Ενώ η Ελλάδα επιμένει στην τακτική της συνεννόησης με την Τουρκία και η κυπριακή ηγεσία προτίθεται να εξαντλήσει όλα τα μέσα για να κρατήσει ανοιχτό το θέμα της επανένωσης του νησιού, η Αγκυρα επανέρχεται στην παλιά γνωστή τακτική της, συντηρώντας την ένταση και την αστάθεια στην περιοχή.
Μετά από δυο μήνες χαμηλών τόνων στο ελληνοτουρκικά, με τις απαραίτητες σποραδικές “κορώνες”, επιχειρεί να παίξει πάλι το χαρτί του κυπριακού. Αμεσος στόχος να αποδυναμώσει εν τη γενέσει τους τις πρωτοβουλίες του Κύπριου προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος προσπαθεί να διαμορφώσει πρόσφορο κλίμα και να εξασφαλίσει διεθνή στήριξη, ώστε να καταστεί δυνατή η επανέναρξη συνομιλιών επάνω σε ένα σχέδιο διευθέτησης του εθνικού θέματος.
Παράλληλα ο Ερντογάν και η τουρκική ηγεσία επιδιώκουν να αλλάξουν το status quo στη «Νεκρή Ζώνη» της Κύπρου και να δημιουργήσουν τετελεσμένα προς όφελος του ψυεδοκράτους, για την περίπτωση που -παρά τη θέληση τους – προχωρήσουν οι συνομιλίες για επανένωση.
Οι επιθέσεις σε "κυανόκρανους"
Τους σχεδιασμούς αυτούς εξυπηρετούν κατά την άποψη διπλωματικών αναλυτών τα επεισόδια που οργανώθηκαν στη «Νεκρή Ζώνη», όπου πολίτες και εντεταλμένα όργανα του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους επιτέθηκαν εναντίον “κυανοκράνων” της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ.
Η Αγκυρα δεν βγαίνει αυτή τη φορά μπροστά και δεν επωμίζεται ευθύνες, αλλά χρησιμοποιεί το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος και τους μηχανισμούς ελέγχου-χειραγώγησης των εποίκων.
Οι ενέργειες κατά τον “κυανοκράνων” προκάλεσαν βέβαια διεθνή κατακραυγή. Ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες και ο Αμερικανός Γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ τόνισαν ότι «η επίθεση στο προσωπικό του ΟΗΕ είναι εγκληματική ενέργεια, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. {…} Οι τουρκοκυπριακές δυνάμεις πρέπει να αναλάβουν αμέσως την ευθύνη και να σταματήσουν οποιεσδήποτε περαιτέρω ενέργειες κλιμάκωσης που θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο τις ζωές των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ αλλά και τη συνολική σταθερότητα στο νησί».
Την τουρκική προκλητικότητα και την επιχείρησή αλλαγής του εδαφικού καθεστώτος καταδίκασαν από την πρώτη στιγμή, ΗΠΑ, Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία. Η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λευκωσία, προχωρώντας ένα βήμα παραπάνω, εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία προς τους Αμερικανούς πολίτες να αποφεύγουν να ταξιδεύουν στα κατεχόμενα.
Ομως το... “αυτί" της Αγκυρας "δεν ίδρωσε”. Επέρριψε μάλιστα ευθύνες στις ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ και στη Κυπριακή Δημοκρατία.
Σχέδια συντονισμένων κινήσεων
Πολιτικοί σχολιαστές στην Κύπρο υποστηρίζουν ότι η Τουρκία θέλει να διαμορφώσει κατά το συμφέρον της το νομικό καθεστώς της “νεκρής ζώνης” και ορισμένων άλλων περιοχών, για την περίπτωση που θα αναγκαστεί μελλοντικά να διαπραγματευτεί πάνω σε έναν πραγματικό χάρτη διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Θέμα πρωταρχικής σημασίας είναι επίσης η τύχη των Βαρωσίων- αν θα παραμείνουν εντός της τουρκοκυπριακής ζώνης.
Τα σχέδια ενεργειών της Αγκυρας και των Τουρκοκυπρίων είχαν καταστρωθεί από καιρό, στοχεύοντας παράλληλα στη Λευκωσία και στην Αήνα. Περιλαμβάνουν και την αποστολή στη Μεσόγειο του πλωτού γεωτρύπανου «Αμπντουλχαμίντ Χαν», το οποίο θα κινηθεί για έξι μήνες εντός δυνητικής τουρκικής υφαλοκρηπίδας, πολύ κοντά στο θεωρητικό «τριεθνές» (Ελλάδας, Τουρκίας, Κύπρου).
Πρόκειται για μια πολύ μικρή περιοχή, η οποία έχει σαρωθεί τα προηγούμενα χρόνια από τα τουρκικά ερευνητικά, που έχουν πραγματοποιήσει εκεί δισδιάστατες και τρισδιάστατες έρευνες. Δεδομένου ότι κινείται εντός περιοχής τουρκικής δικαιοδοσίας, η Αθήνα δεν ανησυχεί.
Οι περαιτέρω εξελίξεις θα έχουν επίκεντρο την Κύπρο και το κυπριακό.Οι σχέσεις μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων έχουν περάσει σε δύσκολη φάση από το 2017, όταν ναυάγησαν οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την επανένωση της Κύπρου με καθεστώς διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Οι πιθανότητες επανάληψης των συνομιλιών είναι μικρές. Ακόμη μικρότερες έως ανύπαρκτες είναι οι προοπτικές διευθέτησης του προβλήματος, που αποδυναμώνονται εν μέσω μιας ολοένα και πιο περίπλοκης γεωπολιτικής κατάστασης.