Όσο «θετικοί άνθρωποι» κι αν είμαστε, ίσως υπάρχουν στιγμές που παρα-σκεφτόμαστε κάτι που μας απασχολεί στη ζωή μας. Ίσως μάλιστα κάποιες φορές να αισθανόμαστε ότι η σκέψη μας μπαίνει σε έναν φαύλο κύκλο, «στριφογυρίζοντας» τα πράγματα στο μυαλό μας χωρίς να βλέπουμε κάποια ξεκάθαρη λύση. Πραγματικά, είναι πολύ εύκολο να πέσουμε στη συνήθεια της υπερβολικής σκέψης, είτε αναλύοντας ξανά και ξανά τα όσα έχουν συμβεί, είτε ανακυκλώνοντας σενάρια για το μέλλον μιας κατάστασης. Η αλήθεια είναι όμως, ότι καμία «ποσότητα» σκέψης δεν θ’ αλλάξει τα όσα έχουν ήδη συμβεί και η ανακύκλωση «πιθανών» μελλοντικών σεναρίων δεν είναι παραγωγική. Τουναντίον, συχνά όσο περισσότερο χρόνο περνάμε σκεπτόμενοι κάτι, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα να καταλήξουμε να δημιουργήσουμε ένα νέο πρόβλημα.
Το θετικό είναι ότι, εάν έχουμε μπει σε έναν τέτοιο φαύλο κύκλο, μπορούμε πάντα να βγούμε από αυτόν, να ηρεμήσουμε το μυαλό μας και να χαλαρώσουμε. Πώς; Μερικά πράγματα που βοηθάνε είναι αυτά:
1. Συνειδητοποίησε ότι η υπερβολική σκέψη είναι πρόβλημα
Πολλοί άνθρωποι «παρα-σκέφτονται» χωρίς καν να το συνειδητοποιούν, με αποτέλεσμα η ζωή τους να είναι ένας φαύλος κύκλος κακής διάθεσης και ανησυχίας. Άπαξ και συνειδητοποιήσεις ότι έχεις την τάση να παρα-σκέφτεσαι και αποδεχθείς ότι έχεις πρόβλημα με αυτό, μπορείς να προσπαθήσεις να αλλάξεις τον τρόπο που προσεγγίζεις διάφορες καταστάσεις στη ζωή σου.
2. Χαλάρωσε και πάρε μερικές βαθιές αναπνοές
Πολλοί άνθρωποι δεν ξέρουν πώς να ηρεμήσουν όταν μπουν σε ανησυχία. Παίρνοντας λίγο χρόνο για να καθίσεις κάπου ήσυχα και να εστιάσεις την προσοχή σου στην αναπνοή σου, θα δεις ότι μπορείς να αρχίσεις να κατευνάζεις την υπερλειτουργία της σκέψης σου. Πάρε μία αργή, βαθιά εισπνοή και κράτησε για 3-4 δευτερόλεπτα τον αέρα μέσα στην κοιλιά σου πριν εκπνεύσεις. Επανάλαβε μερικές φορές, έως ότου αντιληφθείς ότι χαλαρώνεις και επανέρχεσαι σε διαύγεια.
3. Απασχολήσου με κάτι
Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο όταν τείνεις να σκέφτεσαι υπερβολικά, από το να κάθεσαι χωρίς να κάνεις τίποτα, με τις δηλητηριώδεις σκέψεις για συντροφιά. Καλύτερα να συγκεντρωθείς σε κάτι άλλο, να κάνεις δουλειές στο σπίτι ή κάτι δημιουργικό, να βρεθείς με φίλους ή μέλη της οικογένειάς σου των οποίων την παρέα απολαμβάνεις. Ιδιαίτερα βοηθητική είναι και η σωματική άσκηση, χάρη στις ενδορφίνες που εκκρίνονται στον οργανισμό, ενισχύοντας τη διάθεση.
4. Αποδέξου ό,τι δε μπορείς ν’ αλλάξεις, δράσε για όσα μπορείς
Σε κάποια πράγματα στη ζωή μας έχουμε τον έλεγχο, σε άλλα όχι. Είναι σημαντικό να καταλαβαίνουμε τη διαφορά, ώστε να μη σπαταλάμε χρόνο και ενέργεια σε άσκοπη ανησυχία, για πράγματα που δε μπορούμε ν’ αλλάξουμε. Όποτε δυσφορείς ή ανησυχείς για κάτι, διερωτήσου εάν έχεις τη δυνατότητα να το ελέγξεις ή να το αλλάξεις. Εάν πιστεύεις ότι υπάρχει κάτι που μπορείς να κάνεις, τότε χρησιμοποίησε όλη αυτή την ενέργεια της ανησυχίας για να δράσεις προς τη λύση. Εάν δε μπορεί να γίνει κάτι, τότε η δυσφορία και η ανησυχία δεν πρόκειται να βελτιώσουν την κατάσταση.
5. Μην το συζητάς ξανά και ξανά
Μπορεί οι άνθρωποι γύρω σου να σε ενθαρρύνουν να μιλάς για τα προβλήματά σου, προκειμένου να «τα βγάζεις από μέσα σου». Ενώ αυτό ισχύει σε γενικές γραμμές, εάν έχεις την τάση να παρα-σκέφτεσαι, με το να εξωτερικεύεις συνεχώς τις σκέψεις σου συνεχίζεις να κάνεις κύκλους, διογκώνοντάς τες και χωρίς ποτέ να βρίσκεις μία λύση. Διότι συχνά, ο άνθρωπος που παρα-σκέφτεται, ανησυχεί για πράγματα που στην πραγματικότητα δεν έχουν καμία σημασία ή βάση.
6. Μείνε μακριά από αρνητικές καταστάσεις
Για αρκετούς ανθρώπους υπάρχουν συγκεκριμένου τύπου καταστάσεις που τους κάνουν να μπαίνουν σε υπερβολική σκέψη. Εάν έχεις παρατηρήσει ότι αυτό ισχύει και για εσένα, προσπάθησε να μη μπαίνεις σε τέτοιου είδους καταστάσεις. Για παράδειγμα, εάν ξέρεις ότι όταν πίνεις έχεις την τάση να κάνεις πράγματα για τα οποία μετανιώνεις το επόμενο πρωί, τότε πρέπει να αποφύγεις το αλκοόλ. Εάν ξέρεις ότι δυσκολεύεσαι να κρατήσεις τον έλεγχό σου όταν βρίσκεσαι κοντά σε ένα συγκεκριμένο άτομο ή μία ομάδα ατόμων, τότε καλύτερα να τους αποφύγεις εντελώς. Απομακρύνοντας τον εαυτό σου από αρνητικές καταστάσεις, μπορείς να αποφύγεις τους παράγοντες που προκαλούν τη συσσώρευση αρνητικών σκέψεων.
7. Μην παρασύρεσαι με τις πιθανότητες
Το «εάν» είναι μία κλασική λέξη με την οποία ξεκινούν οι σκέψεις των ανθρώπων που παρα-σκέφτονται και μία από τις πιο επικίνδυνες. Μπορείς να τρελαθείς με όλες τις διαφορετικές πιθανότητες μίας κατάστασης. Φυσικά, μπορείς να κάνεις λογικές επιλογές, για να αυξήσεις τις πιθανότητες ενός θετικού αποτελέσματος, αλλά το να μπεις σε εμμονή με το τι συνέβη ή τι «μπορεί» να συμβεί είναι ένας επικίνδυνος τρόπος να σπαταλάς το χρόνο και τη ζωτική σου ενέργεια.
8. Να θυμάσαι: Οι σκέψεις υλοποιούνται
Όπου στρέφεται η προσοχή μας, εκεί ρέει και η ενέργειά μας. Και όπου ρέει η ενέργεια, τα πράγματα αναπτύσσονται. «Όπου κοιτάζεις, εκεί πηγαίνεις», όπως πολύ εύστοχα είπε πρόσφατα και ο πατέρας μίας καλής μου φίλης. Η υπερβολική σκέψη μπορεί να κάνει πραγματικότητα τις χειρότερες σκέψεις μας -αλλά και τις καλύτερες, αναλόγως που επιλέγουμε να στρέψουμε την ενέργεια της σκέψης μας. Το κλειδί λοιπόν είναι να εστιάζουμε σε αυτό που θέλουμε να συμβεί, όχι σε αυτά που δεν θέλουμε.
9. Κάνε λίγη υπομονή
Είναι βέβαιο ότι αυτές οι «συμβουλές» θα σε βοηθήσουν να περιορίσεις την τάση σου για υπερβολική σκέψη και αγωνία σταδιακά. Ωστόσο δεν υπάρχει κάποια άμεση «πανάκεια» και είναι πολύ σημαντικό να το κατανοήσεις αυτό. Όλα τα καλά χρειάζονται χρόνο. Όσο θα εστιάζεις στην προσπάθειά σου να πάρεις τον έλεγχο των σκέψεών σου, σταδιακά θα δεις ότι το επιτυγχάνεις όλο και περισσότερο, αποκτώντας έτσι περισσότερο χρόνο και ενέργεια για να απολαμβάνεις τη ζωή, αντί να δυσφορείς ή να ανησυχείς για πράγματα που δε μπορείς να αλλάξεις ή να ελέγξεις.