Η πτώση του καθεστώτος Ασαντ στη Συρία και η ανάληψη της εξουσίας από τους τζιχαντιστές αντάρτες είναι ένα γεγονός με γεωπολιτική δυναμική και μείζονα σημασία για τη Μέση Ανατολή. Αλλάζει άρδην το status quo στην ευρύτερη περιοχή, διαμορφώνοντας νέες γεωπολιτικές ισορροπίες μεταξύ των μεγάλων παικτών που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στην περιοχή.
Πρώτα απ’ όλα βάζει τη Συρία σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς ουδείς είναι σε θέση να προδικάσει περαιτέρω εξελίξεις. Ασαφείς είναι οι πραγματικές προθέσεις του επικεφαλής των τζιχαντιστών ανταρτών Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, ο οποίος έχει διακόψει τους δεσμούς με το Ισλαμικό Κράτος και την Αλ Κάιντα, υποσχόμενος ότι δεν θα μετατρέψει τη χώρα σε ισλαμικό χαλιφάτο. Την ίδια στιγμή όμως στον πυρήνα των ανταρτών βρίσκονται ομάδες με εξτρεμιστικό παρελθόν, γεγονός που προκαλεί εύλογη ανησυχία.
Μόλις καταπέσει η σκόνη της επιτυχημένης εξέγερσης κατά του Ασαντ, η διαχείριση της μετάβασης της εξουσίας είναι το μεγάλο στοίχημα για τον Τζολάνι. Θα επιτύχει μια σχετικώς ομαλή μετάβαση στη νέα εποχή, ή η Συρία θα βιώσει περίοδο έντασης, συγκρούσεων ανάμεσα σε ένοπλες φατρίες και εν τέλει χάους, προκαλώντας πολυεπίπεδα προβλήματα και στους γείτονές της;
Η θέση της Ρωσίας και οι φόβοι της Δύσης
Τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα που διαμορφώνονται στη Συρία έχουν ως μεγάλους χαμένους το Ιράν και τη Ρωσία. Η Τεχεράνη δια μέσω της Χεζμπολάχ στήριζε επί χρόνια το καθεστώς του Μπασάρ Αλ Ασαντ, ενώ και η Ρωσία είχε σταθεί-σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο- στο πλευρό του πρώην ηγέτης της Συρίας.
Οι πόλεμοι σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή εξασθένισαν την παρεμβατική ισχύ της Ρωσίας και του Ιράν στη Συρία και άφησαν τον Ασαντ να αντιμετωπίσει την επέλαση των ανταρτών, χωρίς τη βοήθεια των δύο ισχυρών συμμάχων του. Η πτώση του Ασαντ σημαίνει ότι Τεχεράνη και Μόσχα χάνουν ένα ισχυρό γεωπολιτικό κάστρο που είχαν στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Αντιθέτως το Ισραήλ είναι ικανοποιημένο από αυτή την εξέλιξη, αναλογιζόμενο τους στενούς δεσμούς του καθεστώτος Ασαντ με την Τεχεράνη και διαβλέποντας τις στρατηγικές ευκαιρίες που ανοίγονται. Ανάλογη ικανοποίηση προκαλεί και στις ΗΠΑ η γεωπολιτική ήττα και αποδυνάμωση της Ρωσίας και του Ιράν.
Σ’ ό,τι αφορά στην Τουρκία, παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις σε μια περιοχή όπου έχει συγκεκριμένα συμφέροντα και γεωπολιτική προσέγγιση.
Η Αγκυρα θέλει να συρρικνώσει το κουρδικό στοιχείο και τις άλλες οργανώσεις που δρουν στη βόρεια Συρία, με κρυφή υποστήριξη από ΗΠΑ και αραβικές χώρες. Παράλληλα επιθυμεί διακαώς να καταλάβει πετρελαιοπαραγωγές περιοχές της Συρίας, για να έχει πρόσβαση σε φθηνούς υδρογονάνθρακες για τη βιομηχανία της.
Οι αραβικές κυβερνήσεις και οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, το Ιράν, η Ρωσία και η Τουρκία, φοβούνται ότι η βαθύτερη αναταραχή στη στρατηγική χώρα της Μέσης Ανατολής θα μπορούσε να υπονομεύσει τα δικά τους συμφέροντα. Υπάρχει ανησυχία ότι η κατάρρευση του καθεστώτος μέσα σε λίγα 24ωρα χωρίς σχεδιασμό διαδοχής, μπορεί να δημιουργήσει ένα επικίνδυνο κενό με δευτερογενείς επιπτώσεις στις γειτονικές χώρες.
Οι καταιγιστικές σημερινές εξελίξεις – Θρίλερ με το αεροπλάνο του Ασαντ
Οι Σύροι αντάρτες ανακοίνωσαν σήμερα ότι έβαλαν τέλος σε 24 χρόνια αυταρχικής εξουσίας του Μπασάρ αλ-Άσαντ, στην πρώτη ανακοίνωσή τους που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση μετά την επίθεση αστραπή που πραγματοποίησαν αιφνιδιάζοντας τον κόσμο.
Η διοίκηση του συριακού στρατού ενημέρωσε σήμερα τους αξιωματικούς ότι το καθεστώς Άσαντ έλαβε τέλος, δήλωσε στο Ρόιτερς σύρος αξιωματικός.
Όμως ο συριακός στρατός ανακοίνωσε αργότερα πως συνεχίζει τις επιχειρήσεις εναντίον «ομάδων τρομοκρατών» στις πόλεις Χάμα και Χομς, καθώς και στα περίχωρα της Ντεράα.
Σύμφωνα με πληροφορίες που διακινούνται από συριακές πηγές, ο Άσαντ φέρεται να επιβιβάστηκε σε ένα Ilyushin-76 της Πολεμικής Αεροπορίας της Συρίας, το οποίο αναχώρησε εσπευσμένα από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Δαμασκού, γύρισε προς τη Χομς, έχασε απότομα ύψος και εξαφανίστηκε από τα ραντάρ.
