Σε φιάσκο με μεγάλους χαμένους τους καταναλωτές καταλήγει το νέο σύστημα του υπουργείου Ενέργειας για τα νέα τιμολόγια με ενιαία χρέωση, χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής. Οι προμηθευτές «κατάφεραν» να ανακοινώσουν τιμολόγια υψηλής πολυπλοκότητας, κάνοντας πρακτικά αδύνατη τη σύγκριση. Το υπουργείο σπεύδει τώρα να διορθώσει με τροπολογία την αστοχία του νόμου, αλλά πλέον αυτό στερείται νοήματος, αφού δεν υπάρχει χρόνος για να ενημερωθούν οι καταναλωτές και να ασκήσουν το δικαίωμά τους για αλλαγή προμηθευτή!
Η φιλοσοφία της αλλαγής που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Αυγούστου, με την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής βασιζόταν στην ιδέα της απλούστευσης των τιμολογίων. Όπως δήλωνε σε σχεδόν θριαμβευτικούς τόνους σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις του ο Κώστας Σκρέκας οι καταναλωτές θα μπορούν εύκολα, ξεκάθαρα και με διαφάνεια να διαλέγουν πλέον τον πάροχο με τη φθηνότερη τιμή. Η αλλαγή προμηθευτή θα γίνεται πλέον αζημίως, χωρίς πέναλτι και ρήτρες, με οριζόντια νομοθετική ρύθμιση, προκειμένου να δοθεί η απόλυτη ευελιξία στα νοικοκυριά.
Στο υπουργείο Ενέργειας ανέμεναν ότι οι προμηθευτές θα ανακοίνωναν νέα τιμολόγια χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής, μόνο με μια ενιαία χρέωση για την τιμή της κιλοβατώρας. Ετσι, με μια απλή σύγκριση ο καταναλωτής να μπορούσε να καταλάβει αν είναι ικανοποιητική η τιμή του παρόχου που έχει επιλέξει, ή αν θα πρέπει, όπως του δίνει το δικαίωμα ο νόμος, να μεταπηδήσει σε άλλον με φθηνότερες χρεώσεις.
Εν ολίγοις, με αυτόν τον τρόπο υποτίθεται ότι θα λυνόταν ένα βασικό πρόβλημα της αγοράς λιανικής του ηλεκτρικού ρεύματος, που ήταν η απόλυτη αδιαφάνεια, όχι μόνο εξαιτίας της ρήτρας αναπροσαρμογής, αλλά και των τακτικών μάρκετινγκ που ακολουθούσαν οι προμηθευτές, ακυρώνοντας τη δυνατότητα του καταναλωτή να «αποκρυπτογραφήσει» τις χρεώσεις και να επιλέξει τον καταλληλότερο για τις ανάγκες του προμηθευτή.
Πώς «νίκησαν» οι εταιρείες την κυβέρνηση
Από χθες, όμως, μετά τις ανακοινώσεις των νέων τιμολογίων από τους παρόχους, έγινε σαφές ότι το μάρκετινγκ των εταιρειών νίκησε κατά κράτος την ατελή προσπάθεια του υπουργείου να νομοθετήσει την… απλότητα:
- Οι καταναλωτές βρέθηκαν μπροστά σε ένα… πέλαγος ανακοινώσεων, όπου κάθε προμηθευτές έδινε όχι μόνο την τιμή ενιαίας χρέωσης κιλοβατώρας, αλλά και τη δική του εκδοχή για τη διαμόρφωση των παγίων χρεώσεων και των διαφόρων εκπτώσεων (έκπτωση συνέπειας στην πληρωμή, έκπτωση για την παραμονή στον ίδιο προμηθευτή κ.ο.κ.).
- Το τελικό αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό, πολύ περισσότερο όταν ένας καταναλωτής καλείται να κάνει τις συγκρίσεις και να λάβει αποφάσεις σε διάστημα λίγων ημερών, αφού την 1η Αυγούστου θα ισχύσουν τα νέα τιμολόγια. Για παράδειγμα, ένας εκ των μεγάλων παρόχων της αγοράς, ανακοίνωσε τέσσερις (!) διαφορετικές κλίμακες χρέωσης παγίων, ανάλογα με την κατανάλωση, που φθάνουν έως και τα 30 ευρώ. Η ενιαία χρέωση, εξάλλου, δεν είναι πολύ… ενιαία, αφού ο καταναλωτής πρέπει να συνυπολογίσει και τις τυχόν εκπτώσεις συνέπειας ή παραμονής στον ίδιο πάροχο.
- Σε όλα αυτά προστίθεται η μνημειώδης αστοχία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, που έχει δημιουργήσει στην ιστοσελίδα της ειδικό διαδικτυακό εργαλείο σύγκρισης των τιμολογίων για το ρεύμα, προκειμένου να διευκολύνει τους καταναλωτές. Τώρα, όμως, που οι καταναλωτές χρειάζονται περισσότερο από κάθε άλλη φορά ένα τέτοιο εργαλείο σύγκρισης τιμών από μια αξιόπιστη πηγή, η ΡΑΕ δεν κατάφερε να ενημερώσει την ιστοσελίδα της με τους νέους τιμοκαταλόγους των εταιρειών.
Τροπολογία... στα γρήγορα!
Στο υπουργείο Ενέργειας επικρατεί από χθες πανικός για την αποτυχία του νέου συστήματος και ήδη σχεδιάζεται η νομοθετική «απάντηση» στα τεχνάσματα μάρκετινγκ των προμηθευτών, με μια τροπολογία που θα απαγορεύει τη διαφοροποίηση των παγίων.
Αυτός ο σχεδιασμός οδηγεί σε νέα ερωτήματα που δεν έχουν εύκολη απάντηση. Για παράδειγμα, στα λίγα 24ωρα που μένουν μέχρι το τέλος του μήνα, πώς είναι δυνατόν να εγκριθεί μια νομοθετική ρύθμιση από τη Βουλή, να αλλάξουν και πάλι -εκ βάθρων, μάλιστα- τα τιμολόγια των παρόχων και να προλάβουν οι καταναλωτές να ενημερωθούν και να κινήσουν, αν το κρίνουν απαραίτητο, τη διαδικασία αλλαγής προμηθευτή;
Με αυτά τα δεδομένα, όποιες αλλαγές γίνουν, το πιθανότερο είναι ότι θα εφαρμοσθούν τον επόμενο μήνα, δηλαδή ως τις 20 Αυγούστου, όταν θα πρέπει οι προμηθευτές να παρουσιάσουν τα τιμολόγιά τους για τον Σεπτέμβριο. Τον πρώτο μήνα εφαρμογής του νέου συστήματος, ουσιαστικά θα έχει ακυρωθεί η δυνατότητα των καταναλωτών να αποφύγουν υπερβολικές αυξήσεις και να αξιοποιήσουν προς όφελός τους τον ανταγωνισμό στην αγορά.
Εξάλλου, οι εταιρείες αναμένεται να «πολεμήσουν» με κάθε μέσο μια μεταρρύθμιση που θα καταργεί ουσιαστικά την εμπορική τους πολιτική και θα φέρει μεγάλη ένταση του ανταγωνισμού με μοναδικό κριτήριο την ενιαία τιμή χρέωσης της κιλοβατώρας. Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, στελέχη εταιρειών έφθαναν στο σημείο να χαρακτηρίζουν ως «σοβιετικού τύπου» μια μεταρρύθμιση σε αυτή την κατεύθυνση, εκφράζοντας έντονη δυσφορία για τις πρωτοβουλίες Σκρέκα.