονται απλώς σε διαβεβαιώσεις ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα, ελπίζοντας ότι θα αποσπάσει τελικά τη συναίνεση των δανειστών.
Ακόμη και από το βήμα της ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός θα είναι εξαιρετικά φειδωλός και ιδιαίτερα προσεκτικός στις διατυπώσεις του γι αυτό το θέμα, αποφεύγοντας να δεσμευθεί για πάγωμα του μέτρου. Θα τονίσει απλώς ότι η αποτροπή των μειώσεων είναι πρωταρχικός στόχος της κυβέρνησης, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι θα μπορέσει να τον επιτύχει.
Σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές των υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών, σε κυβερνητικές συσκέψεις που έγιναν τις τελευταίες μέρες, συμφωνήθηκε να μπει «κόκκινη γραμμή» για τις συντάξεις και η κυβέρνηση να πορευτεί πλέον με γνώμονα ότι δεν πρόκειται επ’ ουδενί να αποδεχθεί και να υλοποιήσει τις νομοθετημένες μειώσεις.
Πλεονάσματα, αντίμετρα, κοινωνικό πακέτο
Ξεκινώντας από αυτή τη βάση, το κυβερνητικό επιτελείο ένα σχέδιο χειρισμών και διαπραγματευτικής στρατηγικής, με στόχο να αποσπάσει τουλάχιστον την ανοχή των Ευρωπαίων εταίρων-δανειστών για πάγωμα που μέτρου.
Η ελληνική πλευρά θα προβάλει το επιχείρημα ότι οι περικοπές δεν είναι δημοσιονομικά αναγκαίες, καθώς επιτυγχάνονται πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από τους στόχους. Κι ενώ δημοσιονομικά είναι αχρείαστες, θα έχουν άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία – κυρίως στην καταναλωτική ζήτηση.
Ως τελευταίο «χαρτί» στη διαπραγμάτευση μπορεί να χρησιμοποιηθούν τα «αντίμετρα» που είχαν αποφασισθεί παλαιότερα προς αντιστάθμιση επιπτώσεων από σκληρά μνημονιακά μέτρα. Να παγώσουν δηλαδή αυτές οι παροχές – και ορισμένα άλλα μέτρα του κοινωνικού πακέτου – ώστε να αντισταθμισθεί εν μέρει το κόστος από τη μη μείωση των συντάξεων.
Ερήμην του ΔΝΤ
Το δυσκολότερο είναι να καμφθούν οι αντιρρήσεις του ΔΝΤ, το οποίο επιμένει δογματικά σε περαιτέρω μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης. Στο Μαξίμου εκτιμούν ότι αυτό είναι το μικρότερο πρόβλημα και ότι αν συναινέσουν οι Ευρωπαίοι, το μέτρο μπορεί να παγώσει και ερήμην του ΔΝΤ.
Προς το παρόν ο πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι υπουργοί θα αποφύγουν επιμελώς οποιαδήποτε κίνηση ή δήλωση που θα δημιουργούσε την εντύπωση ότι η κυβέρνηση πρόκειται να προχωρήσει σε μονομερή ενέργεια.
Το σταθερό μήνυμα προς τις Βρυξέλλες είναι ότι «εφαρμόσαμε το πρόγραμμα με επιτυχία, τηρούμε τα συμπεφωνημένα, αλλά δεν θέλουμε να εφαρμόσουμε ένα μέτρο που δεν είναι πλέον δημοσιονομικά αναγκαίο. Πρέπει να συμφωνήσουμε σε μία φόρμουλα αναστολής ή κατάργησής του».