Παρά τις προσδοκίες για γρήγορη εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών και τη μεγάλη βελτίωση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος, που αποτυπώνεται ήδη στο ρεκόρ χαμηλής απόδοσης των ομολόγων, τα ξένα funds εγκαταλείπουν τις τραπεζικές μετοχές, προκαλώντας βαθιά διόρθωση του κλαδικού δείκτη, ενώ αναλυτές επισημαίνουν την «αχίλλειο πτέρνα» των μετοχών, που δεν είναι άλλη από την εξαιρετικά χαμηλή απόδοση κεφαλαίου.
Σε περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας διεθνώς, που ωθεί τους διαχειριστές κεφαλαίων να περιορίζουν τις τοποθετήσεις σε assets υψηλού ρίσκου, όπου κατατάσσονται και οι ελληνικές μετοχές γενικά -και πολύ περισσότερο οι τραπεζικές, ο κλαδικός τραπεζικός δείκτης στο ΧΑ έχει υποστεί μια αρκετά βίαιη διόρθωση, μετά το διπλασιασμό του το 2019.
Μετά και τη βαθιά «βουτιά» (-4%) της Παρασκευής, ο δείκτης έχει «γράψει» απώλειες που ξεπερνούν το 13% από την αρχή του έτους, ενώ φθάνουν στο 17% σε σχέση με το υψηλό του 12μήνου. Η επόμενη εβδομάδα χαρακτηρίζεται ως αρκετά κρίσιμη από τους αναλυτές, για τη μεσοπρόθεσμη πορεία των μετοχών του κλάδου, καθώς, εάν δεν υπάρξει μια ουσιώδης αντίδραση από τους αγοραστές, η πτωτική πορεία θα αρχίσει να γίνεται ανησυχητική.
Η συσχέτιση με τα ομόλογα
Στην αγορά φαίνεται να αναπτύσσεται μια ασυνήθιστη δυναμική, καθώς έχουν αποσυνδεθεί οι τιμές των ομολόγων από τις τιμές των τραπεζικών μετοχών, που μέχρι πρόσφατα παρουσίαζαν μεγάλο βαθμό συσχέτισης. Δηλαδή, όσο ανέβαιναν οι τιμές των κρατικών ομολόγων (και υποχωρούσαν οι αποδόσεις), τόσο ενισχύονταν και οι τραπεζικές μετοχές, που κατ’ εξοχήν ευνοούνται από τη βελτίωση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος.
Έτσι, ενώ η απόδοση του 10ετούς κρατικού ομολόγου έχει μειωθεί εντυπωσιακά και παραμένει χαμηλότερη του 1%, σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, οι τραπεζικές μετοχές δεν ακολουθούν ανοδική πορεία, όπως συνέβαινε στη διάρκεια του 2019, όταν η άνοδος των ομολόγων γινόταν παράλληλα με την άνοδο των τραπεζικών μετοχών.
Επιπλέον, η αγορά δεν φαίνεται να συγκινείται από τα μεγάλα προγράμματα τιτλοποιήσεων, για δάνεια άνω των 30 δισ. ευρώ, που εφαρμόζουν οι τράπεζες φέτος με την υποστήριξη και του σχεδίου «Ηρακλής» για την παροχή κρατικών εγγυήσεων, παρότι φαίνεται να επιταχύνεται εντυπωσιακά η εξυγίανση των ισολογισμών, με τελικό στόχο να μειωθούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κάτω από το 5% εντός των επόμενων τριών ετών.
Τι λένε Morgan Stanley και JP Morgan
Στις τελευταίες αναλύσεις της Morgan Stanley για τα τραπεζικά ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης και της JP Morgan για τις τραπεζικές μετοχές δίνεται μια πειστική εξήγηση της επιφυλακτικότητας των επενδυτών έναντι των ελληνικών τραπεζικών μετοχών:
- Όπως αναφέρει η Morgan Stanley, τα τραπεζικά ομόλογα είναι ελκυστικά γιατί οι τράπεζες είναι πια αρκετά ασφαλείς και οι αποτιμήσεις των ομολόγων είναι δίκαιο να ανεβούν στα επίπεδα των αντίστοιχων ιταλικών και ισπανικών. Αντίθετα, για τις μετοχές οι επενδυτές περιμένουν πρώτα να δουν δείγματα γραφής, σε ό,τι αφορά την απόδοση κεφαλαίων (return on equity) των τραπεζών, που θα δικαιολογεί καλύτερες αποτιμήσεις.
- Η JP Morgan σημειώνει ότι η άνοδος των κρατικών ομολόγων είναι αποτέλεσμα της μείωσης των μακροοικονομικών κινδύνων και της «δίψας» των επενδυτών για τίτλους με υψηλή απόδοση. Ομως για τις τραπεζικές μετοχές η όποια μελλοντική άνοδος θα είναι σταδιακή και θα συνδέεται με τη βελτίωση της απόδοσης των ιδίων κεφαλαίων.
Χαμηλή απόδοση κεφαλαίων
Γιατί, όμως, η απόδοση κεφαλαίων αποτελεί την «αχίλλειο πτέρνα» των τραπεζικών μετοχών. Αυτό εξηγείται από συγκριτικά στοιχεία που παραθέτει η JP Morgan για την απόδοση κεφαλαίων των τραπεζών άλλων οικονομιών:
- Οι τράπεζες του παγκόσμιου δείκτη MSCI Global έχουν υψηλή προβλεπόμενη απόδοση ενσώματων κεφαλαίων (ROTE) το 2020 και το 2021. Σε όλες τις αναδυόμενες οικονομίες η απόδοση είναι διψήφια, ενώ σε ορισμένες ξεπερνά και το 20%.
- Αντίθετα, για τις ελληνικές τράπεζες το ROTE εκτιμάται ότι ήταν μόλις 3,9% το 2019 και θα ανεβεί στο 4% και στο 5%, αντίστοιχα, τη διετία 2020 – 2021, καθώς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αντιμετωπίζει τη μεγάλη πρόκληση της χαμηλής κερδοφορίας, που θα βελτιώνεται με αργούς ρυθμούς.
Με αυτά τα δεδομένα, για τα ξένα funds που προχώρησαν σε συνολικές ρευστοποιήσεις 114 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο στο ελληνικό Χρημαστήριο και συνεχίζουν την έξοδο, ρευστοποιώντας πρώτες τις τραπεζικές μετοχές, φαίνεται ότι προς το παρόν αποτελεί προτεραιότητα το «κλείδωμα» κερδών από την άνοδο του 2019, παρά τα νέα «πονταρίσματα» στον κλάδο.