Μεγάλη είναι τα τελευταία χρόνια η αύξηση των φορολογικών εσόδων από τη βραχυχρόνια μίσθωση. Τα έσοδα έχουν υπερδεκαπλασιαστεί από το 2017 μέχρι σήμερα, όπως ανέφερε ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), Γιώργος Πιτσιλής, στο πλαίσιο της 25ης Prodexpo.
«Το 2017 τα φορολογικά έσοδα ήταν περίπου 70 εκατ. ευρώ, ενώ πέρυσι έφθασαν τα 740 εκατ. ευρώ. Φέτος, στο πρώτο 9μηνο, έχουμε έσοδα 742 εκατ. ευρώ (έναντι 640 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2023) και εκτιμούμε ότι στο τέλος της χρονιάς θα φτάσουμε τα 830 εκατ. ευρώ», τόνισε ο κ. Πιτσιλής. Η ΑΑΔΕ, όπως είπε, έχει αναπτύξει, σε συνεργασία με τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, εργαλεία που παρέχουν ποιοτικά δεδομένα για την αγορά. Σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά, 6.200 νομικά πρόσωπα έχουν δηλώσει πάνω από 3 ακίνητα, με την εικόνα συμμόρφωσης στη νομοθεσία να είναι καλή, καθώς το 90% έχει ανοίξει βιβλία, περίπου 500 έχουν δώσει λάθος κωδικούς, ενώ άλλοι 500 δεν έχουν προχωρήσει σε καμία ενέργεια. «Τους έχουμε εντοπίσει και θα τους ενοχλήσουμε το επόμενο διάστημα για να συμμορφωθούν», είπε ο κ. Πιτσιλής, προσθέτοντας ότι πλέον, μόνο το 12% των καταχωρήσεων στις πλατφόρμες αυτές είναι προβληματικό.
Ο κ. Πιτσιλής ρωτήθηκε από τον συντονιστή της συζήτησης, δημοσιογράφο Στέλιο Κράλογλου, και για το ζήτημα των κενών ακινήτων, λέγοντας πως δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσα είναι ακριβώς, κάτι που θα αλλάξει το 2025, όταν και θα αναπτυχθεί το μητρώο ιδιοκτησίας και διαχείρισης ακινήτων, σε συνεργασία με το Κτηματολόγιο.
Από την πλευρά του, ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης, παρέθεσε μία σειρά από στοιχεία για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, σύμφωνα με τα οποία 100.000 κατοικίες διαθέτουν μοναδικό ΑΜΑ (αριθμός μητρώου ακινήτων) και μισθώνονται βραχυχρόνια, με 40.000 ΑΜΑ να έχουν προστεθεί την τελευταία τετραετία. «Από αυτά τα 100.000 ΑΜΑ, το 1/4 τα μισθώνει πάνω από 90 ημέρες ετησίως, για αυτό και αποφασίσαμε τελικά να μην θεσμοθετήσουμε χρονικό περιορισμό», δήλωσε ο κ. Πατέλης. Ανέφερε ότι σε φυσικά πρόσωπα ανήκουν τα 80.000, εκ των οποίων τα 4/5 νοικιάζονται κάτω από 90 ημέρες. Αντίστοιχα, σε νομικά πρόσωπα ανήκουν 20.000, με τα μισά τουλάχιστον να μισθώνονται πάνω από 90 ημέρες, γι' αυτό και έχει σφίξει το πλαίσιο στα νομικά πρόσωπα.
Ο κ. Πατέλης οριοθέτησε το μέσο έσοδο ανά ΑΜΑ σε 7.350 ευρώ ετησίως, ενώ σχετικά με τους περιορισμούς σε τρία διαμερίσματα του δήμου Αθηναίων, εξήγησε πως στο κέντρο ελλοχεύει ο κίνδυνος αλλοίωσης του κοινωνικού ιστού. «Στις γειτονιές αυτές, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις ξεπερνούν το 5%. Το μέτρο θα εφαρμοστεί από τις αρχές του 2025 και στο τέλος του έτους θα κρίνουμε αν το μέτρο έχει αποτέλεσμα και πρέπει να παραταθεί», συμπλήρωσε ο κ. Πατέλης.
Ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού επεσήμανε ότι η κυβέρνηση θα δώσει έμφαση στη δημιουργία καλύτερων βάσεων δεδομένων και τη διασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στην αγορά ακινήτων, λέγοντας ότι υπάρχει ένας τεράστιος όγκος πληροφοριών σε διάφορες υπηρεσίες, που πρέπει να «κουμπώσει». Είπε ότι πολλές περιοχές της χώρας δεν έχουν ωφεληθεί από την ανάπτυξη του τουρισμού, με αποτέλεσμα να δημιουργείται περιφερειακή ανισορροπία, ενώ χαρακτήρισε μεγάλο θέμα την κλιματική μετάβαση και την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων.
Οι περιορισμοί στη βραχυχρόνια μίσθωση δεν ωφέλησαν τις τοπικές κοινωνίες ενώ οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν
Στην τοποθέτησή της, η Valentina Reino, επικεφαλής Δημόσιας Πολιτικής της Airbnb για τη Νότια Ευρώπη, υπογράμμισε πως η συμφωνία που έχουν κάνει οι εταιρείες βραχυχρόνιων μισθώσεων με την ΑΑΔΕ στην Ελλάδα, αποτελεί βέλτιστη πρακτική στην Ευρώπη. Όπως είπε, είναι εύκολο για τους οικοδεσπότες να εγγραφούν στην πλατφόρμα και να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία, καθώς η διαδικασία είναι αυτοματοποιημένη και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο. Τόνισε επίσης, ότι η εμπειρία της Airbnb από άλλες χώρες, στις οποίες επιβλήθηκαν περιορισμοί στη βραχυχρόνια μίσθωση, δεν είναι θετική, καθώς δεν ωφέλησαν τις τοπικές κοινωνίες, ενώ οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν.
Στο περιθώριο του συνεδρίου, η Valentina Reino ρωτήθηκε αν οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν αντίκτυπο στη στεγαστική κρίση, δηλώνοντας πως «η Airbnb έχει μικρή έως καθόλου επίδραση στη διαθεσιμότητα ή στην τιμή των κατοικιών στη συντριπτική πλειοψηφία των περιοχών. Ενώ σε συγκεκριμένες γειτονιές και κέντρα πόλεων, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις μπορεί να ανταγωνίζονται τη μακροχρόνια στέγαση, ένας ιδιωτικός χώρος (κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία ή και δωμάτια) που ενοικιάζεται περιστασιακά, δεν επηρεάζει την εύρεση διαθέσιμης κατοικίας. Αντίθετα, αυτό το επιπλέον εισόδημα βοηθά τον μέσο Έλληνα να ανταπεξέλθει οικονομικά και να τα βγάλει πέρα, ενώ διασφαλίζει καλύτερη αξιοποίηση των υπαρχόντων περιουσιακών στοιχείων, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές».
Για την πρόσφατη ρύθμιση που ανακοινώθηκε στην Ελλάδα σχετικά με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, η Valentina Reino πρότεινε να επανεξεταστεί ο αντίκτυπος αυτού του μέτρου προκειμένου να στηριχθούν οι οικογένειες που βασίζονται στα έσοδα από τη φιλοξενία για να τα βγάλουν πέρα, καθώς και η περαιτέρω εξαίρεση των οικοδεσποτών που διαθέτουν τις κύριες ή και δευτερεύουσες κατοικίες τους και τα δωμάτια σε βραχυχρόνια μίσθωση, καθώς μένουν σε αυτά για κάποιους μήνες ή ολόκληρο τον χρόνο».
Από την πλευρά του, ο Στράτος Παραδιάς, πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ και της Διεθνούς Ενώσεως Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI), εξέφρασε τον προβληματισμό του για την κουβέντα που έχει ανοίξει, τόσο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις όσο και για τον «δήθεν» υπερτουρισμό. Υπογράμμισε ότι η ανάπτυξη της βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει βελτιώσει την εικόνα σε πάρα πολλές γειτονιές της Αθήνας, υποστηρίζοντας ότι η απαγόρευση στα τρία διαμερίσματα στο κέντρο της πόλης, θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα σε πολλά ακίνητα από μισθώσεις που θα λήξουν και από τη διακοπή της συνεργασίας με τον διαχειριστή, στο όνομα του οποίου είναι το ΑΜΑ. «Πρέπει να διασυνδεθεί το ΑΜΑ με τον Αριθμό Ταυτότητας του Ακινήτου (ΑΤΑΚ), να διασφαλιστούν οι επενδύσεις που έχουν κάνει οι ιδιοκτήτες στο ακίνητά τους», τόνισε ο κ. Παραδιάς.
Σχολιάζοντας το σχεδιαζόμενο μέτρο της τριετούς φοροαπαλλαγής για τα κενά ακίνητα που θα επανενταχθούν στην αγορά, ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ σημείωσε ότι θα φέρει τα περισσότερα σπίτια στην αγορά, αρκεί να νομοθετηθεί σωστά. «Δεν πρέπει να μπουν αχρείαστοι κόφτες. Κάθε περιορισμός στερεί από τους νέους, σπίτια στην αγορά», τόνισε ο κ. Παραδιάς, προσθέτοντας πως δεν έχει οποιαδήποτε λογική η τριετία των κενών να ισχύσει και για τα σπίτια της βραχυχρόνιας, δηλαδή κάποιος που θέλει να φύγει αμέσως από τη βραχυχρόνια να πρέπει να περιμένει να συμπληρωθεί τριετία.