Η εργασιομανία και η υψηλή αποδοτικότητα μοιάζουν πολύ εξωτερικά. Στην πραγματικότητα όμως δεν έχουν καμία σχέση και δημιουργούν εντελώς διαφορετικά βιοτικά επίπεδα. Η εύστοχη παρατήρηση ανήκει στον Jullien Gordon, αναγνωρισμένο ομιλητή και συνιδρυτή της New Higher, ο οποίος παραδέχεται ότι και ο ίδιος είναι «εργασιομανής σε ανάρρωση».
Μετά από εκτεταμένη έρευνα επί του θέματος και σχετικά πειράματα που έκανε, προκειμένου να διαφοροποιήσει την εργασιομανία και την αποδοτικότητα, βρήκε ότι «η μεγάλη διαφορά είναι το πώς αισθάνεται το άτομο μέσα του, για το ποιος είναι όσο αφορά τη δουλειά του».
Ο υψηλά αποδοτικός εργάζεται σκληρά «με υγιή και βιώσιμο τρόπο και αισθάνεται ευτυχής και εμπνευσμένος» λέει.
Ο εργασιομανής επίσης εργάζεται σκληρά, αλλά «με μη υγιή και μη βιώσιμο τρόπο και αισθάνεται δυστυχής και ‘απομυζημένος’».
Ακολουθούν έξι λεπτές διαφορές ανάμεσα στους εργασιομανείς και τους αποδοτικούς, τις οποίες αναφέρει ο Gordon σε άρθρο του, το οποίο δημοσίευσε στο LinkedIn:
1. Ο αποδοτικός γνωρίζει την αξία του. Ο εργασιομανής προσπαθεί να την «επικυρώσει».
«Ένας υψηλών επιδόσεων εργαζόμενος γνωρίζει την αξία του και γι’ αυτό μπορεί να εργάζεται με μία αίσθηση ελευθερίας. Κατά διαστήματα αποτιμά τις επιδόσεις του, ώστε να μπορεί να βελτιώνεται.
Ένας εργασιομανής, από την άλλη, βασίζεται στην εξωτερική επιβεβαίωση από το εργασιακό του περιβάλλον: εργοδότη ή υπαλλήλους, συναδέλφους και πελάτες. Αναμένει τις εξωτερικές αξιολογήσεις για να καταλάβει εάν τα πάει καλά και πόσο καλά, κάτι που τον κάνει να εργάζεται με μία συνεχή αίσθηση φόβου.
2. Ο αποδοτικός δίνει το 100% τη σωστή στιγμή. Ο εργασιομανής το 110% συνεχώς.
Ο αποδοτικός ξέρει πότε να «αυξήσει την ένταση», πότε να δώσει το 100%. Έτσι, εξοικονομεί ενέργεια για τις περιπτώσεις αυτές. «Δεν τσιμπάει στην παγίδα του 110%, ξέρει ότι αυτό δεν είναι βιώσιμο. Αντ’ αυτού, εστιάζει στο να αυξήσει την αποδοτικότητά του, ώστε το δικό του 100% να είναι καλύτερο από το 110% του ανταγωνιστή» λέει.
Ο εργασιομανής προσπαθεί να τα δίνει όλα συνεχώς. «Έχει δυσκολία να ορίσει προτεραιότητες ανάλογα με τη σημασία κάθε εργασίας και γι’ αυτό όλα του μοιάζουν πολύ σημαντικά».
3. Ο αποδοτικός κάνει δουλειά. Ο εργασιομανής είναι απασχολημένος.
Πρωταρχικός στόχος του αποδοτικού είναι να κάνει δουλειά. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι τα αποτελέσματα. Εάν δεν βλέπει έναν τρόπο να δημιουργήσει αξία άμεσα, προετοιμάζει το έδαφος ή καταστρώνει στρατηγική. Ξέρει ότι, όπως η οικονομία, έτσι και η δουλειά έρχεται σε κύματα και γι’ αυτό προετοιμάζεται στη διάρκεια της κάμψης, ώστε να κεφαλαιοποιήσει στην άνοδο.
Για τον εργασιομανή πρώτος στόχος είναι να είναι απασχολημένος όλη την ώρα –καθώς στο βάθος πιστεύει ότι όσο πιο απασχολημένος είναι (ή φαίνεται), τόσο πιο σημαντικός θα είναι (ή θα μοιάζει). «Οι εργασιομανείς γεμίζουν κάθε κενό χρόνου με κάποια απασχόληση, γιατί αισθάνονται ανασφαλείς εάν δεν κάνουν τίποτα. Αυτή η ανασφάλεια πηγάζει από το ότι δεν γνωρίζουν την αξία τους» εξηγεί ο Gordon.
4. Προνοητικός και με πρόθεση ή αντιδραστικός και ακούσιος
Ο αποδοτικός προνοεί σχετικά με το χρόνο και την εργασία του. Σχεδιάζει την ημέρα του, βάζοντας πρώτα τα πιο ουσιώδη και σημαντικά πράγματα και επιτρέπει σε «φωτιές» και άλλα εκτός προγράμματος γεγονότα να γεμίζουν το υπόλοιπο της ημέρας του. Δεν επιτρέπει σε περισπασμούς να διαφοροποιήσουν το σχεδιασμό του.
Ο εργασιομανής ουσιαστικά αντιδρά όσο αφορά το χρόνο και την εργασία του. Επιτρέπει σε άλλους να διαμορφώσουν πως χρησιμοποιεί το χρόνο του, αντιδρώντας σε έκτακτα γεγονότα, «φωτιές», τηλεφωνήματα και άλλες περισπάσεις που προκύπτουν στη διάρκεια της ημέρας. Όταν και εφόσον αντιμετωπιστούν όλες οι μικρολεπτομέρειες, τότε μόνο προσπαθούν να ασχοληθούν με το πιο ουσιώδες.
5. Εστίαση σε αυτό που ελέγχω ή σε αυτό που δεν μπορώ;
Ο αποδοτικός εστιάζει στην προσπάθειά του. Μόνο ο ίδιος ξέρει εάν έδωσε τον καλύτερο εαυτό του σε μία εργασία. Κρίνει τον εαυτό του με «αντίπαλο» τον καλύτερο εαυτό του και όχι τους άλλους.
Ο εργασιομανής εστιάζει στο αποτέλεσμα και τη δική του απολαβή. Ακόμα κι αν πιστεύεις ότι κάνεις το καλύτερό σου, το αποτέλεσμα που προκύπτει και η απολαβή σου από αυτό δεν είναι απόλυτα στον έλεγχό σου. Η επιθυμία να συγκρίνει, οδηγεί τον εργασιομανή να κρίνει τον εαυτό του με βάση κοινές μετρήσεις επιτυχίας, οι οποίες όμως δεν σχετίζονται πάντα άμεσα με την προσπάθεια.
6. Βάζω τον εαυτό μου πρώτο ή τους άλλους;
Ο αποδοτικός βάζει τον εαυτό του πρώτο, γιατί ξέρει ότι αυτός ο τρόπος του επιτρέπει να εξυπηρετεί τους άλλους σε ένα υψηλότερο επίπεδο. Μπορεί κάποιες φορές να μοιάζει εγωιστής γι’ αυτό, αλλά στην πραγματικότητα είναι τελείως ανιδιοτελής, διότι θέλει να παρέχει πρώτης τάξεως υπηρεσίες σε αυτούς με τους οποίους ή για τους οποίους εργάζεται.
Ο εργασιομανής βάζει τους άλλους πριν τον εαυτό του. Αυτό μοιάζει ανιδιοτελές, αλλά δεν είναι βιώσιμο. Όταν συνεχώς δίνουμε περισσότερο απ’ όσο έχουμε και δεν παίρνουμε χρόνο να αναπληρώσουμε τους πόρους μας, καταλήγουμε άδειοι και εξαντλημένοι. Αυτή η συμπεριφορά προέρχεται επίσης από την καλή πρόθεση να εξυπηρετήσουμε, αλλά τελικά η επιθυμία να μας χρειάζονται και να είμαστε «ήρωες» αντικρούει την πρόθεση αυτή.