«Ξύπνησαν» από την πανδημία του κορονοϊού οι τράπεζες τον Μάρτιο και απελευθέρωσαν σημαντικά ποσά ρευστότητας στον επιχειρηματικό τομέα, ενώ τώρα περιμένουν αφενός την εξέλιξη του ανοίγματος της οικονομίας και, αφετέρου, την ενεργοποίηση των μέτρων υποστήριξης της ρευστότητας με κρατικές εγγυήσεις για να καθορίσουν την πολιτική των επόμενων μηνών.
Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι, ύστερα από ένα «αναιμικό» ξεκίνημα της χρονιάς, με αρνητική ροή πιστώσεων στις επιχειρήσεις τον Ιανουάριο και μικρή (κάτω από 500 εκατ. ευρώ) θετική ροή τον Φεβρουάριο, τον Μάρτιο οι τράπεζες αφυπνίστηκαν, καθώς τα περιοριστικά μέτρα άρχισαν να απειλούν σοβαρά την οικονομική δραστηριότητα, και πρόσφεραν ρευστότητα ύψους 1,859 δισ. ευρώ στις επιχειρήσεις.
Σε δωδεκάμηνη βάση, ο ρυθμός αύξησης των καθαρών χρηματοδοτικών ροών στον επιχειρηματικό τομέα εκτινάχθηκε στο 3,6%, ποσοστό υπερδιπλάσιο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα και από τα υψηλότερα που έχουν εμφανισθεί εδώ και πολλούς μήνες.
Το άνοιγμα της στρόφιγγας των δανείων, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, έγινε κυρίως προς τους μεγάλους και καλούς πελάτες των τραπεζών, οι οποίοι είχαν ήδη αναξιοποίητα όρια πρόσθετου δανεισμού και έσπευσαν να αντλήσουν ρευστότητα για να προετοιμάσουν την άμυνά τους για την επερχόμενη κρίση. Αντίθετα, για τις μικρότερες επιχειρήσεις η πρόσβαση σε δανεισμό εξακολουθεί να είναι δύσκολη, ενώ για τους καταναλωτές οι πόρτες παραμένουν κλειστές, με τις καθαρές ροές να είναι αρνητικές και τον Μάρτιο (-178 εκατ. ευρώ).
Το κλειδί για την αύξηση του δανεισμού μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, ώστε να βρουν την απαραίτητη ρευστότητα για να αντέξουν στην πίεση της συγκυρίας, είναι η ενεργοποίηση των κρατικών προγραμμάτων παροχής εγγυήσεων για δάνεια, που ήδη έχει αρχίσει, αλλά αναμένεται να προχωρήσει μέσα στον Μάιο. Οι εγγυήσεις περιορίζουν το ρίσκο των τραπεζών και αναμένεται να διευκολύνουν την πρόσβαση επιχειρήσεων που, σε κανονικές συνθήκες, θα έπρεπε να περάσουν από... σαράντα κύματα για να χρηματοδοτηθούν.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Μάρτιο ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης της εγχώριας οικονομίας αυξήθηκε σε 0,7% από -1% τον προηγούμενο μήνα και η μηνιαία καθαρή ροή ήταν θετική κατά 3.784 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 262 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του συνόλου των καταθέσεων αυξήθηκε σε 8% από 4,9% τον προηγούμενο μήνα και η μηνιαία καθαρή ροή ήταν θετική κατά 5.150 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 96 εκατ. ευρώ το Φεβρουάριο του 2020.
Χρηματοδότηση της γενικής κυβέρνησης
Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τη γενική κυβέρνηση, το Μάρτιο του 2020, ήταν θετική κατά 2.082 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 40 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης της γενικής κυβέρνησης αυξήθηκε σε 4,1% από -2,3% τον προηγούμενο μήνα.
Ι.2 Χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα
Το Μάρτιο του 2020, o ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκε σε 0,1% από -0,8% τον προηγούμενο μήνα. Η μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα ήταν θετική κατά 1.702 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 302 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων
Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις, το Μάρτιο του 2020, ήταν θετική κατά 1.859 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 462 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 3,6% από 1,4% τον προηγούμενο μήνα. Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων αυξήθηκε σε 3,4% από 1,1% τον προηγούμενο μήνα και η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν θετική κατά 1.655 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 360 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αυξήθηκε σε 6,1% από 5,5% τον προηγούμενο μήνα και η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν θετική κατά 205 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 102 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Χρηματοδότηση των ελεύθερων επαγγελματιών, αγροτών και ατομικών επιχειρήσεων
Το Μάρτιο του 2020, η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν θετική κατά 20 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 3 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησής τους διαμορφώθηκε στο -2,4%, αμετάβλητος σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
Χρηματοδότηση των ιδιωτών και ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων
Αρνητική κατά 178 εκατ. ευρώ ήταν η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα το Μάρτιο του 2020, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 156 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησής τους διαμορφώθηκε στο -2,9%, αμετάβλητος σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
Καταθέσεις από τη γενική κυβέρνηση
Αύξηση κατά 2.304 εκατ. ευρώ παρουσίασαν, το Μάρτιο του 2020, οι καταθέσεις της γενικής κυβέρνησης, έναντι μείωσης κατά 963 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 1,7% από -15,8% τον προηγούμενο μήνα.
Καταθέσεις από τον ιδιωτικό τομέα
Αύξηση κατά 2.846 εκατ. ευρώ παρουσίασαν, το Μάρτιο του 2020, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα, έναντι αύξησης κατά 1.059 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 8,8% από 7,7% τον προηγούμενο μήνα.
ΙΙ.2.1 Καταθέσεις από επιχειρήσεις
Αύξηση κατά 1.505 εκατ. ευρώ παρουσίασαν, το Μάρτιο του 2020, οι καταθέσεις των επιχειρήσεων, έναντι αύξησης κατά 601 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 19,8% από 17,3% τον προηγούμενο μήνα.
Ειδικότερα, οι καταθέσεις των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων αυξήθηκαν κατά 1.677 εκατ. ευρώ, έναντι αύξησης κατά 484 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ οι καταθέσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μειώθηκαν κατά 172 εκατ. ευρώ, έναντι αύξησης κατά 117 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.
Καταθέσεις από νοικοκυριά και ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα
Αύξηση κατά 1.341 εκατ. ευρώ παρουσίασαν, το Μάρτιο του 2020, οι καταθέσεις των νοικοκυριών και των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων, έναντι αύξησης κατά 458 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής αυξήθηκε σε 6,5% από 5,8% τον προηγούμενο μήνα.