Στο παλιό Βελιγράδι, οι τιμές των ακινήτων ακολουθούν τα τελευταία χρόνια σταθερά την «ανηφόρα». Δύσκολα μπορεί πλέον κάποιος ν' αγοράσει ένα ακίνητο στην περιοχή σε τιμή χαμηλότερη των 1500 ευρώ/τετραγωνικό, με το μέσο κόστος αγοράς ενός παλαιού διαμερίσματος να κινείται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα και το ανώτατο να προσεγγίζει μέχρι και τα 4500 ευρώ/τετραγωνικό. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στα καινούργια διαμερίσματα στη γραφική παλιά πόλη του Βελιγραδίου.
Έντονα ανοδικές είναι οι τιμές και στη Σόφια, όπου τα νεόδμητα πωλούνταν κατά μέσο όρο στα 1.200 ευρώ/τμ στο τελευταίο τρίμηνο του 2021, έναντι 1.115 ευρώ/τμ στο αντίστοιχο διάστημα του 2020 (στοιχεία Bulgarian Properties SA). Σε κάποιες περιοχές της βουλγαρικής πρωτεύουσας, οι ιδιοκτήτες ζητούν 1800-2000 ευρώ/τμ ή και μέχρι 4000 ευρώ.
Τα ακίνητα στο κέντρο των πρωτευουσών των Βαλκανίων έχουν ακριβύνει, με τις τιμές τους να ξεπερνούν σε κάποιες περιπτώσεις τις αντίστοιχες στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη σταθερή αύξηση των μέσων μισθών στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, δημιουργεί έναν συνδυασμό, που στην επόμενη τριετία ενδέχεται να φέρει περισσότερους Βαλκάνιους στην ελληνική αγορά real estate -ιδίως στον ελληνικό Βορρά. Τόσο ως επενδυτές, όσο και ως ιδιώτες, που έχοντας πλέον μεγαλύτερη οικονομική άνεση, θα θελήσουν ν' αποκτήσουν ένα ακίνητο στην Ελλάδα, ενδεχομένως -ανάλογα με την περιοχή- σε χαμηλότερη τιμή από ό,τι στη χώρα τους.
Τις εκτιμήσεις αυτές διατυπώνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Ελληνοσερβικού Επιμελητηρίου Βορείου Ελλάδος και του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτιμήσεων Ακινήτων Νοτιοανατολικής Ευρώπης, Κώστας Γεωργάκος, επικαλούμενος συζητήσεις, κρούσεις και επαφές, που είχε το τελευταίο χρονικό διάστημα, στο πλαίσιο τόσο του θεσμικού του ρόλου όσο και της ιδιότητάς του ως μεσίτη.
«Πολύ πρόσφατα συζητούσα με μεγαλοεπιχειρηματία στη Σερβία, σχετικά με τις γενικότερες επενδύσεις του σε ακίνητα και όταν μιλήσαμε για τις ευκαιρίες στην Ελλάδα, το ενδιαφέρον του έγινε αμέσως εμφανές. Ανέκαθεν ο πληθυσμός μιας χώρας, όταν δυναμώνει οικονομικά, αναζητά επενδυτικές ευκαιρίες στη γεωγραφική γειτονιά του. Είναι φυσικό επακόλουθο να κάνεις τις περισσότερες συναλλαγές σου με λαούς με τους οποίους είσαι εξοικειωμένος και υπάρχει εγγύτητα και στενότερη σχέση», λέει ο κ.Γεωργάκος.
Η «ταινία» που αναμένεται να παιχτεί αντίστροφα
Εκφράζει δε την πεποίθηση πως, συνεπεία αυτής της τάσης, στα επόμενα δύο, τρία ή πέντε χρόνια, θα δούμε πολύ περισσότερους Σέρβους και γενικότερα Βαλκάνιους στην ελληνική αγορά ακινήτων. «Ο Σέρβος πρόεδρος Βούτσιτς επανέλαβε πρόσφατα ότι ο μέσος μισθός στη Σερβία θα φτάσει ώς το 2025 στα 900 ευρώ καθαρά (σ.σ. περίπου 560 σήμερα). Το εισόδημα αυξάνεται σταθερά και οι άνθρωποι θέλουν να επενδύσουν, όπως έκαναν οι Έλληνες στη δεκαετία του 2000, αναζητώντας την τύχη τους ως επενδυτές σε Βουλγαρία, Ρουμανία ή Βόρεια Μακεδονία. Τώρα λοιπόν, η “ταινία” αναμένεται να παιχτεί ανάποδα», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργάκος.
Προσθέτει ότι κάποια δείγματα της εν λόγω τάσης ήδη υπάρχουν, αλλά αυτή αναμένεται να εκδηλωθεί εντονότερα στα επόμενα χρόνια, με τις ζητήσεις ακινήτων να αφορούν κυρίως -αλλά όχι μόνο- την αγορά ακινήτων της Θεσσαλονίκης και ευρύτερα της Κεντρικής Μακεδονίας και να προέρχονται κατά κύριο λόγο από Σερβία, Βουλγαρία, Βοσνία και Βόρεια Μακεδονία.
Σύμφωνα με στοιχεία της συμβουλευτικής εταιρείας SEECAP, με έδρα τη Σερβία, στην παλιά πόλη του Βελιγραδίου, η μέση τιμή ενός παλιού διαμερίσματος έφτανε το 2020 στα 2.178 ευρώ/τμ. έναντι 2042 ευρώ/τμ το 2019 και 1838 ευρώ/τμ το 2018, με μέγιστη τιμή (το 2020) τα 4452 ευρώ. Οι αντίστοιχες τιμές για τα καινούργια διαμερίσματα ήταν 2636 ευρώ (2020), 2263 (2019), 2194 (2018) και 3836 (μέγιστη).
Δεδομένου ότι στον κεντρικό δήμο Θεσσαλονίκης, η μέση τιμή προσφοράς κατοικιών για πώληση ήταν στο τελευταίο τρίμηνο του 2021 γύρω στα 1620 ευρώ ανά τετραγωνικό, σύμφωνα με ελληνική ιστοσελίδα αγγελιών ακινήτων, γίνεται εμφανές γιατί οι Βαλκάνιοι βλέπουν ευκαιρίες στην αγορά ακινήτων της Βόρειας Ελλάδας. Μια περιοχή, που συν τοις άλλοις επισκέπτονται κατά χιλιάδες για τις καλοκαιρινές διακοπές τους -αλλά και για σύντομες αστικές αποδράσεις του Σαββατοκύριακου οι κάτοικοι των πιο κοντινών χωρών.