Με επιδόματα ζουν περισσότερα από 1.300.000 νοικοκυριά στην Ελλάδα, μια διαπίστωση που καταρρίπτει τον μύθο της υπερανάπτυξης της οικονομίας, όταν το 13% των πολιτών έχει ανάγκη από κρατική στήριξη για να επιβιώσει.
Το κόστος των επιδομάτων που κατέβαλε ο ΟΠΕΚΑ το 2023 ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ, ενώ αν σε αυτά προστεθούν και τα διάφορα pass για καύσιμα, ρεύμα, θέρμανσης, τροφίμων, διακοπών κ.λπ. το δημοσιονομικό κόστος υπερβαίνει τα 4 δισ. ευρώ ή το 2% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, Ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ), μέχρι και τον Σεπτέμβριο 2023, έχει καταβάλει περίπου 2,1 δισ. ευρώ, ενώ με την αναγωγή σε ετήσια βάση το ποσό φτάνει στα 3 δισ. ευρώ.
Οι δικαιούχοι των επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ ανέρχονται σε 1.339.749 άτομα, που ανέρχονται στο 13% του συνολικού πληθυσμού της χώρας.
Συνολικά τα καταβαλλόμενα κοινωνικά επιδόματα είναι 8, ενώ οι περισσότεροι δικαιούχοι είναι εκείνοι του οικογενειακού επιδόματος, το οποίο έλαβαν 635.629 άτομα και κόστισε 535,18 εκατ. ευρώ και ακολουθεί το επίδομα στέγασης με 257.481 δικαιούχους και κόστος 292,53 εκατ. ευρώ. Επίσης:
- 204.959 λαμβάνουν επίδομα του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος ύψους 388,07 εκατ. ευρώ.
- 180.868 δικαιούχοι λαμβάνουν αναπηρικά επιδόματα συνολικού ύψους 705,76 εκατ. ευρώ.
- 25.479 λαμβάνουν επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης, ύψους 63,47 εκατ. ευρώ. ύψους 53,79 εκατ. ευρώ.
- 15.708 είναι εκείνοι που λαμβάνουν το επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων, ύψους 53,79 εκατ. ευρώ.
- 10.202 έλαβαν επίδομα γέννησης ύψους 98 εκατ. ευρώ.
- 9.422 δικαιούχοι λαμβάνουν διάφορα άλλα επιδόματα συνολικού κόστους 7,32 εκατ. ευρώ.
Στα «Άλλα επιδόματα» περιλαμβάνονται τα επιδόματα στεγαστικής συνδρομής, ομογενών, ορεινών & μειονεκτικών περιοχών, τα έξοδα κηδείας, η συνεισφορά του Δημοσίου στα κόκκινα δάνεια, το επίδομα στα προστατευόμενα τέκνα θανόντων σε φυσικές καταστροφές και το Πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ» και οι καταβολές του Προγράμματος Συνεισφοράς του Δημοσίου σε Ευάλωτους Οφειλέτες (με πρώτη καταβολή τον Ιούνιο 2023) ύψους 43.451 ευρώ.
Τα στοιχεία αφορούν στον Σεπτέμβριο του 2023 και παρατηρείται ότι σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, υπάρχει μια μείωση των δικαιούχων και των ποσών που καταβλήθηκαν. Ειδικότερα, τον μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023, ο ΟΠΕΚΑ έχει καταβάλει περισσότερα από 2,1 δισ. ευρώ, περίπου 153 εκατ. ευρώ λιγότερα από το αντίστοιχο διάστημα του 2022.
Η μείωση του καταβαλλόμενου ποσού κατά το διάστημα Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2023, συγκριτικά με το 2022, είναι αποτέλεσμα μικρότερων καταβολών στο σύνολο της περιόδου όσο και στα ανά μήνα επιμέρους επιδόματα.
Αυτό οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στον μικρότερο αριθμό δικαιούχων, αλλά και στη σταδιακή εξάλειψη επιδομάτων που αφορούσαν την προστασία ευάλωτων ομάδων κατά την περίοδο της πανδημίας. Εξαίρεση αποτελούν τα επιδόματα αναπηρίας και κοινωνικής αλληλεγγύης υπερηλίκων.
Η δαπάνη καταβολής αναπηρικών επιδομάτων αυξάνεται κατά περίπου 62,4 εκατ. ευρώ (με αύξηση του αριθμού των δικαιούχων κατά περισσότερο από 7.000 άτομα) και επιπλέον προστίθεται δαπάνη 398.311 ευρώ που αφορά την πιλοτική εφαρμογή του Προγράμματος Προσωπικού Βοηθού για Άτομα με Αναπηρία, με πρώτη καταβολή τον Ιούλιο 2023 (ο αριθμός των δικαιούχων ανέρχεται σε 247 άτομα τον Σεπτέμβριο 2023).