Απέναντι στην κρίση της πανδημίας του κορονοϊού, οι κυβερνήσεις έχουν έναν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση των καθαρών μορφών ενέργειας, σύμφωνα με τον διευθυντή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (IEA, International Energy Agency) Φάτιχ Μπιρόλ, ο οποίος σε συνέντευξή του στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) υποστηρίζει μία Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως μοντέλο για τον υπόλοιπο κόσμο.
Ε. Η πτώση των επενδύσεων στον τομέα του πετρελαίου είναι μία καλή είδηση, αν η κατανάλωση πρέπει να μειωθεί γρήγορα για να τηρηθούν οι δεσμεύσεις για το Κλίμα;
Α. Είναι καλή ή κακή είδηση, ανάλογα με το ποιος είσαι και με ποιον τρόπο βλέπεις τα πράγματα. Εδώ δεν θα επιλέξουμε πλευρά. Αλλά, εάν υπάρξει ενεργειακή μετάβαση, η οποία είναι αναγκαία και οφείλει να είναι πράσινη, τότε πρέπει να είναι συντεταγμένη και καλοσχεδιασμένη για να μην προκαλέσει κρίση ή σοκ.
Θα πρέπει να είναι μία συντεταγμένη μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια. Και αυτές που πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλία είναι οι κυβερνήσεις. Δεν θα πρέπει να αποτελεί συνέπεια της Covid, αλλά το αποτέλεσμα ορθών ενεργειακών πολιτικών.
Αν η πτώση των επενδύσεων στον πετρελαϊκό τομέα συνοδευτεί από αύξηση της ζήτησης, τότε αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στις τιμές, πράγμα που θα είναι ξεκάθαρα κακή είδηση για εκατομμύρια φτωχών στον κόσμο.
Αν θέλουμε να δούμε αυτές τις επενδύσεις να μειώνονται, πρέπει να γίνει κατά συντεταγμένο τρόπο.
Ε. Οι δαπάνες για τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας βρίσκονται επίσης σε υποχώρηση. Περιμένετε ανάκαμψη προσεχώς;
Α. Για μένα, ο ρόλος των κυβερνήσεων είναι καθοριστικός. Υπάρχουν πολλά σχέδια οικονομικής ανάκαμψης σε ολόκληρο τον κόσμο και είναι μεγάλα, ορισμένα μάλιστα σε μία κλίμακα που δεν συναντούμε παρά μία φορά σε μια γενιά.
Αν οι κυβερνήσεις περιλάβουν τις κατάλληλες ενεργειακές πολιτικές για να επιταχύνουν την ενεργειακή μετάβαση, θα μπορούσαμε να γίνουμε μάρτυρες μίας ανάκαμψης των καθαρών μορφών ενέργειας.
Ομως οι ανανεώσιμες, η ηλιακή , η αιολική, δεν είναι οι μόνες και δεν επαρκούν. Μιλάμε για ενεργειακή μετάβαση, όχι για ηλεκτρική μετάβαση. Διότι η ηλεκτρική ενέργεια δεν αντιπροσωπεύει παρα το 21% της συνολικής τελικής κατανάλωσής ενέργειας. Αυτό που συμβαίνει στον τομέα των μεταφορών - που ευθύνεται για μεγάλο μέρος των εκπομπών αερίων - της βιομηχανίας ή σε άλλους τομείς είναι σημαντικό.
Πρέπει λοιπόν να κοιτάξουμε πέρα από την ηλεκτρική ενέργεια και για τον λόγο αυτό ελπίζω ότι οι κυβερνήσεις θα ενδιαφερθούν για δύο πολύ σημαντικές τεχνολογίες που είναι έτοιμες να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο: τις μπαταρίες και το υδρογόνο. Είναι έτοιμες, αλλά έχουν ανάγκη δημόσιων επιδοτήσεων για να φθάσουν στην κλίμακα της μαζικής βιομηχανοποίησης, να επιτευχθεί πτώση του κόστους και έτσι να ενταχθούν στο μελλοντικό ενεργειακό σύστημα.
Ε. Σχέδια ανάκαμψης προετοιμάζονται αυτήν την στιγμή στην Ευρώπη. Ποια είναι τα λάθη που πρέπει να αποφευχθούν;
Α. Πρέπει να κρατήσουμε τα διδάγματα της κρίσης 2008-2009. Θα πρότεινα δύο πράγματα στους ευρωπαίους ηγέτες. Κατά πρώτο, πρέπει να γίνει η μεγίστη εκμετάλλευση των υπαρχουσών υποδομών στον τομέα των καθαρών μορφών ενέργειας: στις ανανεώσιμες και την ενεργειακή αποτελεσματικότητα.
Κατά δεύτερο, αυτό δεν είναι αρκετό και οφείλουμε να ενδιαφερθούμε για τις τεχνολογίες που είναι έτοιμες να παίξουν σημαντικό ρόλο. Εδώ στην Ευρώπη, ιδιαίτερα με βάση το μεγάλο πλεονέκτημα που συνιστά το δυναμικό της αιολικής ενέργειας στην θάλασσα, το υδρογόνο και οι μπαταρίες των ηλεκτρικών οχημάτων θα ήταν κρίσιμης σημασίας.
Βρίσκομαι σε επαφή με όσους εργάζονται για την Ευρωπαϊκή «Πράσινη συμφωνία» και περιμένω πολύ σύντομα καλά νέα για την υποστήριξη των ηλεκτρικών οχημάτων, του υδρογόνου των ανανεώσιμων και της ενεργειακής αποτελεσματικότητας. Αλλωστε η Γαλλία είναι μία από τις χώρες που προωθεί περισσότερο αυτήν την ατζέντα.
Αυτό σημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα. Ενας τόνος CO2 που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα από την Τζακάρτα, την Λιλ, το Ντιτρόιτ ή την Στοκχόλμη έχει τις ίδιες επιπτώσεις για όλους επάνω στην Γη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ευρώπη δεν είναι υπεύθυνη παρά για το 8% των παγκόσμιων εκπομπών: το 92% προέρχεται από αλλού.
Για τον λόγο αυτόν είναι σημαντικό η Πράσινη Συμφωνία να έχει διεθνείς διαστάσεις και να προσφέρει υποστήριξη και μοντέλο που και άλλοι θα μπορούν να ακολουθήσουν.
